Standardy postępowania medycznego nie powinny być pułapką prawną

W piątek Prezydium NRL zaapelowało do parlamentarzystów i do ministra zdrowia o zaprzestanie określania wytycznych i standardów postępowania medycznego w formie aktów prawnych lub komunikatów wydawanych przez organy państwowe.

„Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej apeluje do parlamentarzystów oraz do Ministra Zdrowia o natychmiastowe zaprzestanie określania wytycznych i standardów postępowania medycznego w formie aktów prawnych lub komunikatów wydawanych przez organy państwowe.

Samorząd lekarski przypomina, że określaniem standardów postępowania leczniczego powinny zajmować się wyłącznie medyczne środowiska naukowe, a nie przepisy prawa czy komunikaty wydawane przez organy administracji państwowej. Standardy postępowania medycznego należą do obszaru nauki i wiedzy medycznej, który jest autonomiczny, dlatego powinny być opracowywane przez gremia specjalistów z różnych dziedzin medycyny i w miarę postępów wiedzy okresowo modyfikowane.

Zaprzeczeniem autonomicznego i opartego wyłącznie na aktualnym stanie wiedzy medycznej charakteru standardów medycznych jest określanie ich w formie aktów prawnych przyjmowanych przez polityków poprzez akt głosowania w parlamencie albo w formie rozporządzeń ministerialnych lub też w formie różnego rodzaju komunikatów organów państwowych.

W formie przepisów prawa powszechnie obowiązującego czy komunikatu można określać jedynie aspekty organizacyjne udzielania świadczeń zdrowotnych, w tym np. wymogi dotyczące standardu wyposażenia placówek medycznych.

Świadczenia zdrowotne powinny być udzielane zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, w oparciu o doświadczenie zawodowe lekarza, dostępnymi w danej sytuacji metodami i środkami, z uwzględnieniem sytuacji pacjenta oraz po uzyskaniu jego zgody. Standardy postępowania medycznego określone w drodze przepisów powszechnie obowiązujących lub komunikatów organów państwowych nie uwzględniają tych wszystkich okoliczności.

Samorząd lekarski wskazuje ponadto, że lekarz powinien mieć możliwość korzystania z ustalonych przez towarzystwa naukowe rekomendacji i wytycznych określających najlepsze sposoby postępowania, jednak w sytuacjach, w których należy postąpić nieco inaczej, nie powinien obawiać się, że narusza przepisy powszechnie obowiązujące. Standardy postępowania medycznego powinny być dla lekarza pomocą, a nie pułapką prawną.

Biorąc pod uwagę pogłębiającą się od wielu lat destabilizację systemu opieki zdrowotnej oraz nasilanie się niekorzystnego zjawiska regulowania metod leczenia pacjentów przepisami prawa i komunikatami organów państwowych, samorząd lekarski wyraża gotowość do rzeczowej dyskusji nad właściwą pozycją lekarza i lekarza dentysty w procesie leczenia pacjentów.”.