18 sierpnia 2025

Dla dzieci z nowotworami lato może mieć smak normalności

Dla najmłodszych pacjentów onkologicznych i ich rodzin wakacje często są okresem pełnym wątpliwości. Czy można wyjechać w góry lub nad morze? Jak zapewnić dzieciom bezpieczeństwo? Co jest dozwolone, a czego lepiej unikać?

Fot. freepik.com

Wysokie temperatury, podróże, kontakt z rówieśnikami – to może stanowić wyzwanie dla dziecka w trakcie leczenia onkologicznego lub tuż po jego zakończeniu. Odpowiednio zaplanowany wypoczynek jest nie tylko możliwy, ale bywa wręcz zalecany jako forma wytchnienia psychicznego.

– Dzieci potrzebują odpoczynku nie tylko od leczenia, ale także od napięcia emocjonalnego, które mu towarzyszy. Wakacyjna codzienność, nawet ta najprostsza, może być bezpieczną przystanią. Warto pielęgnować takie chwile, bo pozwalają dziecku wrócić do swojej tożsamości: nie tylko pacjenta, ale też córki, syna, siostry, kolegi – mówi Joanna Pruban, psychoonkolog z Instytutu Matki i Dziecka (IMiD).

Ekspertka dodaje, że choroba nowotworowa nie powinna całkowicie zawłaszczać życia małoletniego pacjenta. – Jeśli jego stan na to pozwala, warto stworzyć przestrzeń na odpoczynek, kontakt z rówieśnikami i doświadczanie zwyczajnych, letnich chwil. To ważne nie tylko dla psychiki dziecka, ale także dla jego poczucia sprawczości i utrzymania poczucia normalności mimo trudnych okoliczności – podkreśla Joanna Pruban.

– W okresie letnim kontynuujemy intensywną terapię onkologiczną u wielu pacjentów. W takich przypadkach kluczowe jest zapewnienie ciągłości leczenia oraz bieżące monitorowanie stanu zdrowia, ale staramy się też, na ile to możliwe, uwzględniać potrzeby dziecka związane z wiekiem, rytmem dnia czy kontaktami z bliskimi. Dobrze zaplanowany harmonogram leczenia może zostawić przestrzeń na krótkie chwile odpoczynku czy aktywności wspierające samopoczucie, nawet w warunkach szpitalnych – mówi prof. Anna Raciborska, kierownik Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej IMiD.

W organizacji bezpiecznego wypoczynku może pomóc kilka uniwersalnych wskazówek:

  • wysoka temperatura i tłum ludzi – dzieci w trakcie leczenia są bardziej wrażliwe na przegrzanie i podatne na infekcje. Najlepsze będą zacienione miejsca z czystym powietrzem i ograniczonym kontaktem z osobami z zewnątrz,
  • ochrona przed słońcem – skóra po chemioterapii i radioterapii może być szczególnie wrażliwa. Obowiązkowe są kremy z filtrem SPF 50+, lekkie ubrania, czapki z daszkiem oraz unikanie ekspozycji na słońce w godzinach 11-16, a w razie ekstremalnych upałów – jeszcze dłużej,
  • nawadnianie i dieta – warto zabierać ze sobą wodę i lekkie przekąski oraz zadbać o regularne i zdrowe posiłki, także w podróży,
  • dokumentacja medyczna – warto posiadać przy sobie podstawowe dane o leczeniu dziecka, listę leków, numery telefonów do lekarzy prowadzących i zalecenia postępowania w razie pogorszenia stanu zdrowia.