Czy NFZ niszczy zęby Polaków? (wideo)

40% Polaków powyżej 65. roku życia nie ma zębów, co czwarta osoba nie była u dentysty od 5 lat, a umieralność na nowotwory złośliwe jamy ustnej w Polsce jest dwa razy większa niż w Unii Europejskiej – to niepokojące wyniki badań przytaczanych przez lekarzy dentystów z Naczelnej Rady Lekarskiej i efekt braku polityki senioralnej z zakresu stomatologii w Polsce. 

Komisja Stomatologiczna NRL apeluje o pilne stworzenie rządowego programu opieki stomatologicznej seniorów, wskazując najistotniejsze rozwiązania.

– Bezzębność polskich seniorów będzie się pogłębiać, jeśli nie powstanie rządowy program stomatologicznej opieki senioralnej i nie zwiększą się wydatki na opiekę stomatologiczną osób starszych. W najbliższych latach nasze społeczeństwo będzie starzeć się szybciej, tym samym problemy dentystyczne seniorów będą się zwiększać. To ma z kolei ogromny wpływ na ogólny stan zdrowia tych osób – mówi podczas konferencji prasowej zorganizowanej w Naczelnej Izbie Lekarskiej dr Agnieszka Ruchała-Tyszler, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, przewodnicząca Komisji Stomatologicznej NRL.

– Problem będzie narastał, gdyż z roku na rok starzejemy się dużo szybciej. Potwierdzają to najnowsze dane GUS-u. W wieku senioralnym (mężczyźni 65+, kobiety 60+) jest obecnie 7,3 mln Polaków, czyli blisko 20% z 38,5 mln całej populacji. Do 2030 roku liczba ludzi w tym wieku ma wzrosnąć do 33%, a liczba osób powyżej 80 roku życia będzie wynosiła 2,2 mln przy systematycznym spadku liczby ludności w Polsce – ostrzega dr Andrzej Baszkowski – członek Naczelnej Rady Lekarskiej, wiceprzewodniczący Komisji Stomatologicznej NRL.

– Nie można pominąć tak ważnego aspektu, jakim jest profilaktyka stomatologiczna. Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że 10% wszystkich nowotworów złośliwych to nowotwory jamy ustnej. Ryzyko wystąpienia raka jamy ustnej wzrasta po 50 roku życia. W przypadku nowotworów złośliwych jamy ustnej zachorowalność w Polsce jest prawie półtora raza większa niż w Unii Europejskiej – mówi prof. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska, dziekan Wydziału Lekarsko-Dentystycznego WUM, kierownik Katedry Protetyki WUM, prezes Sekcji Polskiej Akademii Pierre Faucharda, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Podkreśla, że rola lekarza dentysty jest bardzo ważna. Mężczyźni chorują 4 razy częściej niż kobiety, co jest związane z większą ich ekspozycją na czynniki ryzyka.

– Polityka senioralna ma bardzo wiele wad, m.in. zbyt mało przeznacza się funduszy na ten cel. W 2015 roku przeznacza się 45, 45 zł na leczenie jednego Polaka. Potrafimy leczyć, natomiast nie jesteśmy w stanie tego robić z takiego poziomu finansowania – podkreśla dr Anita Pacholec – przewodnicząca Zespołu ds. NFZ Komisji Stomatologicznej NRL.

– Wszystkie osoby starsze mają wiele różnych schorzeń i problemy z odpornością. W ich przypadku kamień nazębny czy brak uzupełnień protetycznych może prowadzić do rozwoju kolejnych chorób, np. serca. Dokładne przebadanie jamy ustnej może skutkować wczesnym rozpoznaniem, dlatego należy przynajmniej raz na pół roku zgłaszać się na wizytę kontrolną – podkreśla dr Małgorzata Lindorf, sekretarz Komisji Stomatologicznej NRL;

Jaką mamy politykę senioralną? – W polityce senioralnej w okresie ostatnich kilku lat nastąpił ogromny postęp, natomiast nie odnotowujemy go w opiece stomatologiczne. Decydującą sprawą jest ograniczenie dostępności usług. Senior szybko może otrzymać usługę usunięcia zęba, długotrwałe leczenie czy leczenie protetyczne jest właściwie niedostępne. W tym zakresie pozostaje leczenie odpłatne w prywatnym gabinecie, co niejednokrotnie stanowi barierę nie do przejścia dla osoby starszej– mówi dr Krystyna Lewkowicz,prezes Ogólnopolskiego Porozumienia Uniwersytetów Trzeciego Wieku.

W ramach uniwersytetów trzeciego wieku edukacja i informowanie pacjentów jest niewystarczające. – Na leczenie protetyczne czeka się około roku. Kolejną barierę często stanowi brak finansowania transportu do placówki medycznej, co jest istotne w przypadku osób starszych, z wielochorobowaścią – zauważa dr Anita Pacholec.

Jak wiele można otrzymać za przeznaczoną przez NFZ kwotę 45,45 zł? Eksperci mówią, że jedynie przegląd stomatologiczny. – Dlatego tej grupie pacjentów trzeba szczególnie pomóc – podkreśla prof. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska. – Kiedy wprowadzano system ubezpieczeń zdrowotnych, założono że na opiekę stomatologiczną będzie przeznaczane 5% budżetu kas chorych, a następnie NFZ. Nigdy tyle nie przeznaczono. W tej chwili jest to niespełna 3% – informuje dr Andrzej Baszkowski.

Jeśli znajdą się odpowiednie środki finansowe, czy nie ma obawy, że zabraknie lekarzy specjalistów, którzy będą leczyć? – Ten problem również podnosimy. Trzeba zwiększyć dostępność do specjalizowania się, by umożliwić korzystanie z pomocy lekarzy dentystów w małych miejscowościach i na wsiach. Ogromne deficyty są w stomatologii dziecięcej, periodontologii oraz stomatologii zachowawczej z pedodoncją – odpowiada dr Agnieszka Ruchała-Tyszler.

Istnieje pilna potrzeba stworzenia Rządowego Programu Senioralnej Opieki Stomatologicznej, którego ważnym elementem powinna być Karta Opieki Stomatologicznej Seniora zawierająca informacje na temat zdrowia pacjenta, zleconych leków i przebiegu leczenia. Środowisko lekarzy deklaruje, że pomoże Ministerstwu Zdrowia w stworzeniu takiego programu.

Transmisja online z konferencji w NIL: