Dane GUS: wydatki na zdrowie przekroczyły 7 proc. PKB

Wstępne szacunki nakładów na ochronę zdrowia w 2023 roku mówią o kwocie ponad 241 mld złotych, co stanowi 7,1 proc. PKB. Co zaskakujące, spadają wydatki prywatne, a motorem wzrostu są wydatki publiczne.

Wyliczenia Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) opierają się na wynikach Narodowego Rachunku Zdrowia (NRZ) i informacjach z Ministerstwa Zdrowia. Zostały przedstawione 31 lipca 2024 r. w dokumencie „Wydatki na ochronę zdrowia w latach 2021-2023”.

„Według wstępnych szacunków wydatki bieżące na ochronę zdrowia w 2023 r. wyniosły 241,6 mld zł (stanowiły 7,1 proc. PKB) i były wyższe niż w 2022 r. o około 45,4 mld zł (w odniesieniu do danych wstępnych za 2022 r., które wyniosły 196,2 mld zł” – czytamy w opracowaniu GUS. Wzrost bieżących wydatków na zdrowie względem 2022 r. to aż 23,1 proc.

Największy udział w finansowaniu opieki zdrowotnej mają środki pochodzące ze składek (w 2022 r. stanowiły 62,1 proc., rok wcześniej – 56,1 proc.) – co nie jest zaskoczeniem. Zastanawiające są jednak dane o wydatkach prywatnych. „Bieżące wydatki prywatne (w tym wydatki gospodarstw domowych) zmniejszyły się o 7,8 mld zł i wyniosły w 2023 r. 43,8 mld zł, mimo zwiększenia bezpośrednich wydatków gospodarstw domowych, które wyniosły 38,6 mld zł, tj. o 1,6 mld (4,4 proc.) więcej niż w 2022 roku” – podaje GUS.

Opracowanie nie przynosi odpowiedzi na pytanie, co było przyczyną takiej zmiany. Można jednak sądzić, że odpowiadają za to m.in. wprowadzone wcześniej poszerzenie grupy pacjentów uprawnionych do bezpłatnych leków czy szerszy dostęp do niektórych świadczeń, co spowodowało zmniejszenie zainteresowania korzystaniem z prywatnych usług płatnych.

Twórcy raportu podkreślają różnice w sposobie zbierania i opracowania danych przez Ministerstwo Zdrowia i w Narodowym Rachunku Zdrowia. NRZ obejmuje bieżące publiczne i prywatne wydatki na zdrowie, natomiast nakłady publiczne na ochronę zdrowia, zgodnie z przepisami ustawy, odnoszą się wyłącznie do środków publicznych i nie ograniczają się jedynie do wydatków bieżących oraz nie obejmują wydatków samorządowych.

Jeżeli chodzi o nakłady publiczne, to wzrost w porównaniu do 2022 roku sięga 22,4 proc. i stanowi 7,05 proc. PKB.

Niezależnie od przyjętej metodologii, eksperci GUS podkreślają znaczący wzrost kwot przeznaczanych na od 2013 roku. „W latach 2014-2023 możemy zaobserwować stały wzrost nakładów na ochronę zdrowia. Dotyczy to zarówno corocznych planów nakładów według ustawy, jak ich wykonania, które prawie zawsze było większe od planu, z wyjątkiem roku 2014. Pomiędzy rokiem 2014 a 2023 nakłady na ochronę zdrowia według planu, wzrosły o 125,6 proc., natomiast według wykonania, zwiększyły się o 153,7 proc. Największy roczny wzrost w tym okresie nakładów na ochronę zdrowia według wykonania, odnotowano w roku 2023” – informuje GUS.

Więcej informacji w raporcie „Wydatki na ochronę zdrowia w latach 2021-2023” dostępnym na stronach GUS.