Cukrzyca. Co wolno jeść, a czego unikać?

14 listopada obchodzony jest Światowy Dzień Cukrzycy. Tegoroczne obchody odbywają się pod hasłem: „Cukrzyca: znaj ryzyko, bądź odpowiedzialny”.

Według danych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego w Polsce mamy ponad 3 miliony osób z cukrzycą, a prognozy wskazują na dalszy wzrost liczby pacjentów. Wśród głównych przyczyn wymienia się spadek poziomu aktywności fizycznej oraz coraz częstsze występowanie nadwagi i otyłości.

Porady Weroniki Pawluch, dietetyka ze szpitala w Sztumie (Grupa American Heart of Poland):

• Prawidłowy dobór produktów jest kluczem do radzenia sobie z cukrzycą i zmniejszania ryzyka zawału serca czy udaru mózgu. Połowę talerza powinny stanowić owoce i warzywa, z przewagą tych drugich. Druga część to pokarmy będące źródłem białka oraz produkty zbożowe pełnoziarniste.
• Dieta cukrzyka powinna składać się z produktów o niskim indeksie glikemicznym, czyli takich, po których spożyciu poziom cukru we krwi wzrasta powoli. Im wyższy wskaźnik, tym szybciej glukoza dostaje się do krwiobiegu i tym ostrzejszy będzie skok jej poziomu. Pod kątem wysokości indeksu glikemicznego, wyróżniamy trzy grupy produktów: niski (mniej niż 55), średni (od 55 do 70), wysoki (powyżej 70).
• Produkty z niższym indeksem glikemicznym, które powinny się znaleźć w diecie cukrzyka, to m.in. rośliny strączkowe (np. fasola, groch, ciecierzyca), chudy nabiał oraz drób, warzywa (szpinak, ogórki, sałata, rzodkiewka, szparagi, marchewka, kalafior, brokuły), owoce np. jagodowe (truskawki, maliny, jagody itp.), pieczywo oraz makarony pełnoziarniste.
• Należy pamiętać, aby w ciągu dnia zjeść 5 pełnowartościowych posiłków. Najlepiej, aby spożywać je w równych odstępach, co około 3 godziny (nie dłużej niż 5 godzin). Posiłki nie powinny być obfite, a każdy z nich ze stałym poziomem węglowodanów.
• W diecie cukrzyka nie może zabraknąć odpowiedniego nawodnienia tj. ok. 1,5-2,5 l dziennie. Z napojów zaleca się picie wody oraz napary z ziół. Picie herbaty – zarówno zielonej, jak i czarnej – również przynosi korzyści dla zdrowia. Pamiętajmy, aby nie słodzić napojów.
• W przypadku dań gotowanych należy unikać rozgotowania poszczególnych składników, ponieważ one mają znacznie wyższy indeks glikemiczny. Dodatkowo gotowanie niszczy niektóre witaminy z grupy B oraz C, które są wrażliwymi na ciepło witaminami rozpuszczalnymi w wodzie.
• Są warzywa, które różnią się kalorycznością oraz poziomem cukru w zależności czy będziemy je spożywać na surowo czy po ugotowaniu, np. surowy burak ma indeks glikemiczny równy 30, a po ugotowaniu – 65, marchew surowa – 16, po ugotowaniu – 50.
• Pamiętajmy, aby z diety wyeliminować alkohol. Niemożliwe jest utrzymanie stabilnej wartości glikemii w trakcie spożywania alkoholu z uwagi na to, że w zależności od rodzaju alkoholu, cukier może wzrosnąć.
• Dobrze dobrane produkty w diecie dostarczą do organizmu wielu składników odżywczych, wzmocnią odporność, a co za tym idzie – poprawią jakość życia i kondycję. Jeśli dołączymy do tego regularny wysiłek fizyczny, wzmocnimy ogólną kondycję zdrowotną i łatwiej utrzymamy odpowiednią wagę.