Kodeks pracy – zmiany w badaniach lekarskich

Już wkrótce czekają nas zmiany w przepisach dotyczących badań lekarskich pracowników. Projekt nowelizacji ustawy przygotowanej przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej znajduje się obecnie w konsultacjach społecznych. O komentarz poprosiliśmy Katarzynę Zimmer-Drabczyk, kierownika Biura Eksperckiego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.

Katarzyna Zimmer-Drabczyk

– Planowane zmiany oceniam pozytywnie, jednak brak projektów rozporządzeń i długi okres na ich przygotowywania, który trwał 18 miesięcy, utrudniają dokładniejszą ocenę. Dotyczą one bezpieczeństwa i higieny pracy, dlatego uzasadnionym wydaje się, aby projektodawca traktował ten obszar całościowo i uwzględnił w jednej nowelizacji wszystkie konieczne zmiany.

Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 229 § 4 Kodeksu pracy pracodawca nie będzie mógł dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach opisanych przez pracodawcę w skierowaniu na badanie lekarskie. Jednocześnie proponowany w projekcie § 41 umożliwi zawarcie w orzeczeniu ograniczenia do wykonywania określonych czynności lub prac. W konsekwencji proponowana zmiana art. 229 § 41 Kodeksu pracy spowoduje wątpliwości co do możliwości zatrudniania pracownika, jeżeli w orzeczeniu lekarskim znajdą się ograniczenia dotyczące możliwości wykonywania powierzonej mu pracy. W praktyce pojawi się także problem zasadności ewentualnego wypowiedzenia umowy o pracę takiemu pracownikowi.

Istotnym skutkiem nowelizacji powinna być dbałość o dokładny opis stanowiska pracy. W rozporządzeniu będą określone przypadki, w których okresowe badania lekarskie mogą być przeprowadzone poza terminami wynikającymi z częstotliwości tych badań. Rodzi to obawy, czy pracodawcy nie będą nadużywali tej możliwości w razie planowanych zmian w strukturze zatrudnienia. Należy więc postulować, aby rozporządzenie określało wspomniane przypadki możliwie wąsko i jednoznacznie, żeby nie stwarzało pola do nadużyć.

Godna rozważenia jest propozycja poszerzania spektrum badań w zakresie medycyny pracy, biorąc pod uwagę zmieniające się środowisko pracy, a także coraz bardziej stresogenne czynniki oddziaływujące na pracowników. Poza tym warto przypomnieć, że „Solidarność” i partnerzy społeczni postulują o przyjęcie wypracowanej rekomendacji w sprawie zmiany rozporządzenia dotyczącego BHP w zakresie badania stresu na terenie zakładu pracy.