Zbadano stomatologów

Właśnie zostały opublikowane wyniki badania „Stomatologia 2016”. Zachęcam wszystkich do zapoznania się z nimi, ponieważ zawierają wiele niezwykle ciekawych i ważnych informacji. Jak wynika z raportu, ponad 36 tys. lekarzy dentystów posiada prawo wykonywania zawodu i działa na rynku usług stomatologicznych.

Foto: Marta Jakubiak

Każda praktyka ma około tysiąca podopiecznych, a biorąc pod uwagę bazę, którą dysponują stomatolodzy, jest to potężna siła na rynku usług zdrowotnych i powinna być postrzegana jako istotny element systemu opieki zdrowotnej w Polsce.

Nasz zawód jest sfeminizowany – trzy czwarte lekarzy dentystów to kobiety. Średnia wieku wynosi 46 lat, co oznacza, że zdecydowanie odbiegamy od problemów demograficznych środowiska lekarskiego. Stomatolodzy są rozmieszczeni w sposób bardzo nierównomierny: np. w woj. mazowieckiem czy śląskim liczba lekarzy dentystów jest znacząca, ale już w woj. opolskim pracuje ich zaledwie 680.

Najwyższe wskaźniki w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców są w woj. podlaskim i mazowieckim. Zaledwie 11 proc. lekarzy dentystów prowadzi praktykę na terenach wiejskich, a ogromna większość pracuje w dużych aglomeracjach. Dostęp do świadczeń stomatologicznych jest nierównomierny, a zainteresowanie współpracą z płatnikiem publicznym zróżnicowane.

Zaskakujące jest też to, że ponad 40 proc. lekarzy dentystów posiada specjalizację w rozumieniu Narodowego Funduszu Zdrowia, czyli pierwszy lub drugi stopień specjalizacji (najwięcej w woj. podlaskim i mazowieckim, najmniej w woj. lubuskim i warmińsko-mazurskim).

Z badania możemy się dowiedzieć również, w jaki sposób lekarze pogłębiają swoją wiedzę zawodową. Korzystanie z wiedzy dostępnej w internecie jest powszechne, natomiast preferowane są te formy doskonalenia zawodowego, które wiążą się z bezpośrednim kontaktem, jak konferencje i sympozja czy szkolenia praktyczne. Na doskonalenie zawodowe lekarz dentysta wydaje rocznie średnio 3 tys. zł, ale są też tacy, którzy przeznaczają na ten cel 5 tys. zł.

Postulaty samorządu lekarskiego, by taki koszt można było uwzględniać w rozliczeniu PIT, nie są bezzasadne. Ponad połowa respondentów zainteresowana jest odpłatną formą kształcenia. Średni staż pracy stomatologa to niewiele ponad 20 lat, ale są też osoby, które funkcjonują na rynku ponad 55 lat i należałoby się zastanowić, czy to jest wybór, czy może konieczność związana z zabezpieczeniem finansowym i możliwością egzystencji.

Średnio pracujemy ok. 40 godz. tygodniowo, ale część osób deklaruje, że pracuje znacznie dłużej. Indywidualne praktyki najczęściej wyposażone są w jeden unit (niemal 70 proc. placówek). Jako środowisko zabiegamy, żeby indywidualna praktyka miała możliwość zatrudniania lekarzy i prowadzenia szkoleń, więc w modelu wzorcowym powinna być ona minimum dwustanowiskowa.

I to jest temat, o którym na pewno będziemy rozmawiać. Z pewnym zadowoleniem należy przyjąć, że następuje poprawa, jeśli chodzi o pracę przy pacjencie w pozycji leżącej i pracę na cztery ręce. Kwestie dotyczące ergonomii nie są nam obce, bo co trzeci respondent deklarował pracę w takim systemie. Wyposażenie gabinetów jest na wysokim poziomie, a liczba aparatów rentgenowskich wewnątrzustnych jest już znacząca.

Wśród oczekiwań stomatologów wobec samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów, znalazły się m.in. kwestie związane z wystandaryzowanym formularzem zgody pacjenta na leczenie oraz przepisów sanepidu wobec lekarzy dentystów. Myślę, że sprawy te będą możliwe do rozwiązania w najbliższym czasie.

Respondenci deklarowali też, że byliby zainteresowani szkoleniem w systemie odpłatnych specjalizacji. Biorąc jednak pod uwagę stanowisko Ministerstwa Zdrowia, szczególnie przy podziale miejsc rezydenckich w ostatniej sesji wiosennej, a także zwiększenie liczby miejsc specjalizacyjnych, w chwili obecnej postulaty te mogą być niezwykle trudne do zrealizowania. Mamy zbyt mało akredytowanych ośrodków chętnych do prowadzenia takich szkoleń.

Badanie zostało przeprowadzone z inicjatywy doktor Agnieszki Ruchały-Tyszler, poprzedniej przewodniczącej Komisji Stomatologicznej NRL, we współpracy z Ośrodkiem Studiów, Analiz i Informacji NIL. Wyniki tego raportu będą dyskutowane i analizowane na kolejnych posiedzeniach Komisji Stomatologicznej NRL, a także na forum naszego samorządu zawodowego.

Zachęcam też do zapoznania się z artykułem poświęconym temu badaniu, który można przeczytać tutaj.

Leszek Dudziński
Wiceprezes NRL, przewodniczący Komisji Stomatologicznej NRL