Problem wielkiej wagi
Jeśli rządy państw nie podejmą pilnych działań, w 2050 roku ponad połowa dorosłych na świecie będzie walczyć z nadwagą lub otyłością – ostrzegają autorzy badań opublikowanych w „The Lancet”. 4 marca obchodzony jest Światowy Dzień Otyłości.
Zdaniem naukowców między 1990 a 2021 r. liczba dotkniętych nadwagą lub otyłością osób w wieku 25 lat i starszych wzrosła na świecie z 731 mln do 1,11 mld, z kolei liczba młodych w wieku 5-25 lat walczącym z tym problemem ze 198 mln do 493 mln. To ważne informacje w kontekście Światowego Dnia Otyłości. Celem tego dnia jest zwrócenie uwagi na problem nadwagi i otyłości, a także zwiększenie świadomości społecznej w kwestii prawidłowego odżywiania oraz jego wpływu na zdrowie.
Starzenie się społeczeństwa i niski współczynnik dzietności
„W wielu krajach, szczególnie krajach o wysokich dochodach, wzrostowi otyłości towarzyszy starzenie się społeczeństwa i niski współczynnik dzietności, co wywiera presję na istniejące usługi opieki zdrowotnej i wydatki” – napisali autorzy badania.
„The Lancet” przewiduje, że jeśli w tym obszarze nie zostaną podjęte konkretne działania, liczba osób w wieku powyżej 25 lat z nadwagą lub otyłością wzrośnie na świecie do 3,8 mld. Będą one stanowiły ponad połowę prognozowanej liczby ludności w tym wieku. U osób w wieku 5-24 lata prognozy mówią o wzroście do 746 mln, czyli ok. jednej trzeciej całej grupy.
Autorzy badania dotyczącego dzieci i młodzieży przewidują też wzrost liczby przypadków otyłości o 121 proc. do 360 mln w 2025 r. Ich zdaniem może pociągnąć to za sobą duże obciążenie dla służby zdrowia. „Globalna epidemia nadwagi i otyłości jest ogromną tragedią i monumentalną porażką społeczną” – oceniła Emmanuela Gakidou, jedna z autorek badania, cytowana przez dziennik „Guardian”.
Co można zrobić w walce z otyłością?
Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla, że w walce z otyłością kluczowe jest zapobieganie, a nie tylko leczenie jej skutków. Światowy Dzień Otyłości zwraca też uwagę na potrzebę wczesnej edukacji żywieniowej, ale również regularnej aktywności fizycznej czy też zmian w środowisku, które sprzyjają zdrowym nawykom.
Zdaniem WHO działania, które warto wcześnie podjąć to m.in. zdrowa dieta polegająca na ograniczeniu spożycia cukru, tłuszczów trans czy soli oraz zwiększenie ilości, warzyw, owoców, roślin strączkowych oraz produktów pełnoziarnistych. Aktywność fizyczna to również bardzo ważny element, bo nawet codzienne spacery czy ćwiczenia domowe mogą znacznie poprawić zdrowie i kondycję, pomagając w utrzymaniu prawidłowej masy ciała.
Ważne jest także regularne monitorowanie BMI pacjentów przez dietetyków i edukacja w zakresie zdrowego trybu życia. Trzeba też wskazać odpowiednie wsparcie psychologiczne, ponieważ ta choroba w wielu przypadkach wynika z problemów emocjonalnych czy też nieprawidłowych nawyków jedzeniowych.
W Polsce Narodowy Fundusz Zdrowia od lat prowadzi programy profilaktyczne, takie jak „8 tygodni do zdrowia” oraz stronę internetową Diety NFZ, pomagającą Polakom wdrożyć zdrowe nawyki.
Z kolei dla osób z otyłością olbrzymią uruchomiony został program KOS-BAR. Zapewnia on kompleksową opiekę medyczną i umożliwia kwalifikację do operacji bariatrycznych. Niestety, jak zwracają uwagę eksperci, wciąż brakuje wystarczającego dostępu do dietetyków w ramach NFZ, a kolejki do leczenia chirurgicznego są za długie. Dalsze zmiany systemowe, które są niezwykle potrzebne, pozwolą skuteczniej walczyć z otyłością.
