Postępowanie z odpadami medycznymi

Od 24 listopada 2017 r. mamy nowe zasady postępowania z odpadami medycznymi. Reguluje je rozporządzenie Ministra Zdrowia z 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz.U. 2017 r., poz. 1975).

Foto: pixabay.com

Określa ono zasady postępowania z odpadami powstającymi przy udzielaniu świadczeń w miejscu wezwania, w miejscu ich powstawania w obiektach udzielania świadczeń oraz zasady transportu wewnętrznego odpadów w takich obiektach.

Odpady medyczne muszą być gromadzone i wstępnie magazynowane z uwzględnieniem ich właściwości oraz sposobu unieszkodliwiania bądź odzysku. Jeśli świadczenie zdrowotne udzielane jest w miejscu wezwania, odpady muszą być zbierane do pojemników lub worków i umieszczane niezwłocznie w urządzeniach chłodniczych lub pomieszczeniach do tego przystosowanych.

Nie zmieniają się zasady oznaczania kolorami pojemników i worków na odpady w miejscu ich powstania (czerwone – zakaźne, żółte – niebezpieczne inne niż zakaźne, innych niż żółte i czerwone – odpady niebędące niebezpiecznymi). Odpady o ostrych końcach lub krawędziach muszą być gromadzone w pojemnikach tak samo oznaczonych kolorami, przy czym muszą one pozwalać na jednoznaczne przeznaczenie pojemnika.

Worki mogą być napełniane do 2/3 tak, by można było je bezpiecznie zamknąć, a raz zamkniętych nie wolno otwierać.

Worki muszą być umieszczane na stelażach lub w sztywnych pojemnikach (jednorazowych lub wielorazowych). Muszą one zapewniać uniknięcie zakażenia osób mających kontakt z pojemnikiem. Wymiana worków musi następować tak, jak pozwalają na to warunki przechowywania lub właściwości odpadów, ale nie rzadziej niż co 72 godziny, z wyjątkiem tych, w których przechowywane są wysoce zakaźne odpady medyczne, które w miejscu powstania mogą pozostawać maksymalnie 24 godziny.

Worki muszą być szczegółowo oznaczone poprzez podanie: kodu odpadów, nazwy wytwórcy z numerem REGON i numerem księgi rejestrowej w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą, datę i godzinę rozpoczęcia użytkowania oraz zamknięcia. Wprowadzono szczególne zasady zbierania w miejscu powstawania wysoce zakaźnych odpadów medycznych (poprzez odwołanie się do umowy międzynarodowej o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (ADR) – materiały zakaźne, z którymi kontakt może spowodować trwałe upośledzenie, zagrożenie życia lub chorobę śmiertelną pojawiającą się u zdrowych ludzi).

Takie odpady muszą być zbierane w opakowaniu wewnętrznym (czerwonym worku) po zamknięciu umieszczanego w drugim worku lub sztywnym czerwonym pojemniku, jeśli mają ostre krawędzie lub końcówki.

To wewnętrzne opakowanie musi zostać następnie umieszczone w kolejnym czerwonym pojemniku zewnętrznym, szczelnie zamykanym, który można dezynfekować i który musi być oznaczony dodatkowo znakiem ostrzegającym przed zagrożeniem biologicznym i napisem „Materiał zakaźny dla ludzi”. Odpady mogą być wstępnie magazynowane w sposób selektywny (z zachowaniem podziału zgodnego z kolorami pojemników) w odpowiednim pomieszczeniu lub urządzeniu chłodniczym (stacjonarnym lub przenośnym, jeśli wytwarzane są w niewielkiej ilości).

Pomieszczenia do wstępnego magazynowania odpadów muszą też spełnić kolejne wymagania techniczne – posiadać odpowiednią wentylację i zabezpieczenia przed rozprzestrzenianiem się odpadów (w tym gromadzeniem ewentualnych odcieków). Na odpowiednie dostosowanie pomieszczeń do tych wymogów termin ustalono na 18 miesięcy od wejścia rozporządzenia w życie. Przy takich pomieszczeniach lub stacjonarnych chłodniach muszą być zainstalowane urządzenia higieniczno-sanitarne określone w rozporządzeniu.

Przy chłodni przenośnej musi być zapewniony dozownik środka do dezynfekcji rąk oraz podajnik na rękawiczki jednorazowe i pojemnik na rękawiczki zużyte. Musi być ona także wyposażona w termometr do pomiaru temperatury wewnętrznej. Rozporządzenie określa też wymagania dla transportu wewnętrznego odpadów i pomieszczeń przechowywania środków do ich transportu, które muszą posiadać wentylację (z 18-miesięcznym okresem na ich dostosowanie do tych wymagań).

Jarosław Klimek
Radca prawny OIL w Łodzi