Skrining samorządu lekarskiego (luty 2022)

NRL w stanowisku z 28 stycznia br. zwraca uwagę na nieuzasadnione przedłużanie procedury korekty wyceny świadczeń stomatologicznych z zakresu chirurgii i periodontologii, która została zainicjowana we wrześniu 2020 r. w ramach uzgodnień pomiędzy NRL a NFZ.

W ocenie NRL niepotrzebnie zostatała włączona w te prace, na polecenie ministra zdrowia, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, przez co sam proces został przeprowadzony niezgodnie z postanowieniami ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Minister zdrowia powierzył AOTMiT opracowanie nowej wyceny świadczeń w oparciu o art. 31n pkt 5 ww. ustawy, zgodnie z którym do jej zadań należy realizacja innych zadań zleconych przez ministra ds. zdrowia, podczas gdy procedura wyceny świadczeń zdrowotnych powinna być prowadzona w oparciu o przepisy art. 31la i nast.

NRL zarzuca, że ten tryb prac wyłączył opisaną w ustawie zasadę transparentności postępowania. W konsekwencji nie opublikowano projektu raportu z badania, co uniemożliwiło zgłoszenie do niego uwag, a Rada ds. Taryfikacji nie była zobowiązania do przeprowadzenia szerokich konsultacji. W efekcie przyjęty raport poprzedzony był wyłącznie dyskusją w ramach tejże rady.

NRL zauważa, że powyższe okoliczności pozostają w bezpośrednim związku z propozycjami AOTMiT przedstawionymi w dokumencie „Chirurgia stomatologiczna i periodontologia – wycena pakietów świadczeń”. Według NRL analiza zebranych danych została oparta na błędnie skonstruowanych wariantach liczenia zarówno czasu pracy personelu, jak i kosztów infrastruktury, co jednoznacznie zdefiniowało zaniżoną wycenę.

Obowiązki lekarzy i lekarzy dentystów wykładowców

W uchwale z końca stycznia ws. obowiązków lekarzy i lekarzy dentystów uczestniczących w szkoleniach w roli wykładowcy Naczelna Rada Lekarska stwierdziła:

1. Lekarz, lekarz dentysta nie może uczestniczyć w roli wykładowcy w praktycznych szkoleniach dotyczących udzielania świadczeń zdrowotnych lub wykonywania procedur medycznych, jeśli uczestnikami takiego zdarzenia mają być osoby niemające uprawnień do udzielania świadczeń lub wykonywania procedur medycznych, będących przedmiotem szkolenia, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 nie dotyczy udziału lekarza i lekarza dentysty w roli wykładowcy w ramach: szkolenia przeddyplomowego i podyplomowego zawodów medycznych, kursów pomocy przedmedycznej oraz szkoleń, w ramach których ogólny opis procedur i świadczeń, o których mowa w ust. 1, jest elementem wzbogacającym efekty kształcenia w zawodach niemedycznych lub wykładów, których tematem jest zaznajomienie słuchaczy ze zdobyczami nauk medycznych.

W uzasadnieniu czytamy, że szkolenie przez kogokolwiek osób nieposiadających uprawnień do wykonywania procedur medycznych lub udzielania świadczeń zdrowotnych jest zjawiskiem negatywnym, w wielu przypadkach przyczyniającym się do naruszania przez szkolone osoby przepisów prawa.

Zdaniem NRL szkolenie przeprowadzane przez lekarzy ma niekorzystny efekt w postaci legitymizowania ewentualnej późniejszej działalności osób szkolonych poprzez tworzenie błędnego wrażenia legalności i dopuszczalności wykonywania przez nie tych procedur czy świadczeń, wywodzonego właśnie z faktu, że szkolenie prowadził lekarz lub lekarz dentysta. Najczęściej występującym przykładem wchodzenia przez osoby szkolone w obszar nieuprawnionej działalności leczniczej jest medycyna estetyczna oraz świadczenia udzielane pacjentom stomatologicznym.

Nowa specjalizacja: psychoterapia uzależnień

Na początku lutego w stanowisku ws. projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie ws. specjalizacji w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia PNRL pozytywnie oceniło wprowadzenie nowej specjalizacji – psychoterapii uzależnień, z zaznaczeniem, że jej odbycie powinno dotyczyć osób, które posiadają tytuł zawodowy związany z wykonywaniem zawodu medycznego lub pokrewnego.

