29 marca 2024

Status ordynatora (cz. 2)

Ustawa o działalności leczniczej przewiduje – w podmiotach leczniczych, w których oddziałem kieruje ordynator – powoływanie go w drodze konkursu (w art. 49). Zasady przeprowadzania konkursu doprecyzowuje rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6 lutego 2012 r. w sprawie sposobu przeprowadzania konkursu na niektóre stanowiska kierownicze w podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą (Dz.U. 2012 r., poz. 182).

Foto: Marta Jakubiak

Pozytywne rozstrzygnięcie takiego konkursu ma podstawowe znaczenie dla lekarza ubiegającego się o to stanowisko.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego powstaje wtedy między stronami stosunek zobowiązaniowy, z którego po stronie podmiotu leczniczego wynika obowiązek złożenia oświadczenia woli, a po stronie lekarza uprawnienie do żądania jego złożenia.

Odmowa złożenia przez podmiot oświadczenia woli oznacza niewykonanie tego zobowiązania i może uzasadniać odpowiedzialność odszkodowawczą (wyrok z 27 sierpnia 2008 r., II PK 1/2008).

Z kolei w uchwale z 23 listopada 2001 r., III ZP 16/2001, Sąd Najwyższy uznał, że przepis ustawy jest podstawą żądania nawiązania stosunku pracy przez osobę wybraną w drodze konkursu na stanowiska w niej określone, a w wyroku z 9 grudnia 2004 r., II PK 79/2004, że kierownik ZOZ ma obowiązek zawarcia umowy o pracę z kandydatem na stanowisko ordynatora oddziału ważnie wybranym w postępowaniu konkursowym.

Przepisy przewidują też udział ordynatorów w kształceniu lekarzy. Podczas stażu podyplomowego ordynatorzy oddziałów szpitalnych: biorą udział w okresowych ocenach przebiegu stażu, przedstawiają swoje stanowisko przy wystawianiu stażystom opinii zawodowych, wyznaczają opiekuna stażu, przeprowadzają kolokwium, wyznaczają lekarza do przeprowadzenia sprawdzianu z ratownictwa medycznego (§ 7, 8, 13, 14 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty – Dz.U. 2012 r., poz. 1082 ze zm.).

Pewne prawa i obowiązki ordynatora oddziału psychiatrycznego przewiduje ustawa z 19 sierpnia 1994 r . o ochronie zdrowia psychicznego. Wydaje on zgodę na okresowe przebywanie poza szpitalem psychiatrycznym, bez wypisywania z zakładu, leczonej w nim osoby z zaburzeniami psychicznymi.

Ordynator takiego oddziału zatwierdza również przyjęcie do szpitala bez zgody chorego (w ciągu 48 godzin od chwili przyjęcia). Zgoda ordynatora jest również wymagana do wypisania ze szpitala psychiatrycznego osoby, która przebywa w nim bez swojej zgody.

Zadania ordynatora oddziału określa również rozporządzenie Ministra Zdrowia z 11 grudnia 2012 r. w sprawie leczenia krwią w podmiotach leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, w których przebywają pacjenci ze wskazaniami do leczenia krwią i jej składnikami (Dz.U. 2013 r., poz. 5).

Zgodnie z tym aktem w porozumieniu z ordynatorem ustalana jest imienna lista pielęgniarek (położnych) uprawnionych do dokonywania przetoczeń i czynności związanych z tym zabiegiem.

Ordynatorzy kierujący komórkami organizacyjnymi przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, w których często przetacza się krew, wchodzą również w skład komitetu transfuzjologicznego, powoływanego w podmiotach, w których krew i jej składniki są przetaczane w więcej niż czterech ich jednostkach lub komórkach organizacyjnych.

Uśmiech może wzbudzić treść ostatniego z aktów prawnych – rozporządzenia Ministra Zdrowia 5 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu organizacji obsługi bibliotecznej w podmiotach leczniczych oraz sposobu współdziałania bibliotek publicznych w wykonywaniu tej obsługi (Dz.U. 2012 r., poz. 1406).

Zgodnie z jego przepisami w sytuacji, gdy w oddziale chorób zakaźnych nie został utworzony punkt biblioteczny, sposób korzystania z obsługi bibliotecznej przez pacjentów tego oddziału określa jego ordynator.

Jak widać, powszechnie obowiązujące przepisy nie regulują precyzyjnie praw i obowiązków ordynatorów, a ich pozycję określać będą wewnętrzne akty podmiotów leczniczych.

Jarosław Klimek
Radca prawny OIL w Łodzi

Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 6-7/2015


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.