23 kwietnia 2024

PNRL o udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu ogłaszania o postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, składania ofert, powoływania i odwoływania komisji konkursowej, jej zadań oraz trybu pracy, zamieszczonym w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Zdrowia, zgłasza następujące uwagi do projektowanego rozporządzenia:

W § 3 ust. 2: skreślić pkt 5.

Uzasadnienie:

Ten punkt ogłoszenia o postępowaniu nie przyniesie korzyści ani Narodowemu Funduszowi Zdrowia ani oferentom, gdyż oferenci nie są związani koniecznością złożenia ofert na jakąś określoną maksymalną liczbę etatów przeliczeniowych. Natomiast przepis ten zwiąże ręce komisjom konkursowym, które w trakcie negocjacji – wobec zgodnych oświadczeń oferentów o obniżeniu wielkości kontraktu (np. do pół etatu przeliczeniowego) – mogą teraz przydzielić kontrakty większej liczbie oferentów. W rezultacie może się to negatywnie odbić na interesie pacjentów;

Pkt 7 nadać brzmienie:

„7) miejsce i termin, w którym można zapoznać się ze szczegółowymi warunkami zawierania i realizacji umów, nie krótszym niż 14 dni od dnia ogłoszenia.”.

Uzasadnienie:

Oferenci powinni mieć przynajmniej 14 dni na zapoznanie się ze szczegółowymi warunkami zawierania i realizacji umów;

Po pkt 7 dodać 4 nowe punkty w brzmieniu:

„7a) cenę oczekiwaną przez Narodowy Fundusz Zdrowia i wielkość etatu przeliczeniowego;
7b) nazwę aplikacji elektronicznej, w jakiej należy sporządzić ofertę, miejsce pobrania tej aplikacji oraz plików niezbędnych do uszczegółowienia oferty;
7c) wskazanie aktu prawnego zawierającego warunki, jakim pod względem technicznym odpowiadać muszą oferty;
7d) adres strony internetowej prowadzonej przez oddział, za pomocą której oferenci mogą składać zapytania co do interpretacji warunków wypełniania wymaganych i dodatkowo ocenianych kryteriów. Pytania i odpowiedzi są na tej stronie publicznie dostępne, z zastrzeżeniem wyłącznie do wiadomości oddziału danych oferenta składającego zapytanie.”.

Uzasadnienie:

Termin 14 dni jest za krótki na zadawanie pytań w trybie zwykłym (list polecony). Niezgodność zaś zaoferowanych warunków z – co ważne – aktualną interpretacją oddziału wojewódzkiego NFZ kryteriów wymaganych i rankingujących może stanowić i stanowiła niejednokrotnie podstawę do odrzucenia oferty z powodu podania nieprawdziwych danych. Zorganizowanie takiej aplikacji na stronie oddziału usprawni pracę samego oddziału, a nade wszystko stworzy wszystkim oferentom równe szanse prawidłowego skonstruowania oferty.

W § 6 należy dodać przepis jednoznacznie wskazujący, że zespoły powoływane spośród członków komisji działają w imieniu komisji oraz wszelkie ustalenia dokonane przez zespół z oferentem są wiążące i nie wymagają zatwierdzenia przez komisję konkursową.

W § 14 w ust. 1 nadać brzmienie:

„1. Przesłanką zaproszenia oferenta do negocjacji jest wysoka łączna ocena oferty uzyskana na podstawie kryteriów niecenowych. Do negocjacji kwalifikuje się oferentów licząc kolejno od najwyższej oceny.”,

Uzasadnienie:

Proponowane w opiniowanym projekcie rozwiązanie przede wszystkim przeczy ustawowemu podziałowi postępowania na część jawną i niejawną. Sytuacja, w której oferenci podczas części niejawnej (w zasadzie wszyscy) mogą niejako na nowo ukształtować swą ofertę jest powtórzeniem procedury składania ofert, tyle, że bez zachowania rygoru poufności (zamknięte koperty). Taki tryb kwalifikowania do negocjacji stałby w sprzeczności z zasadą zachowania reguł uczciwej konkurencji. Natomiast wart rozważenia jest sposób rozwiązania tej kwestii, wynikający z obecnie obowiązującej instrukcji konkursowej Prezesa NFZ – „Procedura konkursu ofert lub rokowań prowadzonych na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych” – wersja nr 5.9, pismo znak: CF/DSOZ/KAC/2011/075/1899/W/24202 z dnia 29 września 2011 r.:

