28 marca 2024

Nowy wymiar walki z próchnicą

Wczoraj eksperci z dziedziny stomatologii z Polski, Rumunii, Czech, Węgier, Słowacji, Litwy, Łotwy i Estonii podpisali w Warszawie regionalną deklarację, powołując do życia Środkowo-Wschodnioeuropejski Oddział Sojuszu dla Przyszłości Wolnej od Próchnicy (CEE ACFF Chapter – Central and Eastern European Chapter: Alliance for a Cavity-Free Future).

Foto: Marta Jakubiak

Sygnatariusze deklaracji zwrócili się z apelem o podjęcie wspólnej akcji mającej na celu zapoznanie wszystkich interesariuszy z tym, jak ważne jest zapobieganie i leczenie próchnicy, a także przyznanie, że ubytków można uniknąć, a zmiany na wczesnym etapie tej choroby są odwracalne. Zaapelowali także o wdrożenie kompleksowych programów profilaktyki i leczenia w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Przedstawiciele 8 krajów Europy Środkowo-Wschodniej utworzyli również Radę Ekspertów. W jej skład weszli: prof. Urszula Kaczmarek (Polska) – przewodnicząca Środkowo-Wschodnioeuropejskiego Oddziału ACFF, dr Ruxandra Sfeatcu (Rumunia) z Uniwersytetu Medycyny i Farmacji „Carol Davila”, prof. Romana Koberova Ivancakova (Czechy) reprezentująca Uniwersytet Karola w Pradze (Wydział Medycyny w Hradec Kralove), dr Marta Alberth (Węgry) z Uniwersytetu w Debreczynie, prof. Neda Markovska (Słowacja) z Uniwersytetu Pawła Józefa Safarika w Koszycach, prof. Julija Narbutaitė (Litwa) z Litewskiego Uniwersytetu Medycznego w Kownie, prof. Egita Senakola (Łotwa) z Uniwersytetu Stradiņša w Rydze, prof. Jana Olak (Estonia) reprezentujący Wydział Stomatologii Uniwersytet w Tartu.

Prof. Georgios Tsakos (Anglia), członek zarządu European ACFF Chapter, podkreślił, że obecnie potrafimy radzić sobie z próchnicą, mamy odpowiednie narzędzia, ale pomimo to choroba ta wciąż stanowi ogromny problem w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.

– Zarówno posiadane zasoby, jak i działania podejmowane przez środowisko stomatologiczne i instytucje zajmujące się zdrowiem publicznym w celu zwalczenia próchnicy, nie są w Polsce wystarczające. W efekcie niemal wszyscy dorośli Polacy w wieku 35-44 lata dotknięci są próchnicą (99,9 proc.), która obejmuje 16,91 zębów i cierpią z powodu problemu zdrowotnego, z którym wiemy, jak sobie poradzić. Musimy zająć się nim z większą uwagą, by także decydenci dostrzegli, że to istotny problem zdrowotny – mówiła podczas swojego wykładu dr Anna Lella, prezydent-elekt ERO-FDI, przewodnicząca Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej Naczelnej Rady Lekarskiej.

Prof. Maria Borysewicz-Lewicka z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, przewodnicząca Rady Programowej Projektu Swiss Contribution „Dzieciństwo bez próchnicy”, zaprezentowała główne założenia projektu którym objęte są dzieci w wieku przedszkolnym. Edukacji poddawani są również rodzice.

Wraz z podpisaniem deklaracji w ośmiu środkowo-wschodnioeuropejskich krajach, w tym w Polsce, rozpoczyna się społeczna kampania edukacyjna „Powiedz STOP próchnicy już dziś – dla zdrowych zębów w przyszłości”. Jej celem jest edukacja społeczeństwa na temat metod zapobiegania oraz leczenia wczesnej próchnicy, a także aktywizacja ruchu na rzecz przyszłości wolnej od próchnicy. Aby to przesłanie wybrzmiało jeszcze bardziej donośnie, konferencję poprowadził znany prezenter Maciej Orłoś.

Jaki jest stan świadomości Polaków, pokazują wyniki badania OMNIBUS przeprowadzonego na zlecenie ACFF w 2014 roku (na próbie 1000 osób):

  • w Polsce panuje bardzo silne przeświadczenie o nieuchronności wystąpienia ubytków spowodowanych próchnicą, a połowa Polaków uważa, że wcześniej czy później ubytki powstaną w każdego,
  • ponad 90 proc. polskiego społeczeństwa prawidłowo identyfikuje przyczyny powstawania i konsekwencje próchnicy zębów, ale jednocześnie aż 61 proc. Polaków wierzy, że próchnica jest nieuchronną chorobą, która wcześniej lub później dotknie każdego,
  • 20 proc. polskiego społeczeństwa uważa, że próchnicy można zapobiegać jedynie w dzieciństwie, a w wieku dorosłym nic już nie można zrobić – stan chorobowy należy zaakceptować i z nim żyć,
  • 60 proc. Polaków wie, że próchnica jest nieuniknioną konsekwencją spożywania słodkich posiłków oraz napojów, aczkolwiek aż 1/4 Polaków w ogóle nie jest świadoma zależności pomiędzy powstawaniem próchnicy, a spożywaniem słodkich rzeczy,
  • 61 proc. Polaków wie, że próchnica wymaga interwencji dentystycznej w postaci borowania oraz wypełniania zęba, natomiast jedynie 44 proc. Polaków zdaje sobie sprawę z tego, że próchnica może zostać wyleczona przez dentystę jeszcze przed powstaniem ubytku.