Prawo a młode matki – debata w Krakowie

Według raportu UNFPA (Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych) rocznie ponad 7 mln dziewcząt poniżej 18. roku życia zostaje matkami. W Polsce natomiast każdego roku ok. 20 tysięcy nastolatek rodzi dziecko, co stanowi 8 proc. ogólnej liczby porodów. Tymczasem w naszym kraju o ciążach nastoletnich dziewcząt mówi się niewiele.

Foto: freeimages.com

Niepodejmowany przez system staje się jednak społecznym i psychologicznym problemem młodych ludzi, jak również i ich opiekunów. Zagadnienie wprost dotyka również środowisko medyczne. O prawach rodzicielskich nastolatek stających się matkami niedawno rozmawiały położne i położne środowiskowe z całego województwa małopolskiego. Debata odbyła się w Szpitalu Położniczo-Ginekologicznym Ujastek w Krakowie.

– Nastoletnie mamy są naszymi pacjentkami. Nie są to niestety sporadyczne przypadki. Młode dziewczyny, najczęściej pochodzące z rodzin o niskim statusie ekonomicznym, stawiają wiele pytań o przyszłość swoją i ich dziecka. Często te pytania zadawane są położnym i położnym środowiskowym. Niejednokrotnie jesteśmy świadkami wielkich tragedii rodzinnych, gdy młodej mamie odbierane jest maleństwo – mówiła Anna Cupryan, położna z 25-letnim doświadczeniem.

Kiedy decyduje sąd?

W Polsce młode mamy do ukończenia 18 lat nie wykonują władzy rodzicielskiej wobec swojego dziecka. Oznacza to, że co do zasady nie mogą one samodzielnie decydować o losach swojego noszonego pod sercem przez 9 miesięcy maleństwa. Wyjątek stanowią pary, które po uzyskaniu zgody sądu wstępują w związek małżeński. Najczęściej jednak prawo do opieki sąd przypisuje rodzicom nastoletniej położnicy lub dziadkom matki.

– Z prawnego punktu widzenia, istotnym problemem rodziny, w której nastolatka rodzi dziecko, jak również placówek ochrony zdrowia, jest konieczność ustalenia właściwej osoby, która do czasu uzyskania przez nastolatkę pełnoletności, decyduje o najistotniejszych dla dziecka kwestiach, sprawując nad nim władze rodzicielską – podkreślił radca prawny Tomasz Długosz, wspólnik w kancelarii Borucki i Długosz Radcowie Prawni z Krakowa.

Młodzi rodzice mają wiele praw

– Zarówno dla nieletnich rodziców, jak i dla podmiotów leczniczych, udzielających im świadczeń zdrowotnych, istotne jest, aby pamiętać, że mimo braku władzy rodzicielskiej nastoletnim rodzicom przysługuje szereg praw związanych m.in. kontaktem z dzieckiem, uczestnictwem w sprawowaniu pieczy nad dzieckiem, jak również prawem do obecności przy świadczeniach udzielanych dziecku i, w wyjątkowych wypadkach, prawem wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania – wyjaśniał mec. Tomasz Długosz.

Wysoka frekwencja w czasie spotkania, pomimo wakacyjnego miesiąca, pokazuje potrzebę wymiany doświadczeń i integracji środowiska położniczego na rzecz świadczenia najwyższych standardów opieki ciężarnych i młodych mam, znajomości praw i obowiązkowych młodych matek i ich opiekunów. Podczas spotkania położne dyskutowały także o depresji około- i poporodowej oraz wysokospecjalistycznej opieki neonatologicznej.