W projekcie rozporządzenia nie ujęto zawodu lekarza dentysty w katalogu zawodów, po ukończeniu których można przystąpić do szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie psychoterapii uzależnień, co w opinii PNRL, jest nieuzasadnione i wskazuje na nierówne traktowanie lekarzy i lekarzy dentystów. Poważne wątpliwości PNRL budzi możliwość odbywania tej specjalizacji przez teologów i filozofów.

W stanowisku wskazano, że są to zawody w żadnej mierze niepowiązane z ochroną zdrowia. Natomiast udzielanie świadczenia w rodzaju psychoterapia uzależnień jest, w ocenie PNRL, oddziaływaniem ściśle medycznym (leczniczym) i powinno być zastrzeżone jedynie dla tych podmiotów, które dają gwarancję zachowania tajemnicy zawodowej oraz odpowiedniego poziomu wiedzy dotyczącej aspektów leczniczych w prowadzeniu danej terapii.

Ponadto, wg PNRL terapia uzależnień, jako proces leczniczy, powinna być wolna od kwestii ideologicznych. Należy także wskazać, że psychoterapia uzależnień może dotyczyć również uzależnień behawioralnych, a nie tylko uzależnień od szkodliwych substancji. Zatem gwarancja zachowania tajemnicy zawodowej jest w tym aspekcie szczególnie istotna.

ODZ NIL z wyróżnieniem!

26 stycznia na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się gala konkursu „Sukces Roku w Ochronie Zdrowia – Liderzy Medycyny” organizowanego przez Wydawnictwo Medyczne Termedia. Konkurs wrócił do formuły stacjonarnej, a podczas tegorocznej, 21. edycji w kategorii „Działalność edukacyjno-szkoleniowa” został wyróżniony Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Naczelnej Izby Lekarskiej. Dyplom odebrał p.o. kierownika ośrodka, wiceprezes NRL Artur Drobniak.

Zmiana standardu opieki nad pacjentem covidowym

PNRL sprzeciwia się zmianie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej nad pacjentem podejrzanym o zakażenie lub zakażonym wirusem SARS-CoV-2, polegającej na wprowadzeniu obowiązku przeprowadzenia fizykalnego badania przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej każdego pacjenta w wieku powyżej 60 r.ż., który skierowany został do odbycia izolacji w warunkach domowych.

Badanie ma zostać przeprowadzone nie później niż przed upływem 48 h odbywania tej izolacji. W ocenie PNRL zamiast poprawy opieki nad pacjentami covidowymi, wprowadzone zmiany w istocie pogorszą dostępność do POZ zarówno dla pacjentów covidowych, jak i pozostałych – tym bardziej, że wśród pacjentów covidowych w wieku powyżej 60 r.ż. objętych obowiązkiem przeprowadzania badania fizykalnego będą występowali pacjenci niewymagający takiego badania.

PNRL podkreśla, że czas poświęcony na przyjęcie i zbadanie tych pacjentów z powodów czysto biurokratycznych, a nie zdrowotnych, to czas odebrany pozostałym pacjentom, których stan zdrowia będzie wymagał badania.

Odpowiedź ws. definicji wolnego zawodu

W odpowiedzi na stanowisko NRL z 11 grudnia 2021 r. ws. statusu zawodu lekarza i lekarza dentysty, podsekretarz stanu Ministerstwa Finansów Jan Sarnowski wskazał, że zawarta w przepisach ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne definicja wolnego zawodu, z której ostatnimi zmianami wyłączono lekarzy i lekarzy dentystów, jest definicją stworzoną jedynie na potrzeby tej ustawy – dla potrzeb ustalania podatku dochodowego.

Wyłączenie z tej definicji lekarzy i lekarzy dentystów nie miało na celu deprecjonowania osób wykonujących te zawody, lecz miało skutkować określeniem innego (niższego) progu podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług zdrowotnych, niż przewidziany dotychczas dla osób mieszczących się w definicji wolnego zawodu określonej dla potrzeb podatkowych.

Powyższe wyjaśnienie nie odnosi się do wyrażonego w treści stanowiska NRL poglądu, że opisany skutek w zakresie zmiany obciążeń podatkowych możliwy był do osiągnięcia w inny sposób – bez wykreślania z definicji wolnych zawodów – zawodów medycznych nawet, jeśli definicja ta została sformułowana jedynie na potrzeby wskazanej na wstępie ustawy.

Alicja Szczypczyk, Dział Mediów i Komunikacji NIL