Specjalizacje. Konieczne aneksy do umów cywilnoprawnych

Istniejące w obrocie prawnym umowy o specjalizację w ramach wolontariatu muszą zostać aneksowane i dostosowane do nowych przepisów. Po 8 sierpnia 2020 r. nie jest już możliwe odbywanie specjalizacji na podstawie umów nieodpłatnych. I dotyczy to zarówno umów zawieranych po tej dacie, jak i tych zawartych przed nią.

Foto: pixabay.com

Umowy cywilnoprawne zawierane przez podmioty szkolące z lekarzami o odbywanie specjalizacji na zasadach tzw. wolontariatu już dawno były pod ostrzałem.

Niejednokrotnie w piśmiennictwie wskazywano, że takie nieodpłatne umowy o specjalizację nie powinny być zawierane, bowiem przepis art. 16h ustawy o zawodach (w brzmieniu sprzed nowelizacji) nie zawierał w swej treści odniesienia do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie¹. Wolontariat specjalizacyjny miał też jednak swoje niewątpliwe zalety.

Musi być wynagrodzenie

Od dnia wejścia w życie ustawy z 16 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty², podmioty akredytowane do szkolenia specjalizacyjnego, które miały zawarte z lekarzami umowy cywilnoprawne o odbywanie specjalizacji na zasadach tzw. wolontariatu, muszą dokonać ich aneksowania w celu wprowadzenia do ich treści zapisów o wynagrodzeniu. Ustalane w tych aneksach uposażenie nie może być niższe niż wysokość minimalnej stawki godzinowej za pracę, ustalonej zgodnie z art. 8a ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę³. W 2020 r. stawka ta wynosi 17 zł brutto⁴.

Zgodnie z dyrektywą unijną

Stanowisko w sprawie konieczności przekształcenia umów nieodpłatnych w odpłatne potwierdził Departament Kwalifikacji Medycznych i Nauki Ministerstwa Zdrowia w piśmie z 30 września 2020 r., skierowanym do Rzecznika Praw Lekarzy OIL w Warszawie, wskazując przy okazji, iż zmiana przepisów ustawy o zawodach w zakresie wynagradzania za pracę w trakcie specjalizacji, w ramach której wykonywane są świadczenia zdrowotne, została spowodowana koniecznością ich dostosowania do obowiązujących norm unijnych.

Ministerstwo Zdrowia podniosło w swoim stanowisku, iż na nieprawidłowości dotychczasowej praktyki w zakresie specjalizacji zwracali uwagę przedstawiciele Komisji Europejskiej. Jak wskazano, możliwości realizacji szkolenia specjalizacyjnego bez wynagrodzenia nie przewidują przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych⁵.

Beata Wierzchowska, radca prawny NIL

Przypisy:

1. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1057).
2. Ustawa z 16 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1291 z późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 z późn. zm.).
4. Rozp. Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz. U. poz. 1778) 5 Dyrektywa 2005/36/WE.
5. Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz. U. UE. L. z 2005 r. Nr 255, str. 22 z późn. zm.).