Zmiany w zakresie kontroli zwolnień lekarskich

Za sprawą wejścia w życie art. 88 ustawy o doręczeniach elektronicznych¹ od 5 października 2021 r. obowiązują zmiany w zakresie kontroli zwolnień lekarskich – pisze mec. Beata Wierzchowska.

Jak wiadomo, prawidłowość orzekania przez lekarzy o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich podlega kontroli, którą wykonują lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Aby przeprowadzić kontrolę takiego zwolnienia, lekarz orzecznik ZUS może przeprowadzić badanie lekarskie ubezpieczonego w wyznaczonym miejscu, w miejscu jego pobytu lub skierować ubezpieczonego na badanie specjalistyczne przez lekarza konsultanta ZUS.

Może też zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczącej ubezpieczonego, a stanowiącej podstawę wydania zaświadczenia lekarskiego lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie czy wreszcie zlecić wykonanie badań pomocniczych w wyznaczonym terminie. Ubezpieczony jest natomiast zobowiązany udostępnić posiadaną dokumentację medyczną lekarzowi przeprowadzającemu badanie w wyznaczonym przez ZUS miejscu czy też w miejscu jego pobytu.

Doręczenie elektroniczne czy papierowe?

Znowelizowany za sprawą ustawy o doręczeniach elektronicznych art. 59 ust. 5a ustawy o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa² wprowadza regulację, zgodnie z którą ZUS będzie teraz wysyłał również zawiadomienia do ubezpieczonego o terminie badania na adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych, poza tym przez operatora wyznaczonego z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej, jak również za pomocą operatora pocztowego, pracowników ZUS lub innych upoważnionych osób oraz za pośrednictwem pracodawcy.

W przypadku skorzystania z możliwości doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych zawiadomienie przekazuje się na piśmie w postaci elektronicznej. Z kolei w przypadku wysłania zawiadomienia przez operatora wyznaczonego z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej, jak również za pomocą operatora pocztowego – zawiadomienie przekazuje się na piśmie w postaci papierowej. Jeśli ZUS skorzysta z wysłania zawiadomienia za pośrednictwem operatora pocztowego, będzie ono dostarczane na adres pobytu ubezpieczonego, umieszczony w treści zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy.

Jeżeli ubezpieczony w okresie czasowej niezdolności do pracy będzie przebywał pod innym adresem niż znajdujący się w dokumentacji medycznej, będzie musiał poinformować o tym lekarza wystawiającego zaświadczenie. O każdej kolejnej zmianie adresu, który został wskazany na zaświadczeniu lekarskim, ubezpieczony będzie musiał w ciągu trzech dni powiadomić swojego pracodawcę oraz ZUS. W przypadku zaś, gdy ubezpieczony nie wskaże lekarzowi wystawiającemu zaświadczenie lekarskie właściwego adresu, pod którym będzie przebywał w okresie czasowej niezdolności do pracy lub nie powiadomi o jego zmianie, obowiązuje wtedy domniemanie prawidłowego doręczenia.

Przepisy nadal przewidują też uprawnienie do przekazania zawiadomienia o terminie badania telefonicznie oraz za pośrednictwem poczty elektronicznej. W przypadku zawiadomień dokonywanych telefonicznie będą one realizowane na numer telefonu, w posiadaniu którego jest organ rentowy lub pracodawca. Skuteczność takiego zawiadomienia zależy jednak od zarejestrowania rozmowy, za zgodą ubezpieczonego. Również w przypadku zawiadomień dokonywanych za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej będą one realizowane na adres elektroniczny będący w posiadaniu ZUS bądź pracodawcy. Zawiadomienie przekazane za pomocą środków komunikacji elektronicznej rodzi skutek doręczenia, jeżeli doręczający otrzymał potwierdzenie jego otrzymania przez ubezpieczonego.

Beata Wierzchowska, radca prawny NIL

Przypisy:

1. Ustawa z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. poz. 2320 z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133)