Certyfikaty umiejętności lekarskich: list kardiologów prenatalnych

8 listopada w portalu internetowym „Gazety Lekarskiej” ukazał się bardzo ważny artykuł red. Lidii Sulikowskiej dotyczący certyfikatów umiejętności lekarskich, m.in. echokardiografii prenatalnej i kardiologii prenatalnej, bezpośrednio nas dotyczących.

Jako przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Kardiologii Prenatalnej (rok założenia 2018), mamy szczególny mandat do wypowiedzi w tym temacie. Historycznie ujmując, w XX wieku (lata osiemdziesiąte/dziewięćdziesiąte) pierwszymi lekarzami, którzy zwrócili uwagę na znaczenie badania serca płodu, byli kardiolodzy dziecięcy: w USA m.in. J. Huhta, w Wielkiej Brytanii L. Allan, we Francji L. Fermont.

Od tego czasu nastąpił burzliwy rozwój prenatalnych badań kardiologicznych, które aktualnie wykonują położnicy, pediatrzy, genetycy, radiolodzy oraz kardiolodzy dziecięcy. Ukazało się wiele podręczników zarówno na świecie jak i w Polsce, których autorzy pracują w wymienionych wyżej specjalnościach.

Aktualnie mówimy już o konieczności formalnego powołania do życia nowej dziedziny medycyny, jaką jest kardiologia prenatalna. W tym kontekście myślenie, że kardiologia prenatalna jest wyłącznie domeną kardiologii pediatrycznej, jest mówiąc delikatnie reliktem z czasów XX wieku, który nie odpowiada współczesnym trendom wykazującym potrzebę adresowania badania serca płodu u każdej ciężarnej.

Polskie Towarzystwo Kardiologii Prenatalnej popiera kierunek działań Ministerstwa Zdrowia i prac nad sformalizowaniem certyfikatów umiejętności. Nasze Towarzystwo ma wypracowane i sprawdzone zasady przyznawania certyfikatów, m.in. w oparciu o wkład zainteresowanych lekarzy do Ogólnopolskiego Rejestru Problemów Kardiologicznych u Płodów www.orpkp.pl, w którym to rejestrze zgromadzono ponad 7000 płodów z wadami serca i stworzono videotekę dla celów szkoleniowych kolejnych naszych adeptów.

Według zasad PTKP Certyfikat Badania Serca Płodu przyznano ponad 50 lekarzom. Mamy wypracowane zasady przyznawania certyfikatów także dla ekspertów z kardiologii prenatalnej, których w Polsce mamy aktualnie 12.

Czekamy na dalsze wytyczne ze strony Ministerstwa Zdrowia, licząc na to, że praca naszego środowiska (spoza Warszawy) zostanie zauważona.

Z poważaniem,

W imieniu Zarządu Polskiego Towarzystwa Kardiologii Prenatalnej

Prof. M. Respondek-Liberska, prof. M. Słodki, prof. K. Preis, prof. M. Wicheć

Referencje (14 pozycji spośród > 200 opublikowanych przez zespół ICZMP z Łodzi na temat kardiologii i echokardiografii płodu):

• Respondek-Liberska M.: Program Ministerstwa Zdrowia Polkard Prenatal Skrypt 2000
• Respondek-Liberska M.: „Echokardiografia i kardiologia płodu” Makmed, Gdańsk 1998
• Respondek-Liberska M.: Monografia „Kardiologia prenatalna dla położników i kardiologów dziecięcych” Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006
• Respondek-Liberska M.: Monografia „Atlas Wad Serca Płodu” Adi Art., Łódź 2014
• Respondek-Liberska M.: Monografia „Diagnostyka prenatalna USG/ECHO. Wady wymagające interwencji chirurgicznej” PZWL, Warszawa 2016
• Respondek-Liberska M.: Monografia „Diagnostyka prenatalna USG/ECHO. Zmiany czynnościowe w układzie krążenia płodu” PZWL, Warszawa 2019
• Respondek-Liberska M.: Redakcja „Wady serca płodu – diagnostyka i postępowanie” PZWL, Warszawa 2022
• Słodki M.: „Opracowanie modelu opieki nad ciężarną z wrodzoną wadą serca u płodu na podstawie nowego prenatalnego podziału wad serca” Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku, 2012
• Słodki M., Respondek-Liberska M., Pruetz JD, Donofrio MT.: „Fetal cardiology: changing the definition of critical heart disease in the newborn”, J Perinatol. 2016
• Sanapo L., Pruetz JD, Słodki M., Goens MB, Moon-Grady AJ, Donofrio MT.: „Fetal echocardiography for planning perinatal and delivery room care of neonates with congenital heart disease”, Echocardiography. 2017
• Zalinska A., Respondek-Liberska M., Słodki M.: „Maternal hyperoxygenation during pregnancy as a tool in fetal disease diagnosis and treatment”, J Clin Ultrasound. 2023
• Sylwestrzak O., Strzelecka I., Wójtowicz-Marzec M., Krekora M., Moszura T., Słodki M., Respondek-Liberska M.: „Fetal echocardiography and early neonatal balloon valvuloplasty improved overall survival in prenatally detected aortic stenosis over 25 years of tertiary center experience”, J Clin Ultrasound. 2022
• Słodki M., Szymkiewicz-Dangel J., Tobota Z., Seligman NS, Weiner S., Respondek-Liberska M.: „The Polish National Registry for Fetal Cardiac Pathology: organization, diagnoses, management, educational aspects and telemedicine endeavors”, Prenat Diagn. 2012
• Słodki M., Axt-Fliedner R., Zych-Krekora K., Wolter A., Kawecki A., Enzensberger C., Gulczyńska E., Respondek-Liberska M.: „International Prenatal Cardiology Collaboration Group. New method to predict need for Rashkind procedure in fetuses with dextro-transposition of the great arteries”, Ultrasound Obstet Gynecol. 2018

(list do redakcji)