16 kwietnia 2024

Co czeka specjalistów medycyny ratunkowej?

Jaka przyszłość czeka kształcenie specjalizacyjne w zakresie medycyny ratunkowej? Jakie plany w tym względzie ma resort zdrowia? Na nasze pytania odpowiada Milena Kruszewska, rzecznik prasowy ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła.

Foto: Marta Jakubiak

Nie przewiduje się nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz aktów wykonawczych do niej w odniesieniu do przepisów dotyczących specjalizacji w dziedzinie medycyny ratunkowej.

Medycyna ratunkowa wymieniona jest w załączniku nr V do Dyrektywy 2005/36/WE, która została wdrożona do polskiego prawa ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2016 r., poz. 65). Dyrektywa ta ma umożliwić obywatelom państw członkowskich UE uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego lub działalności w państwie członkowskim innym niż to, w którym uzyskał kwalifikacje zawodowe.

Zgodnie z rekomendacją wydaną przez ekspertów powołanych zarządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2016 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania zmiany systemu kształcenia podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. Urz. Min. Zdrow. z 2016 r., poz. 38, z późn. zm.), planuje się zmianę zasad odbywania specjalizacji we wszystkich dziedzinach medycyny w taki sposób, by uczynić je bardziej dostępnymi dla lekarzy i lekarzy dentystów, bez uszczerbku dla jakości samego kształcenia specjalizacyjnego.

Natomiast przyszłość istnienia medycyny ratunkowej jest powiązana z organizacją i funkcjonowaniem systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, dla którego jest bezpośrednio dedykowana.

Zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, lekarzem systemu może być:

1) lekarz posiadający tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny ratunkowej albo lekarz, który ukończył co najmniej drugi rok specjalizacji w dziedzinie medycyny ratunkowej, oraz

2) lekarz posiadający:

a) specjalizację lub tytuł specjalisty albo który ukończył co najmniej drugi rok specjalizacji w dziedzinie: anestezjologii i intensywnej terapii, chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, ortopedii i traumatologii lub pediatrii albo

b) 3000 godzin w wykonywaniu zawodu lekarza w szpitalnym oddziale ratunkowym, zespole ratownictwa medycznego, lotniczym zespole ratownictwa medycznego lub izbie przyjęć szpitala.

Lekarz, o którym mowa w pkt 2b), jest zobowiązany rozpocząć szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny ratunkowej do dnia 1 stycznia 2018 r.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw dopuszcza ponadto, że lekarzem systemu będzie mógł być także lekarz posiadający specjalizację lub tytuł specjalisty albo który kontynuuje szkolenie specjalizacyjne co najmniej po drugim roku odbywania specjalizacji w dziedzinie kardiologii, medycyny rodzinnej, neurologii, urologii.

Rozszerzenie katalogu tych specjalności ma na celu utrzymanie liczby specjalistycznych zespołów ratownictwa medycznego na dotychczasowym poziomie w okresie przejściowym, tj. do 1 stycznia 2020 r., do czasu wejścia w życie przepisów w sprawie nowych typów zespołów (3-osobowych podstawowych i 1-osobowych motocyklowych).

Liczba zespołów specjalistycznych na przestrzeni ostatnich 5 lat spadła z 615 w 2011 r. do 563 w 2016 r. – w wyniku przekwalifikowania na zespoły podstawowe, złożone wyłącznie z ratowników medycznych i pielęgniarek systemu.

Ponad 70 proc. specjalistów medycyny ratunkowej wykonuje obecnie swój zawód w zespołach ratownictwa medycznego, przy czym stanowią oni zaledwie 15,5 proc. wszystkich lekarzy systemu zatrudnionych w tych zespołach. Pozostałe prawie 85 proc. stanowią lekarze innych specjalności, w trakcie specjalizacji lub lekarze posiadający niezbędne doświadczenie w wykonywaniu zawodu w szpitalnym oddziale ratunkowym, zespole ratownictwa medycznego, lotniczym zespole ratownictwa medycznego lub izbie przyjęć szpitala.

Specjaliści medycyny ratunkowej są wymagani do udzielania świadczeń gwarantowanych w oddziałach szpitalnych, zajmujących się leczeniem osób w stanie nagłym, tj. w:

  • szpitalnych oddziałach ratunkowych i izbach przyjęć szpitali,
  • centrach urazowych i centrach urazowych dla dzieci,
  • podmiotach udzielających świadczeń w zakresie oksygenacji hiperbarycznej.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw znajduje się na dość wczesnym etapie procedury legislacyjnej i zawarte w nim rozwiązania nie mogą być traktowane jako ostateczne.


Przypominamy: od 1 września recepty na bezpłatne leki dla pacjentów 75+ wystawiają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej udzielający świadczeń POZ u danego świadczeniodawcy, pielęgniarki POZ oraz lekarze wypisujący recepty pro auctore i pro familiae. Kliknij tutaj, żeby przeczytać komentarze ekspertów i pobrać pełną listę bezpłatnych leków dla seniorów.