20 kwietnia 2024

Recepty na leki 75+. Jak się nie pomylić?

W komunikacie skierowanym do lekarzy i pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej oraz farmaceutów minister zdrowia przedstawił zasady wystawiania i realizacji recept na bezpłatne leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne dla pacjentów, którzy ukończyli 75 lat.

Foto: Marta Jakubiak

Kto może otrzymać receptę na bezpłatne leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne?

Do otrzymania bezpłatnych leków są uprawnieni pacjenci, o których mowa w art. 43a ust. 1 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) – od dnia 75. urodzin. Recepta na bezpłatne leki może być wystawiona najwcześniej w tym dniu.

Kto może wystawić receptę na bezpłatne leki?

Recepty na bezpłatne leki mogą wystawiać wyłącznie:

  • uprawnieni lekarze POZ;
  • uprawnione pielęgniarki POZ;
  • lekarze wypisujący recepty pro auctore i pro familiae.

Więcej o bezpłatnych lekach dla seniorów (komentarze, analizy, opinie) piszemy tutaj.

Jacy lekarze nie są uprawnieni do wystawiania recept na bezpłatne leki?

Lekarze, którzy nie są uprawnieni do wystawiania pacjentom recept na bezpłatne leki, to m.in.:

  • lekarze POZ, którzy wystawiają recepty w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej;
  • lekarze zatrudnieni lub wykonujący zawód u świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju POZ, którzy nie posiadają statusu lekarza POZ, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy o świadczeniach. Recept tych nie będą więc wystawiać np. lekarze bez specjalizacji, którzy wspomagają działalność świadczeniodawcy, lub lekarze innych specjalizacji niż wymienione w art. 55 ust. 2a ustawy o świadczeniach zatrudnieni u świadczeniodawcy udzielającego świadczeń w rodzaju POZ;
  • lekarze POZ nie mogą wystawiać recept na bezpłatne leki pacjentom, którzy nie są przypisani ani do ich listy aktywnej, ani do listy aktywnej świadczeniodawcy, u którego są zatrudnieni lub wykonują zawód. Dotyczy to np. świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych seniorowi w podróży przez lekarza, który na co dzień nie opiekuje się nim w ramach POZ. Wyjątkiem od tej zasady jest wystawianie recept seniorom spoza listy aktywnej w ramach zastępstwa lekarza POZ (sytuacja omówiona poniżej).

Więcej o bezpłatnych lekach dla seniorów (komentarze, analizy, opinie) piszemy tutaj.

Gdy nie ma lekarza POZ, który opiekuje się na co dzień seniorem…

Recepty na bezpłatne leki mogą być wystawiane seniorom przez uprawnionych lekarzy POZ, którzy udzielają świadczeń POZ u danego świadczeniodawcy. To oznacza, że uprawniony lekarz POZ może wystawić taką receptę seniorowi spoza swojej listy aktywnej, jeżeli jest on pacjentem innego lekarza POZ zatrudnionego albo wykonującego zawód u tego samego świadczeniodawcy.

Inaczej mówiąc, jeżeli lekarz POZ, którego senior wybrał (składając deklarację), jest np. nieobecny, recepty na bezpłatne leki może mu wystawić inny lekarz POZ zatrudniony albo wykonujący zawód u tego samego świadczeniodawcy lub lekarz POZ zastępujący w udzielaniu świadczeń nieobecnego lekarza. Dotyczy to także sytuacji zastępstwa, gdy lekarz POZ, który prowadzi samodzielnie indywidualną praktykę lekarską, ma urlop lub jest chory.

Więcej o bezpłatnych lekach dla seniorów (komentarze, analizy, opinie) piszemy tutaj.

Jak prawidłowo wypisać receptę na bezpłatne leki?

Na receptach na bezpłatne leki w polu „kod uprawnień dodatkowych” należy wpisać symbol S. W przypadku zbiegu uprawnienia S z innym uprawnieniem dodatkowym należy wpisać oba kody uprawnień. W polu „odpłatność” należy wpisać poziom odpłatności, z jakim lek byłby ordynowany w przypadku refundacji na zasadach ogólnych (czyli R lub 30% lub 50%).

W jakich wskazaniach przysługują bezpłatne leki?

Przysługują one uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.

Więcej o bezpłatnych lekach dla seniorów (komentarze, analizy, opinie) piszemy tutaj.

Jakie są zasady realizacji recept na bezpłatne leki?

Jeśli pacjent przedstawi receptę oznaczoną w polu „kod uprawnień dodatkowych” symbolem S, farmaceuta ma obowiązek wydać przepisane na niej leki w wariancie finansowym, który jest najkorzystniejszy dla pacjenta. Czyli:

  • leki przepisane jako refundowane, które znajdują się w wykazie bezpłatnych leków, są wydawane bezpłatnie;
  • w przypadku zbiegu uprawnień dodatkowych leki są wydawane w najkorzystniejszym dla pacjenta wariancie finansowym.

Czy farmaceuta może wpisać kod S na recepcie?

Farmaceuta nie ma możliwości wpisania na recepcie kodu uprawnienia dodatkowego określonego symbolem S. Dlatego lekarz wystawiający receptę uprawnionemu seniorowi powinien koniecznie pamiętać o wpisaniu w polu „kod uprawnień dodatkowych” symbolu S.

Źródło: MZ


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.