Prof. Izabela Płaneta-Małecka – moja Szefowa

W grudniu odeszła od nas na zawsze. Po 28 latach wspólnej pracy, nieustannie towarzyszy mi poczucie, że jednym z najważniejszych moich celów jest kontynuacja rozwoju Jej dzieła – Kliniki Gastroenterologii Dzieci. W rozwój tej dziedziny Izabela Płaneta-Małecka włożyła wszystkie swoje umiejętności, talenty organizacyjne i pasję naukową.

Początki łódzkiej (a po części i polskiej) gastroenterologii dziecięcej nierozerwalnie wiążą się z działalnością naukową, zawodową, dydaktyczną i społeczną prof. dr hab. med. Izabeli Płanety-Małeckiej, kierownika Kliniki Pediatrii i Gastroenterologii w ICZMP.

Urodzona we Lwowie, w obliczu zmian geopolitycznych powojennej Europy, przeniosła się do Polski, by trafić do Ziemi Łódzkiej, gdzie ukończyła Akademię Medyczną. Jeszcze w czasie studiów pracowała w Zakładzie Farmacji, potem w oddziale chorób zakaźnych, a w latach 1960-1975 była adiunktem w Klinice Chorób Dzieci Instytutu Pediatrii.

Tam pozostawiła swoją fascynację i dorobek dotyczący chorób przewodu pokarmowego, które stały się dobrym zaczynem do rozwoju gastroenterologii. Wówczas ujawniła talenty organizatorskie, otwierając w 1969 r. pierwszą w kraju specjalistyczną poradnię gastroenterologiczną dla dzieci i młodzieży.

W tym okresie dr n. med. Izabela Płaneta-Małecka w kooperacji z rzemieślnikiem skonstruowała przyrząd do biopsji żołądka, pozytywnie ocenioniony przez Uczelnianą Komisję ds. wynalazczości. W 1979 r. uzyskała stopień dr. hab. nauk medycznych. Była twórcą i realizatorem koncepcji wieloogniskowej opieki nad dzieckiem przewlekle chorym (klinika – poradnia – obóz zdrowotny). W ramach tej działalności przez ponad 20 lat współorganizowała obozy zdrowotne o profilu diabetologicznym i gastrologicznym. Była także współorganizatorem dwóch sanatoriów dla dzieci z cukrzycą, w Rabce i Kołobrzegu.

Nie zabrakło energii Pani Profesor na walkę o pokój, demokrację i o prawa kobiet. Była honorowym uczestnikiem Światowego Zgromadzenia o Pokój i Życie Przeciwko Wojnie Nuklearnej w Pradze, w 1983 r. uczestniczyła w uroczystej sesji ONZ poświęconej solidarności z międzynarodowym dniem walki kobiet Południowej Afryki i Namibii z apartheidem (Nowy Jork, 1984), była także członkiem delegacji rządowej na „Forum 85” w Nairobi poświęconej ocenie Dekady Kobiet ONZ (Kenia, 1985).

W rządzie Mieczysława F. Rakowskiego sprawowała urząd ministra zdrowia. Klinika Pediatrii i Gastroenterologii ICZMP, którą kierowała prof. I. Płaneta-Małecka do 2006 r., powstała na bazie oddziału dziecięcego Szpitala Chorób Płuc w Łodzi, stając się w 1983 r. II Kliniką Chorób Dzieci Katedry Pediatrii WAM. Mimo peryferyjnego położenia, braku wielu urządzeń i aparatury (lata osiemdziesiąte) postępowanie diagnostyczne było niezwykle specjalistyczne, obejmowało już wtedy endoskopię (stworzyła pierwszą pracownię endoskopii przewodu pokarmowego dla dzieci w Łodzi), diagnostykę USG, tomografię komputerową czy scyntygrafię.

W 1989 r. Klinika została przeniesiona do nowo wybudowanego Szpitala-Pomnika Centrum Zdrowia Matki Polki, z którego utworzeniem i realizacją, a następnie rozwojem prof. Izabela Płaneta-Małecka była związana od momentu powstania idei jego budowy. Była realizatorką wielu projektów naukowo-badawczych, autorką i współautorką ponad 600 publikacji naukowych. Była promotorem ponad 40 prac doktorskich i opiekunem 4 prac habilitacyjnych. Jej działalność została uhonorowana licznymi (18) odznaczeniami, m.in. Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Była naszą mentorką, okazując wsparcie i motywując do nieustannego samokształcenia i rozwoju. Była wielkim autorytetem w środowisku medycznym i wzorem do naśladowania dla młodego pokolenia lekarzy. Zawsze miała poczucie humoru, lubiła książki, poezję, teatr, muzykę, taniec. Zawsze uśmiechnięta i skora do pomocy, była niezwykle kochana przez małych pacjentów. Mieliśmy zaszczyt być Jej uczniami, a teraz bardzo nam Jej brakuje.

Elżbieta Czkwianianc