Kara pieniężna dla gabinetu lekarskiego. Nowe uprawnienie RPP?

Zespół ds. preskrypcji i realizacji recept na leki gotowe oraz recepturowe w raporcie opublikowanym we wrześniu na stronie Ministerstwa Zdrowia zaproponował, by Rzecznik Praw Pacjenta otrzymał uprawnienie do nakładania kary pieniężnej na podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych w związku ze stwierdzeniem stosowania praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów.

Kara ta byłaby nakładana bez konieczności uprzedniego wydania przez Rzecznika decyzji nakazującej zaprzestanie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjentów. Czy samorząd lekarski popiera to rozwiązanie? Komentuje Michał Kozik, radca prawny Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL):

– Większość członków zespołu opowiedziała się za tym rozwiązaniem. Wydaje się ono nieco kontrowersyjne, ponieważ wykracza poza ramy zwalczania receptomatów i dotyka szerzej kwestii odpowiedzialności finansowej wszystkich placówek medycznych. Przyznanie takiego uprawnienia RPP może oznaczać, że placówki medyczne, w tym także gabinety lekarskie, zostaną obciążone ryzykiem poniesienia dodatkowej sankcji finansowej.

Nowe szerokie uprawnienie Rzecznika w zakresie możliwości nakładania kar pieniężnych na podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych w związku ze stwierdzeniem, że stosował praktyki naruszające zbiorowe prawa pacjentów, dotyczyłoby nie tylko karania podmiotów prowadzących receptomaty, ale też bardzo wielu innych działań uznawanych za naruszające zbiorowe prawa pacjenta, które mogą zdarzyć się lekarzom prowadzącym indywidualne praktyki lekarskie.

Dotychczas za naruszenie zbiorowych praw pacjenta uznawano m.in.:

• pobieranie od pacjentów wyższych niż maksymalne opłat za jedną stronę kopii, wyciągu lub odpisu dokumentacji medycznej;
• nieudostępnianie dokumentacji medycznej bez zbędnej zwłoki z uwagi na ustanowienie w akcie wewnętrznym przychodni terminu 7 dni roboczych na rozpatrzenie wniosku o udostępnienie dokumentacji medycznej przez kierownika przychodni oraz terminu 7 dni roboczych na wykonanie kopii dokumentacji medycznej;
• brak zapewnienia odpowiednich warunków zabezpieczających część dokumentacji medycznej przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub utratą i dostępem osób nieupoważnionych, wytworzonej w czasie prowadzenia przez stronę działalności leczniczej po zaprzestaniu działalności prowadzonej przez tę firmę;
• ograniczenie pacjentom możliwości dokonania rejestracji telefonicznej lub osobistej w celu uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
• brak umieszczenia w miejscu wykonywania świadczeń informacji o warunkach realizacji teleporady w podstawowej opiece zdrowotnej, spełniającej wymagania wynikające z § 3 pkt 1 lit. F rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 sierpnia 2020 r. w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.

W tych przykładach wystarczające byłoby jedynie zobowiązanie podmiotu, u którego te naruszenia stwierdzono, do ich zaniechania, natomiast nie wydaje się konieczne i zasadne nakładanie na te podmioty dodatkowych kar o charakterze pieniężnym, a do tego zmierza rekomendacja zespołu. Z tej przyczyny samorząd lekarski opowiedział się przeciwko temu rozwiązaniu.