20 kwietnia 2024

NIL o prawie dostępu do dokumentacji medycznej

Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz w piśmie z dnia 29 grudnia 2015 roku przedstawił Rzecznikowi Praw Pacjenta Krystynie Kozłowskiej interpretację Naczelnej Izby Lekarskiej dotyczącą przepisu art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Foto: Marta Jakubiak

Pismo zostało wystosowane po napływających do NIL informacjach dotyczących interpretacji przepisu art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, prezentowanej przez Rzecznika Praw Pacjenta w prowadzonych postępowaniach administracyjnych. Poniżej prezentujemy jego treść w pełnym brzmieniu.

„W ocenie samorządu lekarskiego przepis art. 27 pkt 3 ustawy nie uprawnia pacjenta, jego przedstawiciela ustawowego lub osoby przez niego upoważnionej do dostępu do dokumentacji medycznej w sposób określony poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu.

Interpretacja ww. przepisu, przyznająca tym osobom uprawnienie do żądania wydania oryginału dokumentacji jest błędna i może skutkować utratą oryginału dokumentacji medycznej. Za pełni zasadną należy zatem uznać argumentację przedstawioną przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 1 lipca 2015 r., sygn. VII SA/Wa 724/15, którym uchylił decyzję Rzecznika Praw Pacjenta w przedmiocie naruszenia zbiorowych praw pacjentów.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny uprawnienie do żądania wydania oryginału dokumentacji medycznej ustawodawca zastrzegł uprawnionym organom i podmiotom. Jednocześnie ustawodawca wyraźnie rozróżnił kategorie uprawnionych do dostępu do dokumentacji medycznych, przede wszystkim używając sformułowań: „pacjent”, „organ” i „podmiot”.

Z definicji legalnej wynika, że pacjent jest osobą zwracającą się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystającą ze świadczeń zdrowotnych. Nie ma zatem żadnych podstaw, by uznać, że pacjent jest podmiotem, o którym mowa w art. 27 pkt 3 – nie pozwala na to założenie racjonalności ustawodawcy. Również względy celowościowe przemawiają przeciwko prezentowanej przez Rzecznika interpretacji.

Wydanie pacjentowi oryginału dokumentacji w zdecydowanej większości będzie oznaczało niemożność wyegzekwowania jej zwrotu co w następstwie doprowadzi do utraty oryginału dokumentacji. Wobec powyższego liczę, że Rzecznik Praw Pacjenta zmieni dotychczas prezentowaną interpretację przepisu art. 27 pkt 3 ustawy tym bardziej, że nie spowoduje to w żadnym stopniu ograniczenia czy uszczuplenia praw pacjentów do informacji gromadzonych w dokumentacji medycznej.”.


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.