Profilaktyka fluorkowa – eksperci są zgodni
Zbliżający się Doroczny Światowy Kongres Stomatologiczny FDI, który od 7 do 10 września tego roku odbędzie się w Poznaniu, będzie okazją do przypomnienia, że profilaktyka fluorkowa jest metodą zapobiegania chorobie próchnicowej o udowodnionej skuteczności. Nie mają co do tego wątpliwości zarówno krajowi specjaliści z zakresu stomatologii i pediatrii, jak i eksperci FDI.
Foto: freeimages.com
Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Światowa Federacja Dentystyczna (FDI) rekomendują stosowanie fluorków, podkreślając ich profilaktyczną skuteczność i bezpieczeństwo.
Eksperci największej organizacji stomatologicznej na świecie opracowali kompletne źródło wiedzy, z którego mogą korzystać nie tylko krajowe stowarzyszenia członkowskie oraz podmioty stanowiące organy doradcze dla rządów państwa, ale także wszyscy zainteresowani tematem.
Światowa Federacja Dentystyczna podkreśla, że skuteczność i bezpieczeństwo past z fluorkiem w zapobieganiu próchnicy zostały udokumentowane w ponad 100 badaniach przeprowadzonych wśród dzieci i dorosłych.
Brak w nich rzetelnych dowodów na wpływ kariostatycznych dawek związku fluoru na wzrost zachorowań na nowotwór kości czy obniżenie ilorazu inteligencji (IQ), co najczęściej podnoszą przeciwnicy. W 1994 r. WHO podkreśliła jednak zasadność monitorowania poziomu ekspozycji na fluorki.
Miało ono polegać na ocenie zrównoważenia przebiegu ciężkości choroby próchnicowej zębów w populacji dzieci z ryzykiem rozwoju fluorozy zębów, wynikającym z kumulacji podaży fluoru pochodzącego z różnych źródeł. FDI zarekomendowała natomiast wypracowanie w danym kraju własnej polityki zdrowotnej i monitorowania skuteczności działań zapobiegających rozwojowi choroby próchnicowej.
– Bezpieczeństwo profilaktyki fluorkowej zależy od poziomu ekspozycji pacjenta na związki fluoru. Mówimy o związku, który posiada wysoką cytotoksyczność, a różnica między dawką toksyczną i dawką leczniczą jest niewielka, to wymaga bardzo rozważnego postępowania. Nieprzestrzeganie zasad profilaktyki fluorkowej jest czynnikiem ryzyka zatruć ostrych i przewlekłych – przypomina prof. Dorota Olczak-Kowalczyk.
Konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej i jeden z prelegentów Kongresu FDI w Poznaniu brała udział w pracach Grupy Roboczej ds. Profilaktyki Fluorkowej Polskiego Oddziału Sojuszu dla Przyszłości Wolnej od Próchnicy (ACFF), która w grudniu 2015 r. zaprezentowała stanowisko polskich ekspertów dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej choroby próchnicowej u dzieci i młodzieży.
Polscy eksperci wskazują na liczne dowody naukowe potwierdzające skuteczność stosowania związków fluoru w zapobieganiu próchnicy zębów oraz w nieinwazyjnym leczeniu początkowych zmian próchnicowych.
– Warunkiem skuteczności i bezpieczeństwa profilaktyki fluorkowej jest przestrzeganie zasady indywidualnego doboru metod profilaktycznych, z uwzględnieniem ekspozycji na związki fluoru pochodzące z różnych źródeł, wieku dziecka oraz poziomu ryzyka próchnicy – mówi prof. Dorota Olczak-Kowalczyk.
Eksperci ACFF zwracają uwagę, że w zapobieganie chorobie próchnicowej u osób w wieku rozwojowym powinni być zaangażowani nie tylko lekarze dentyści i higienistki stomatologiczne, ale także personel niestomatologiczny.
– Powinien on wiedzieć, że aktualne wytyczne zalecają używanie pasty (1000 ppmF) w ilości śladowej od wyrżnięcia pierwszego zęba do wieku 3 lat, a następnie w wieku 3-6 lat w ilości ziarna groszku. Wskazana jest prosta prezentacja lekarza/pielęgniarki, jak nakładać na szczoteczkę odpowiednią ilość pasty – uważa prof. Teresa Jackowska, krajowy konsultant w dziedzinie pediatrii, która również brała udział w pracach Grupy ACFF.
Zbyt duża ilość pasty do zębów nakłada 80 proc. opiekunów dzieci do 2. roku życia i 75 proc. opiekunów dzieci w wieku 2-6 lat. Mało który rodzic różnicuje ilość nakładanej pasty w zależności od zawartości fluoru.
Łukasz Sowa
Rzecznik prasowy Kongresu FDI Poznań 2016
Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 2/2016
