Po co tkwić w Rejestrze Ukaranych Lekarzy?
Samorząd lekarski sprawuje pieczę nad należytym wykonywaniem zawodu lekarza. To konstytucyjne zadanie izby lekarskiej. Trzeba podkreślić, że zadanie to polega na całym szeregu wykonywanych od lat czynności.
Do najistotniejszych należy oczywiście uchwalanie Kodeksu Etyki Lekarskiej, promocja uchwalonych zasad w lekarskim środowisku i zachęcanie do ich przestrzegania. Kto wie, czy nie najistotniejszym jest podejmowanie decyzji o przyznaniu prawa wykonywania zawodu i wydaniu zgody na leczenie chorych.
Z niepokojem obserwujemy polityczne decyzje przywracające zasady z lat minionych i wydawanie takich decyzji przez urzędnika. W dodatku ten urzędnik systematycznie przerzuca odpowiedzialność za błędy nieprzygotowanego do wykonywania zawodu na samorząd lekarski.
Trzecim elementem jest system bieżącej oceny i nakładanych kar za popełnione przewinienia lub prewencji poprzez system postanowień zapobiegawczych. Kary mające wpływ na wykonywanie zawodu może orzekać sąd lekarski. Powszechny sąd karny w wydawanych wyrokach może określać okresowy zakaz wykonywania zawodu lekarza, nazywany środkiem karnym.
Środkami zapobiegawczymi są postanowienia sądów lekarskich o tymczasowym zawieszeniu prawa wykonywania zawodu, postanowienia prokuratora lub sądu powszechnego o tymczasowym zakazie wykonywania zawodu, a także uchwały okręgowej rady lekarskiej o ograniczeniu lub zawieszeniu PWZ ze względu na stan zdrowia lub nieprzygotowanie zawodowe.
Powyższe kary i środki zabezpieczające co do zasady wykonuje prezes okręgowej rady lekarskiej, a sposób ich wykonywania określił w rozporządzeniu z 2010 r. (!) minister właściwy do spraw zdrowia. Rozporządzenie jest obarczone wieloma wadami, o usunięcie których wielokrotnie prosili ministra prezes NRL i Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej. Możliwe do usunięcia uchybienia rozporządzenia umieszczono w uchwale NRL ze stycznia 2017 r.
Ograniczenia, zawieszenia i zakazy wykonywania zawodu widnieją przez okres ich trwania w Centralnym Rejestrze Lekarzy. Są też eksportowane do systemu IMI (europejski mechanizm ostrzegawczy). Kary orzekane przez sądy lekarskie odnotowywane są w Rejestrze Ukaranych Lekarzy, a po okresie określonym w ustawie są usuwane. W tym rejestrze znajduje się 450 nieusuniętych adnotacji o orzeczonych przez sądy lekarskie karach pieniężnych.
Adnotację o tej karze usuwa się po trzech latach od jej wykonania, czyli po wpłacie na konto organizacji pożytku publicznego. Sądy lekarskie dość często w dzisiejszych „ekonomicznych” czasach sięgają po tę karę. Niewykonanie tej kary w stosownym czasie tworzy dla lekarza podwójnie trudną sytuację: w rozumieniu prawa pozostaje przez cały czas jako karany lekarz, a po drugie – trwa w kolejnym przewinieniu zawodowym.
Warto zatem zachęcić wszystkich ukaranych karą pieniężną do przekazania samorządowi dowodu wpłaty orzeczonej kary, o ile nie zrobili tego dotychczas, aby wzmianka o tej karze została z rejestru usunięta.
Grzegorz Wrona, sekretarz NRL