Lekarz w reklamie? Stanowisko Komisji Etyki Lekarskiej NRL

Lekarz buduje prestiż zawodu na podstawie wyników i rezultatów swojej pracy, a nie przy pomocy działań marketingowych – przypomina Komisja Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL).

Na stronie Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) zostało opublikowane stanowisko Komisji Etyki Lekarskiej NRL z 11 października 2023 r., w którym sprzeciwia się wykorzystywaniu wizerunku lekarza nie tylko w reklamach wyrobów medycznych, lecz także w materiałach promujących kosmetyki, środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz inne produkty czy usługi niepowiązane z działalnością medyczną.

Komisja uznaje za nieetyczny udział lekarzy w reklamach takich produktów i występowanie w nich osób niebędących lekarzami. „Ukazywanie w reklamach leków wizerunku lekarza lub aktora odgrywającego jego rolę może wprowadzać odbiorców w błąd obdarzając występujące w reklamach osoby – z racji faktycznie lub rzekomo wykonywanego zawodu medyka – zaufaniem społecznym, co nie pozostaje bez wpływu na decyzje zakupowe” – czytamy w stanowisku.

Udział w reklamie

Powołując się na przepis art. 65 Kodeksu Etyki Lekarskiej przypomina, że lekarzowi nie wolno narzucać swoich usług chorym lub pozyskiwać pacjentów w sposób niezgodny z zasadami etyki i deontologii lekarskiej oraz lojalności wobec kolegów. „Udział lekarza w reklamie z użyciem jego wizerunku, nazwiska, specjalizacji może powodować podważenie autorytetu zawodu, a co się z tym łączy – podważenie jego wiedzy i doświadczenia zawodowego” – napisano.

W ocenie komisji takie same skutki może mieć nieuczciwa reklama prowadzona przez lekarza za pośrednictwem mediów, prasy czy banerów reklamowych. Dotyczy to także influencerów. „Codzienność pracy lekarzy i lekarzy dentystów pokazuje, że nachalne reklamy leków i suplementów diety doprowadziły do nadmiernej ich konsumpcji, do czego przyczyniło się ich reklamowanie jako skutecznych środków dla pacjentów. Taka uporczywa reklama prowadzi także do samodzielnego stosowania przez pacjentów wyrobów medycznych i prowadzenia diagnostyki zamiast skorzystania z porady lekarza” – czytamy w stanowisku.

Ustawa o wyrobach medycznych

Komisja Etyki Lekarskiej NRL przypomina, że przyjęta w dniu 7 kwietnia 2022 r. ustawa o wyrobach medycznych zakazuje wykorzystywania w reklamie nie tylko wizerunku czy postaci lekarza, ale także osoby, która sugeruje wykonywanie zawodu medycznego lub posiadanie wykształcenia medycznego czy farmaceutycznego.

„Niezgodna z prawem jest zatem zarówno reklama, w której lek lub wyrób medyczny prezentuje lekarz, jak i ta, w której występuje aktor grający lekarza lub ktokolwiek, kogo wygląd, strój czy zachowanie mogą sugerować, że jest to osoba wykonująca zawód medyczny. Udział lekarza lub osoby sugerującej, że jest lekarzem w reklamie produktów leczniczych lub wyrobów medycznych niekorzystnie wpływa na społeczny odbiór naszych zawodów w społeczeństwie, a nadto jest niezgodny z zapisami ustawy” – przypomina komisja.