6 łatwych ćwiczeń dla chorych na POChP

Duszność wysiłkowa, kaszel, świszczący oddech czy ogólne osłabienie, to tylko kilka dolegliwości spowodowanych przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). Niestety przez brak aktywności fizycznej słabną mięśnie oddechowe i nawet najmniejsza aktywność fizyczna powoduje u chorych uczucie duszności.

Osoby chore na POChP unikają aktywności fizycznej w obawie przed bólem, zapominając o tym, że ćwiczenia mięśni oddechowych są najskuteczniejszym lekiem, który poprawia jakość życia.

Ćwiczenia fizyczne wpływają na wzmocnienie mięśni, w tym głównego mięśnia oddechowego – przepony oraz poprawiają wydolność fizyczną organizmu. Odpowiednio dobrane oraz poprawnie wykonywane ćwiczenia fizyczne mogą poprawić funkcje mięśni oddechowych, zmniejszając przy tym uczucie duszności.

Do gimnastyki dla cierpiących na POChP nie potrzeba specjalnie przystosowanych urządzeń, więc każdy może spróbować tego sam. Warto jednak podkreślić, iż osoby cierpiące na niestabilną chorobę wieńcową, nieuregulowane ciśnienie tętnicze lub niestabilną cukrzycę, powinny ostrożnie podchodzić do aktywności fizycznej.

Większość chorych na POChP ma problem z podbiegnięciem do autobusu.

Wychodząc naprzeciw temu problemowi organizatorzy kampanii Płuca Polski stworzyli niestandardową instalację „Złap swój autobus”, dzięki której wszyscy chętni mogą sprawdzić kondycję swoich płuc za pomocą bieżni zsynchronizowanej z aplikacją. Instalacja w realny sposób ilustruje pościg za uciekającym autobusem.

Jeżeli użytkownik biegnie z odpowiednią prędkością, udaje mu się dobiec na przystanek i dogonić autobus. Natomiast gdy użytkownikowi nie uda się dobiec do autobusu na czas, organizatorzy kampanii radzą wykonać kontrolne badanie spirometryczne, za pomocą którego oceniany jest szczytowy przepływ powietrza oraz pojemność płuc.

Zestaw ćwiczeń dla pacjentów z POChP:

1. Jednym z najprostszych ćwiczeń, które każdy chory może samodzielnie wykonać w domu, jest oddychanie przez „zasznurowane” usta. Podczas ćwiczenia należy powoli wciągać powietrze przez nos aż do całkowitego napełnienia płuc, a następnie miarowo je wypuścić przez zwężone usta. Ważne jest, iż podczas treningu chory powinien wykonywać dwukrotnie dłuższy wydech niż wdech.

2. Kolejnym ćwiczeniem na zwiększenie wytrzymałości mięśni oddechowych jest ćwiczenie z butelką do połowy wypełnioną wodą oraz długą rurką. Butelkę należy postawić na stole przed sobą, a następnie zanurzyć rurkę w wodzie i możliwie jak najdłużej wdmuchiwać powietrze do wody. Podczas treningu opór stawiany przez wodę wymaga zaangażowania dodatkowych mięśni klatki piersiowej, co wpływa na poprawę ich sprawności.

3. Chorzy na POChP oprócz ćwiczeń oddechowych nie mogą zapomnieć o ćwiczeniach poprawiających kondycję. Największą popularnością cieszy się trening marszowy lub trening na rowerze stacjonarnym.

4. Bardzo ważne jest również ćwiczenie, podczas którego chorzy powinni w wolnej chwili położyć się na podłodze i na brzuchu umieścić niewielki ciężar (np. książkę). Należy wykonywać wdech, unosząc jednocześnie brzuch, a następnie wydychając powietrze, aktywnie wciągać mięśnie brzucha. Dzięki temu chorzy ćwiczą oddychanie przeponowe.

5. Osoby chore, które preferują siedzący tryb życia, również znajdą ćwiczenia dla siebie. Wystarczy usiąść swobodnie na krześle, opuścić swobodnie ręce wzdłuż tułowia, a następnie podnieść wyprostowane ręce nad głowę, robiąc przy tym wdech i opuścić je powoli w dół wydmuchując powietrze.

6. Inny ćwiczeniem jest wykonywanie energicznych ruchów rękami (jak przy boksowaniu) w pozycji siedzącej. Pacjent powinien zaczepić stopy o przednie nogi krzesła i jedną ręką wykonywać ruch do przodu, a zgiętą lewą ręką ze skrętem tułowia w przeciwną stronę.

– Człowiek chory na POChP, który nie jest sprawny fizycznie i nie ma dobrze rozwiniętych mięśni, będzie człowiekiem niesamodzielnym. Przede wszystkim siła jego mięśni oddechowych będzie mniejsza niż siła ogólnej masy, ponieważ to mięśnie lokomocyjne produkują czynniki wzrostowe, które zwiększają masę sił mięśni oddechowych – mówi prof. Władysław Pierzchała, prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc.

Uwaga! O tym nie wolno zapomnieć:

1. Przed rozpoczęciem intensywnej rehabilitacji oddechowej należy pamiętać o konsultacji z lekarzem.

2. Chorujący na POChP powinni zacząć trening mięśni, gdy nie wstępują zaostrzenia choroby.

3. Chorzy w zaawansowanym stadium POChP powinni wykonywać krótsze i mniej intensywne ćwiczenia, aby nie forsować swojego organizmu.

4. Ćwiczenia fizyczne muszą być indywidualnie dostosowane do sprawności fizycznej chorego oraz stopnia zaawansowania choroby, a czas trwania treningu, liczba powtórzeń oraz intensywność ćwiczeń, powinny być stopniowo zwiększane w miarę poprawy wydolności fizycznej.

Z powodu POChP pacjenci porzucają swoje dotychczasowe pasje i hobby, ponieważ czują dyskomfort nie tylko fizyczny, ale również psychiczny. Dzięki ćwiczeniom można poprawić kondycję mięśni oddechowych, wpływając tym samym na ogólną poprawę wydolności fizycznej organizmu. POChP jest chorobą nieuleczalną, ale każdy chory może zapobiegać jej zaostrzeniom przez ćwiczenia mięśni oddechowych, poprawiając tym samym jakość swojego życia.