U kogo najczęściej występuje rak tarczycy?

Każdego roku rak tarczycy dotyka około 3 tysięcy osób. W podwyższonej grupie ryzyka znajdują się kobiety, to one trzykrotnie częściej zmagają się z rakiem tarczycy niż mężczyźni. Wrzesień na całym świecie uznany jest Miesiącem Budowania Świadomości o Raku Tarczycy.

Foto: pixabay.com / domena publiczna

Choć w 90 proc. przypadków terapia kończy się sukcesem, choroba ma znaczący wpływ na życie osób, które dotyka. Kluczem do zdrowia jest wczesna diagnoza raka tarczycy i świadomość jego objawów.

Czynniki ryzyka

Do tej pory naukowcom nie udało się ustalić szczegółowych przyczyn powstawania raka tarczycy. Wśród czynników mogących mieć wpływ na rozwój choroby wyróżnia się:

• nadmiar i niedobór jodu;
• nadmierne wydzielanie hormonu przysadki mózgowej – TSH (tyreotropiny), która stymuluje do pracy tarczycę;
• narażenie na promieniowanie w wyniku radioterapii okolic głowy szyi i klatki piersiowej;
• czynniki genetyczne (w przypadku historii choroby w rodzinie).

Objawy

Objawami, które towarzyszą chorobie są także powiększenie węzłów chłonnych szyi, chrypka, zmiana barwy głosu, czy trudności z przełykaniem. Najczęściej występującym objawem raka tarczycy są wyczuwalne zgrubienia w przedniej części szyi (tzw. guzki).

Badania USG tarczycy

Badaniem umożliwiającym wykrycie najmniejszych zmian w obrębie tarczycy, w tym małych guzków oraz stanów zapalnych jest USG tarczycy. Takie badanie należy wykonywać nie częściej niż raz na dwa lata, jeśli lekarz nie zalecił innej częstotliwości.

– Nie wszystkie guzki wykryte w badaniu USG muszą świadczyć o rozwijającym się nowotworze. Niektóre z nich są niegroźne i wymagają jedynie dalszej obserwacji. Jeśli jednak wykryte zmiany budzić będą wątpliwości lekarza potrzebna może okazać się wizyta u endokrynologa lub biopsja – tłumaczy prof. Marek Dedecjus, kierownik Kliniki Endokrynologii Onkologicznej i Medycyny Nuklearnej, Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie.

Samobadanie tarczycy

Między badaniami USG, które wykonuje się raz na dwa lata można wykonać też samobadanie tarczycy. Jak wykonać je w domowych warunkach? Wystarczy lusterko i szklanka wody. Należy stanąć przed lustrem, tak by widzieć przednią część własnej szyi. Następnie wyciągnąć szyję ku górze i wziąć do ust łyk wody.

W momencie przełykania należy obserwować szyję w lusterku. Poruszający się przełyk ułatwi zauważenie guzków lub wszelkich niesymetrycznych zmian. O badanie palpacyjne tarczycy można poprosić też lekarza endokrynologa przy okazji wizyty.

Zdrowy tryb życia

Zalecaną forma profilaktyki we wszystkich nowotworach, w tym w raku tarczycy jest prowadzenie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety. Sprzyjają temu:

• balans aktywności i odpoczynku – ułatwia regenerację organizmu;
• podejmowanie aktywności fizycznej – poprawia motorykę ciała, krążenie, a także samopoczucie niwelując stres.
• zbilansowana dieta – pozwala na dostarczenie do organizmu potrzebnych substancji odżywczych.

Wśród tych sprzyjających pracy tarczycy są m.in.:

• jod (zawarty np. w rybach morskich, owocach morza, żółtkach jaj, pomidorach, ziemniakach, bananach),
• selen – pomaga w przyswajaniu jodu (znajdziemy go np. w orzechach brazylijskich czy pestkach dyni),
• witamina C –wspomaga przemianę hormonów tarczycowych (owoce cytrusowe, kiwi, papryka).

Zdrowa zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna pomagają w utrzymaniu odpowiedniego indeksu masy ciała. W przypadku wielu nowotworów, w tym także raka tarczycy, wskaźnik masy ciała BMI powyżej 25 kg/m2 podnosi ryzyko wystąpienia choroby.