Ten rak będzie traktowany priorytetowo. Ważna deklaracja ministra

Rok 2020 będzie rokiem raka płuca! Takie zapewnienie padło z ust wiceministra zdrowia Sławomira Gadomskiego podczas sesji „Rak płuca pod lupą”.

Foto: Mariusz Tomczak

Premiera raportu specjalnego „The Economist”, która odbyła się w ramach corocznej konferencji „Priorytety w Ochronie Zdrowia 2020”, gdzie po raz pierwszy zaprezentowano raport „Breathing in a new era” sporządzony przez the Economist Intelligence Unit (EIU). „Breathing in a new era”, to analiza porównawcza polityki w zakresie raka płuca w Europie.

Specjalnie z okazji polskiej premiery raportu na zaproszenie organizatorów konferencji „Priorytety w Ochronie Zdrowia 2020” przyjechała do Polski Mary Bussell reprezentująca „The Economist”. Przedstawiła dane i wnioski oraz rekomendacje dla Polski w zakresie zmniejszenia liczby chorych na raka płuc.

W pierwszej fazie projektu przeanalizowano dane z Austrii, Belgii, Finlandii, Francji, Holandii, Norwegii, Polski, Rumunii, Hiszpanii, Szwecji oraz Wielkiej Brytanii. Obecnie trwa druga faza analizy danych dla kolejnych 16 krajów. Celem raportu jest określenie aktualnych wyników leczenia chorych na raka płuca i ich poprawienie. Jest to wyzwanie, które dotyczy całej Europy. Raport stanowi impuls do działań poprawiających plany walki z rakiem i polityki zdrowotnej poszczególnych krajów. Wyniki analizy pozwolą tym krajom sprawdzić, jak radzą sobie w porównaniu z innymi, a wnioski będą mogły być wykorzystane do poprawy sytuacji.

Oprócz wiceministra Sławomira Gadomskiego w sesji dotyczącej raka płuca udział wzięli: prof. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, prof. Rodryg Ramlau, członek zarządu Polskiej Grupy Raka Płuca oraz Aleksandra Rudnicka, rzecznik Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych. Liczba zachorowań na raka płuca na świecie rośnie – w 2018 r. odnotowano 2 miliony nowych zachorowań, co stanowi wzrost w porównaniu z 1,8 mln nowych przypadków w 2012 r. W Polsce jest to najczęstszy rodzaj nowotworu i co roku odnotowuje się ok. 23 tys. nowych zachorowań, a o tysiąc więcej wynosi śmiertelność.

Co musi się wydarzyć, aby śmiertelność w Polsce zmalała? Profesor Krzakowski zwrócił uwagę na słabą profilaktykę, zbyt późne wykrywanie oraz brak kompleksowości i koordynacji w postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznym. Polska jest jednym z nielicznych krajów, który ma strategię walki z rakiem płuca, ale, aby działała we właściwy sposób, trzeba poprawić choćby kwestie kadrowe, takie jak mała liczba patomorfologów czy diagnostyków molekularnych.

– W Polsce pracuje ok. 400 patomorfologów, co plasuje nas na przedostatnim miejscu w Europie. Na całe szczęście ministerstwo dostrzegło ten problem i są czynione działania, aby szczególnie w tych deficytowych specjalnościach niedobory wyrównać – mówi prof. Krzakowski. Według niego powinniśmy dążyć do leczenia sekwencyjnego w raku płuca, dzięki czemu stanie się on chorobą przewlekłą, którą powoli już się staje, dzięki wprowadzaniu immunoterapii. W tej chwili średnie przeżycie wynosi 3-4 lata, co jest olbrzymim osiągnięciem i to uzyskanym w krótkim czasie.

– Raport podkreślił, że jesteśmy krajem z najwyższym współczynnikiem umieralności z powodu raka płuca w krajach Unii Europejskiej. Rak płuca traktowany jest jak choroba niszowa, a powinien być traktowany priorytetowo. Trzeba pilnie zająć się chorymi i skrócić ścieżkę pacjenta w systemie – zwrócił uwagę prof. Ramlau. – Te ostatnie lata przyniosły ogromny postęp w leczeniu chorych, natomiast pamiętajmy, że te leki są dostępnym narzędziem, kiedy są refundowane. Elementem blokującym wdrożenie u pacjentów nowoczesnego leczenia jest czas od momentu rejestracji do wpisania do programu lekowego. Jak wynika z raportu w innych krajach Unii Europejskiej – ten czas wynosi od 100 do 200 dni, zaś w Polsce od 600 aż do 1000 dni! – dodał ekspert.

Minister Gadomski potwierdził, że rak płuca w roku 2020 będzie traktowany priorytetowo. Wyjaśnił, że zwłoka w powołaniu w kraju Lung Cancer Unitów, które mają zapewnić kompleksową diagnostykę i leczenie chorych, jest spowodowana rozbieżnościami opinii w środowisku medycznym. Ministerstwo zastanawia się nad zajęciem stanowiska i wprowadzeniem rozwiązań, które zapewne nie zadowolą wszystkich. Do tej kwestii odniosła się rzecznik Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych – Ten rok będzie rakiem płuca, ale potrzebujemy więcej zgody w środowisku. Trzeba rozwiązać problemy w sposób priorytetowy – podkreśliła Aleksandra Rudnicka.