23 kwietnia 2024

Jak doktor Mazurkiewicz pomógł w ucieczce Józefowi Piłsudskiemu

Zapewne niewiele osób wie, że leśniczówka w Kunkach k/Tomaszowa służyła jako miejsce kryjówki marszałka po ucieczce z więzienia w Petersburgu.

Jacek Malczewski, Portret brygadiera Józefa Piłsudskiego (1916)

W zorganizowaniu ucieczki pomogli mu rodacy, spośród których na uznanie zasługuje profesor dr med. Jan Mazurkiewicz. Psychiatra ten przeniósł się specjalnie z Warszawy do Petersburga , aby ułatwić ucieczkę więźniowi.

Tak się też stało, że w czasie obserwacji szpitalnej na oddziale psychiatrycznej w Petersburgu podczas dyżuru doktora Jana Mazurkiewicza, poproszono pacjenta do gabinetu lekarskiego na rozmowę i badanie w godzinach wieczornych.

Strażnik pilnujący sali więźnia miał „wyjątkowo twardy” sen i nie spostrzegł zniknięcia Józefa Piłsudskiego. Doktor Mazurkiewicz zgodnie z planem przekazał ubranie i odpowiednie dokumenty umożliwiające ucieczkę pod osłonę nocy. Z wieloma przygodami, nad ranem dotarł Józef Piłsudski do swoich.

Kazimierz Kubiszyn

(list do redakcji)