Standardy opieki okołoporodowej niezagrożone

Ministerstwo Zdrowia uspokaja, że zmiana upoważnienia ustawowego nie stanowi zagrożenia dla standardów w zakresie opieki okołoporodowej . W ocenie resortu standardy medyczne nie powinny mieć charakteru prawnego, podobne zdanie ma samorząd lekarski.

Nowe brzmienie delegacji wprowadziła (w art. 22 ust. 5) ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 960).

Co zmieniło się w ustawie o działalności leczniczej?

Zgodnie z aktualną treścią art. 22 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, z późn. zm.) minister zdrowia może wydać w drodze rozporządzenia „standardy organizacyjne opieki zdrowotnej”. Kierując się potrzebą zapewnienia odpowiedniej jakości świadczeń zdrowotnych, minister zdrowia może określić takie standardy w wybranych dziedzinach medycyny lub w określonych podmiotach wykonujących działalność leczniczą.

Zgodnie z przepisami ustawy minister zdrowia może więc w trybie rozporządzenia określić m.in. organizację opieki nad kobietami w czasie fizjologicznej ciąży, porodu i połogu oraz organizację opieki nad noworodkiem. Natomiast określenie wytycznych (rekomendacji) dotyczących opisu szczegółowych procedur medycznych pozostawia we właściwości: Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej.

Uzasadnienie wprowadzonych zmian

Zmiana art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1638) została wprowadzona w wyniku propozycji zgłoszonej w ramach uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw. Propozycję zgłosiła Naczelna Rada Lekarska.

Samorząd lekarski postulował wykreślenie upoważnienia ustawowego do określania jakichkolwiek standardów, podnosząc że stanowi ono „jaskrawe i nieuprawnione wkroczenie władzy ustawodawczej i administracyjnej w autonomiczny obszar nauki i wiedzy”. Uwaga ta co do zasady została uwzględniona – wybrano jednak rozwiązanie kompromisowe. W ustawie pozostawiono fakultatywne upoważnienie dla ministra zdrowia do wydania standardów organizacyjnych.

Standardy medyczne nie powinny mieć charakteru prawnego

Zmiana sprowadzająca się do tego, że standardy medyczne nie powinny mieć charakteru prawnego, ma – jak podkreśla resort – charakter porządkujący. Są one zbiorami rekomendacji odnoszącymi się w szczególności do działań diagnostyczno-terapeutycznych, zapobiegawczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. Najczęściej opracowywane są w formie zaleceń, wytycznych lub rekomendacji przez towarzystwa naukowe oraz zespoły ekspertów w poszczególnych dziedzinach medycyny.

Jako schematy postępowania oparte na aktualnej wiedzy medycznej i tworzone zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach naukowych (ang. Evidence Based Medicine) stanowią ważne wskazówki w codziennej praktyce medycznej, ale nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który został przekazany do Sejmu (druk nr 1098), przewiduje przyznanie ministrowi zdrowia uprawnienia do ogłaszania – ale w drodze obwieszczenia – wytycznych lub zaleceń postępowania dotyczących diagnostyki i leczenia w poszczególnych dziedzinach medycyny, opracowanych przez towarzystwa naukowe o zasięgu krajowym, zrzeszające specjalistów w danej dziedzinie medycyny.

Dotychczasowe rozporządzenie będzie obowiązywało do czasu wejścia w życie nowego aktu wykonawczego, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2018 r. Do tego czasu resort przeanalizuje obecne przepisy i wykorzysta je przy tworzeniu nowego standardu organizacyjnego. Nowe rozporządzenie nie będzie zawierało przepisów dotyczących stosowania procedur medycznych. Tworzenie szczegółowego opisu procedur medycznych, w ocenie ministerstwa, powinno pozostać w gestii towarzystw naukowych.

Źródło: MZ

Zobacz konferencję naukową pt. „Marihuana – lek czy zagrożenie?”:

Przypominamy: od 1 września recepty na bezpłatne leki dla pacjentów 75+ wystawiają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej udzielający świadczeń POZ u danego świadczeniodawcy, pielęgniarki POZ oraz lekarze wypisujący recepty pro auctore i pro familiae. Kliknij tutaj, żeby przeczytać komentarze ekspertów i pobrać pełną listę bezpłatnych leków dla seniorów.