„3.2.2. Negocjacje z oferentami
W przypadku podjęcia decyzji o przeprowadzeniu negocjacji, Komisja może przeprowadzić je ze wszystkimi lub wybranymi oferentami(z zachowaniem zasad określonych w art.142 ust. 7 ustawy). Do negocjacji zaprasza się wyłącznie oferentów, których oferty spełniają wymagania wynikające z warunków zawierania umów oraz nie podlegają odrzuceniu z innych przyczyn. Przesłanką zaproszenia oferenta do negocjacji jest wysoka łączna ocena oferty uzyskana na podstawie kryteriów niecenowych (do negocjacji kwalifikuje się oferentów licząc kolejno od najwyższej oceny). Do przeprowadzenia negocjacji zaprasza się co najmniej taką liczbę oferentów, która zapewni możliwość dokonania skutecznego wyboru przy założeniu wyczerpania planowanej liczby świadczeń lub wartości zamówienia. Komisja przeprowadza negocjacje ze wszystkimi zaproszonymi oferentami. Przed dokonaniem wyboru komisja może rozszerzyć listę oferentów zaproszonych do negocjacji z zachowaniem zasady j.w. Przeprowadzenie negocjacji z oferentem nie oznacza wyboru jego oferty, jednakże należy przyjąć, że wszystkie oferty ostatecznie wybrane do zawarcia umowy powinny być przedmiotem skutecznych negocjacji, za wyjątkiem przypadku kiedy komisja zdecydowała o nieprzeprowadzeniu negocjacji z żadnym oferentem i dokonała wyboru wyłącznie na podstawie złożonych ofert.”;

Skreślić ust. 4.

Uzasadnienie:

Przepis taki byłby sprzeczny z art. 142 ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zgodnie z którym komisja w części niejawnej konkursu ofert może przeprowadzić negocjacje z oferentami w celu ustalenia:
1) liczby planowanych do udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej;
2) ceny za udzielane świadczenia opieki zdrowotnej.

Po ustaleniu powyższych parametrów trudno (biorąc pod uwagę znaczenie słowa „ustalenie”) uznać za dozwolone jednostronne wycofanie się strony z podjętych ustaleń. Należy także wskazać na zwrócić uwagę art. 72 § 1 Kodeksu cywilnego w powiązaniu z ww. art. 142 ust. 6 ustawy:

„W komentowanym artykule (art. 142) w ust. 5 i 6 ustalono dwie możliwości ustalenia liczby i ceny świadczeń w zawieranej umowie: poprzez proste przyjęcie oferty albo przeprowadzenie negocjacji. Należy przy tym zaznaczyć, że na gruncie ustawy modyfikacji doznaje wyrażona w art. 72 § 1 k.c. zasada, że jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia oznaczonej umowy, umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem negocjacji. Ustalenie liczby i ceny świadczeń w trakcie negocjacji, o których mowa w art. 142 ust. 6 , lub proste przyjęcie oferty, a następnie ogłoszenie o rozstrzygnięciu postępowania nie prowadzi do automatycznego zawarcia umowy docelowej, lecz do nawiązania przejściowego stosunku uzasadniającego tylko obowiązek zawarcia w dalszej kolejności takiej umowy.” (tak: Baka, Machulak, Pietraszewska-Macheta, Sidorko. Komentarz do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; Wyd. Kluwer Polska, 2010, str. 879).

W § 16: po ust. 1 dodać nowy ustęp w brzmieniu:

„W szczególności komisja wzywa oferenta do wyjaśnienia wszelkich rozbieżności w informacjach zawartych w ofercie.”,

Uzasadnienie:

Przepis ten należy dodać z uwagi na potwierdzone przypadki odrzucania ofert z powodu rzekomo podanych nieprawdziwych informacji w przypadkach, kiedy w tej samej ofercie, w innym miejscu znajdują się dane prawidłowe .

Skreślić ust. 5.

Uzasadnienie:

Niezrozumiały jest przepis umożliwiający Funduszowi odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia kontroli ofert w celu potwierdzenia i prawidłowości danych zawartych w ofercie. Zadaniem Funduszu jest nie tylko zabezpieczenie świadczeń zdrowotnych na rzecz świadczeniobiorców, ale także zapewnienie ich wykonywania na właściwym poziomie i w minimalnym standardzie. Ponadto brak związku pomiędzy koniecznością zabezpieczenia świadczeń a dopuszczalnością złożenia nieprawdziwych danych w ofercie.

W § 17 dodać ust. 4 w brzmieniu:

„4. Jakiekolwiek zgłoszone w proteście wątpliwości, w szczególności co do ustalenia faktów lub interpretacji przepisów, wyłączają możliwość uznania protestu jako oczywiście bezzasadnego.”.

Uzasadnienie:

Część protestów komisja kwalifikuje jako powód do zawieszenia czynności konkursowych, a część uznaje za „oczywiście bezzasadne”. W literaturze występują różne definicje tego pojęcia. Natomiast można zwrócić uwagę na konkluzję zawartą w piśmie procesowym Rzecznika Praw Obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 10/08):

„Rekapitulując przedstawione powyżej dość jednolite (jakkolwiek dotyczące różnych procedur) poglądy można stwierdzić, iż w ich świetle „oczywista bezzasadność” zachodzi wówczas, gdy jest dostrzegana prima facie z wykorzystaniem podstawowej wiedzy prawniczej. Jakiekolwiek wątpliwości wykluczają w związku z tym możliwość uznania składanego wniosku czy też środka zaskarżenia za „oczywiście bezzasadny”. W razie zaistnienia tych wątpliwości, w każdym przypadku wnioskowi czy też środkowi zaskarżenia powinien zostać nadany przewidziany przepisami prawa bieg.”.