19 kwietnia 2024

Zmiany w ustawie o prawach pacjenta? Chodzi m.in. o tajemnicę medyczną

Rzecznik Praw Pacjenta podjął inicjatywę, zmierzającą do przedłożenia projektu o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Nowelizacja jest obecnie szeroko konsultowana z organizacjami pozarządowymi działającymi w systemie ochrony zdrowia.

Foto: pixabay.com

Inicjatywa ta ma na celu wzmocnienie pozycji pacjenta i stanowi odpowiedź na najczęściej zgłaszane uwagi strony społecznej. „To kolejne działanie Rzecznika, wpisujące się w cykl pozytywnych zmian w systemie opieki zdrowotnej” – informują służby prasowe z Biura RPP.

Szereg istotnych rozwiązań przygotowanych przez Rzecznika Praw Pacjenta to wynik wielomiesięcznej pracy zespołu analizującego najczęściej powtarzające się przypadki naruszeń praw pacjentów oraz zgłoszeń do Biura Rzecznika. „Propozycje nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wynikają przede wszystkim z potrzeby zwiększenia uprawnień pacjentów i ochrony ich interesów” – wyjaśnia Biuro RPP.

Najważniejsze zmiany obejmują m.in. uregulowanie prawa pacjenta do tajemnicy medycznej, ustanowienie instytucji kuratora medycznego oraz pełnomocnika medycznego, a także powołanie Rady Organizacji Pacjentów, składającej się z przedstawicieli organizacji pozarządowych. Rzecznik wnioskuje także o nieodpłatne udostępnianie pacjentom pierwszej kopii dokumentacji medycznej.

Czytaj więcej: Nowe zasady ochrony danych pacjenta (m.in. w placówkach medycznych) w świetle RODO.

Bartłomiej Chmielowiec proponuje również zwolnienie z konieczności ponoszenia opłat jednego z rodziców za pobyt przy dziecku w szpitalu. Uregulowanie warunków pobytu najmłodszych pacjentów w szpitalach w tym zakresie zapowiedziało już Ministerstwo Zdrowia. Szczególną troską Rzecznik Praw Pacjenta objął prawa osób bliskich zmarłych pacjentów – w zakresie dochodzenia roszczeń przed sądami – lub niezdolnych do świadomego wyrażenia zgody na określone procedury medyczne, które powinny być odpowiednio zabezpieczone.

Zgodnie z propozycją Rzecznika informacje objęte tajemnicą medyczną w przypadku zmarłego pacjenta będą mogły być udostępnione osobie bliskiej pacjenta. Jedną ze zmian będzie także wprowadzenie katalogu praw i obowiązków pacjenta. Uporządkowanie tych zagadnień ułatwi pacjentom korzystanie z systemu ochrony zdrowia oraz poprawi komunikację między personelem medycznym a pacjentami. Do tej pory zdarzało się, że prawa i obowiązki pacjenta stanowiły przedmiot swobodnych interpretacji, co utrudniało pacjentom funkcjonowanie w systemie opieki zdrowotnej.

– Nowelizacja, nad którą pracujemy, jest bardzo ważna dla pacjentów. Z tego powodu do konsultacji w tej sprawie zaprosiłem szerokie grono ekspertów z organizacji, które codziennie zmagają się z problemami obecnymi od wielu lat w systemie opieki zdrowotnej. Dlatego tak ważne jest, aby wysłuchać przede wszystkim tych, którzy na co dzień pracują z pacjentami. Do przygotowania nowelizacji wykorzystaliśmy wiedzę, którą posiada Biuro Rzecznika Praw Pacjenta a jednocześnie prowadzimy szeroki proces konsultacji – powiedział w środę Bartłomiej Chmielowiec podczas spotkania z organizacjami pacjentów.

Fragmenty projektu nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (wybrane zapisy rozdziału 4: „Prawo pacjenta do tajemnicy medycznej”):

  • „Pacjent ma prawo, aby podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych i osoby w nim zatrudnione, osoby wykonujące zawód medycznych, a także inne osoby uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych pacjentowi, zachowały tajemnicę medyczną, którą objęte są wszelkie informacje związane z pacjentem, w szczególności dotyczące jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych”.
  • „Informacje objęte tajemnicą medyczną są udostępniane pacjentowi, w tym małoletniemu, który ukończył 16 lat, jego przedstawicielowi ustawowemu oraz osobie upoważnionej przez pacjenta, a w przypadku zmarłego pacjenta – osobie upoważnionej przez pacjenta za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym, a także osobie bliskiej pacjenta, chyba że pacjent zastrzegł inaczej”.
  • „Osoba upoważniona do informacji objętych tajemnicą medyczną ma prawo dostępu do tych informacji niezależnie od tego, w którym podmiocie udzielającym świadczeń zdrowotnych jest ona przechowywana, chyba że z treści upoważnienia wynika inaczej”.
  • „Udostępnianie informacji objętych tajemnicą medyczną za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub drogą telefoniczną następuje po zastosowaniu procedury i środków zapewniających ochronę przed udostępnieniem informacji osobom nieupoważnionym”.