Zmiany na liście refundacyjnej. Nowe terapie dla pacjentów onkologicznych

Od 1 października 2025 r. pacjenci onkologiczni zyskają dostęp do 22 nowych terapii lekowych, które znalazły się na najnowszej liście refundacyjnej. To bardzo ważny krok w stronę zapewnienia polskim pacjentom dostępu do nowoczesnego leczenia na europejskim poziomie.

Wspomniane terapie dla osób z chorobami onkologicznymi to niemal połowa spośród 50 nowych pozycji wprowadzonych w obwieszczeniu Ministra Zdrowia. Po raz pierwszy tak duża część wykazu poświęcona została nowotworom, co podkreśla wysoki priorytet leczenia chorób nowotworowych w polityce zdrowotnej państwa.

Duże zmiany dla pacjentek

Jak wyjaśnia Anna Kupiecka prezeska Fundacji OnkoCafe-Razem Lepiej opieka nad osobami chorymi w Polsce zbliża się do standardów obowiązujących w innych krajach europejskich.

– To bardzo ważne, że Ministerstwo Zdrowia kontynuuje przyjętą politykę i konsekwentnie z każdą kolejną listą refundacyjną zwiększa dostęp pacjentów do nowych terapii onkologicznych. Dzięki wprowadzanym zmianom opieka nad chorymi w Polsce coraz bardziej zbliża się do standardów obowiązujących w innych krajach europejskich. Mamy nadzieję, że ten pozytywny kierunek zostanie zachowany. Jeszcze wiele pracy przed nami, ale cieszy nas, że podejmowane działania przynoszą rezultaty – powiedziała.

Zdaniem dr Katarzyny Pogody, przewodniczącej Sekcji Raka Piersi Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (PTOK), zmiany te mają szczególne znaczenie dla pacjentek i pacjentów z chorobami nowotworowymi, szczególnie tymi kobiecymi. Poszerzenie dostępu do innowacyjnych terapii zwiększa szanse na skuteczniejsze leczenie, a także poprawia jakość opieki onkologicznej w Polsce.

W obszarze ginekologii onkologicznej pacjentki zyskują dostęp do pięciu nowych terapii. Obejmują one leczenie raka jajnika, szyjki macicy oraz endometrium. To przełom dla kobiet, u których do tej pory dostęp do innowacyjnych leków był ograniczony.

– W obecnej sytuacji stajemy się krajem, gdzie możliwości terapeutyczne u chorych na nowotwory ginekologiczne są na najwyższym światowym poziomie. Dla wielu Polek cierpiących na nowotwory jest to szansa na skuteczne leczenie i powrót do zdrowia. Zarówno zastosowanie leków z grupy koniugatów, jak i poszerzenie wskazań do immunoterapii, to kolejny krok we wprowadzaniu nowoczesnych metod terapii w obszarze ginekologii onkologicznej – komentuje zmiany prof. Mariusz Bidziński, konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii onkologicznej.

Warto dodać, że najliczniejszą grupę refundacyjnych nowości stanowią terapie w raku piersi – w sumie aż siedem. Obejmują one zarówno schematy leczenia HER2-dodatniego, jak i HER2-ujemnego raka piersi. Wśród nich znalazły się terapie stosowane u pacjentek we wczesnych stadiach choroby, jak i w przypadkach zaawansowanych czy przerzutowych. To ogromny krok naprzód w leczeniu najczęściej diagnozowanego nowotworu złośliwego u kobiet w Polsce.

– Od października zyskujemy możliwość stosowania u naszych chorych z rakiem piersi HER2-dodatnim, zarówno w zaawansowaniu miejscowym, jak i w chorobie przerzutowej, innowacyjnej terapii podskórnej PHESGO zawierającej dwie terapie celowane anty-HER2: pertuzumab i trastuzumab – wyjaśnia onkolog kliniczna dr Ewa Szombara z Kliniki Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej NIO-PIB. – Ta forma leczenia poprawi komfort terapii onkologicznej, ponieważ pozwoli ograniczyć liczbę iniekcji dożylnych, a tym samym ewentualnych powikłań. Ponadto skróci się zdecydowanie czas pobytu w ośrodku onkologicznym, a pacjent zyska cenny czas na rozmowę z lekarzem oraz ze swoimi bliskimi.

Ta forma leczenia, w porównaniu z iniekcjami dożylnymi pertuzumabu i trastuzumabu, ma ten sam profil toksyczności, bezpieczeństwa oraz skuteczności, zgodnie z wynikami badań klinicznych, m.in. FEDERICA, w którym Narodowy Instytut Onkologii uczestniczył przed wieloma laty.

Leki dla innych rodzajów nowotworów

Na październikowej liście refundacyjnej znalazły się także środki w leczeniu niedrobnokomórkowego raka płuca, układu pokarmowego, raka jelita grubego oraz w gruczolaku żołądka i połączeniu żołądkowo-przełykowym, czerniaka oraz raka płaskonabłonkowego głowy i szyi.  

Zmiany dotyczą również hematoonkologii, ponieważ pacjenci z mielofibrozą pierwotną zyskają dostęp do terapii momelotynibem. Będzie on dostępny dla tych chorych z przebiegiem czerwienicy prawdziwej, jak i nadpłytkowości samoistnej.  

Choć zmiany są z pewnością dobrymi informacjami dla pacjentów, lista potrzeb w onkologii oraz hematoonkologii wciąż pozostaje długa. Na dostęp do nowoczesnego leczenia liczą pacjenci z zaawansowanym lub przerzutowym rakiem pęcherza. Obecnie w pierwszej linii mogą skorzystać tylko z chemioterapii. 

Do wykazu refundacyjnego trafiły także dwie nowe terapie przeznaczone dla pacjentów z nowotworami układu pokarmowego: frukwintynib w leczeniu zaawansowanego raka jelita grubego oraz trastuzumab derukstekan dla chorych z HER2-dodatnim rakiem żołądka.

– Frukwintynib jest już trzecią nową terapią nakierowaną na angiogenezę u chorych z zaawansowanym rakiem jelita grubego, która została zrefundowana w ciągu ostatniego roku. Tym samym pacjenci, u których doszło do progresji choroby na chemioterapii, uzyskali dostęp do wszystkich znanych obecnie terapii stosowanych w tym rozpoznaniu – komentuje prof. Lucjan Wyrwicz, kierownik Kliniki Onkologii i Radioterapii NIO.