Mentalizacja i zabawa – nowa droga w terapii rodzinnej
Od dawna wzrasta zapotrzebowanie na terapię dzieci i młodzieży. Złożoność ich emocji, zawirowania w relacjach rówieśniczych oraz dynamiczne zmiany społeczno-kulturowe mogą prowadzić do różnych trudności, które często wymagają wsparcia specjalisty. Wsparcia wymagają zresztą nie tylko dzieci i młodzież, ale często całe rodziny.
Eia Asen i Peter Fonagy, psychoterapeuci rodzinni, proponują innowacyjne podejście łączące mentalizację oraz terapię systemową. Twierdzą, że opracowany przez nich model – MIST (mentalization-informed systemic therapy) – pozwala przywrócić utraconą homeostazę.
Czym jest skuteczna mentalizacja? Autorzy podają mnóstwo przykładów, jak choćby ten dotyczący stetoskopu do czytania myśli. „W przypadku terapeuty zorientowanego na mentalizację stetoskop może być używany do czytania w myślach i uzyskiwania komentarzy na temat własnych lub cudzych myśli i uczuć. W trakcje sesji rodzinnej terapeuta zachęca dziecko lub nastolatka (a nawet dorosłego) do nasłuchiwania przez umieszczenie instrumentu na głowie innego członka rodziny”.
Autorzy twierdzą, że przy odrobinie zachęty stetoskop pozwala czytać w myślach każdego narządu. Co by zatem powiedziała głowa? Albo na przykład serce czy wątroba, gdyby umiały mówić? Zdaniem autorów żartobliwy charakter odseparowuje nas od zakorzenionych sposobów myślenia, a beztroska zmniejsza lęk.
Zawarte w książce wskazówki dotyczące organizacji sesji oraz włączania elementów zabawy do terapii pomogą wypracować odpowiednie sposoby radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych (sekretne życie wulkanów, mapa relacji rodzinnych, kręgi życia), zaś szczegółowo rozpisane ćwiczenia i gry ułatwią członkom rodziny przezwyciężenie trudności.
Eia Asen, Peter Fonagy „Terapia rodzin oparta na mentalizacji”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2024, ISBN: 978-83-233-5421-5
Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 10/2025
