28 marca 2024

Nowotwory: mamy więcej wiedzy, ale mało wiary

Polacy są coraz bardziej świadomi czynników ryzyka, z którym wiąże się zachorowalność na raka, ale mają problem z uchwyceniem pierwszych objawów i bezpośrednich przyczyn rozwoju choroby. Zbyt słaba jest też wiara, że raka można pokonać – wynika z ankiety przeprowadzonej przez Fundację Rosa i Fundację Onkologiczną Dum Spiro Spero.

Badanie zrealizowano we Wrocławiu w ramach kampanii „Rakoobrona” na próbie 750 osób. Uczestnicy wypełniali ankietę sprawdzającą wiedzę na temat profilaktyki onkologicznej oraz trzech nowotworów – raka płuca, czerniaka skóry i raka szyjki macicy.

Ankietowani ocenili swój stan wiedzy o nowotworach średnio na 5,4 (w skali 1-10). Większość informacji na ten temat czerpią z mediów tradycyjnych i internetu, jedynie 21 proc. od lekarzy. Niepokoi fakt, że tylko 60 proc. respondentów uważa, że nowotwór złośliwy w ogóle można wyleczyć.

Okazuje się, że tylko połowa ankietowanych potrafi prawidłowo rozpoznać podejrzane znamiona na skórze. Tylko 60 proc. ankietowanych wie, że podejrzenia powinny wzbudzać znamiona asymetryczne, a niespełna 50 proc. – że wielokolorowe (zobacz więcej).

– W przypadku rozpoznania tego nowotworu wiele możemy zrobić sami. Trzeba jednak dokładnie wiedzieć, na co zwracać uwagę i gdy tylko zauważymy niepokojące objawy, niezwłocznie udać się do dermatologa – mówi Martyna Niewójt z Fundacji Rosa.

Wyniki badań pokazują także, że dodatkowa edukacja jest potrzebna szczególnie w przypadku raka szyjki macicy. Co dziesiąta osoba nie wiąże tego nowotworu z wirusem HPV, a tylko niespełna 20 proc. wie, że wirus ten może powodować również raka odbytu, przełyku i gardła.

Najlepiej jest z wiedzą o przyczynach raka płuca. Prawie wszyscy ankietowani zdają sobie sprawę, że palenie papierosów znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na ten typ raka (zobacz więcej).

Pozytywne jest to, że aż 75 proc. ankietowanych uważa, że styl życia, w tym głównie odżywianie się, używki, aktywność fizyczna, stres, mają wpływ na rozwój nowotworu. Z drugiej strony, tylko 7 proc. badanych uważa, że profilaktyka onkologiczna zmniejsza ryzyko zachorowania.

– Wyniki ankiet pokazały, że jesteśmy coraz bardziej świadomi czynników ryzyka. To pozytywny trend, chociaż odpowiedzi na szczegółowe pytania na temat przyczyn i objawów raka pokazują, że na razie udało się zrobić tylko pierwszy krok. Edukacja nadal jest bardzo potrzebna – podsumowuje Martyna Niewójt z Fundacji Rosa.