Wskazówki przetrwania w e-poradniku

System ochrony zdrowia w Polsce, o czym doskonale wiadomo od dawna, nie funkcjonuje właściwie. Poprawa jednak może nadejść nieprędko, a radzić sobie jakoś trzeba. Dlatego lekarze i lekarze dentyści wspólnie z pacjentami, pielęgniarkami i położnymi, farmaceutami stworzyli narzędzie informujące, jak odnaleźć się w niełatwej rzeczywistości, zrozumieć wzajemnie i gdzie szukać pomocy.

Foto: Kinga Wojtaszczyk

Pacjenci czują, że są źle traktowani przez personel medyczny, wyłączani z procesów decyzyjnych dotyczących diagnostyki i leczenia. Z kolei pracownicy ochrony zdrowia często doświadczają ze strony pacjentów agresji, spotykają się z niechęcią i negatywnymi ocenami wystawianymi anonimowo w internecie. Od kilku lat Polacy stopniowo tracą zaufanie do pracowników medycznych i bardzo nisko oceniają funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia.

Niewydolność systemu codziennie powoduje narastanie frustracji. Coraz częściej brakuje porozumienia, a w jego miejsce pojawia się wrogość. Niektóre trudności wynikają z niewłaściwego postępowania, ale ich większość – ze złych rozwiązań systemowych. Od dawna pacjenci i pracownicy ochrony zdrowia apelują o radykalne zmiany, ale oczekiwanie na poprawę trwa. Dlatego Naczelna Izba Lekarska wspólnie z Fundacją My Pacjenci, Naczelną Izbą Pielęgniarek i Położnych oraz Naczelną Izbą Aptekarską zawiązała nieformalną koalicję pod hasłem „Razem dla Zdrowia”. W wyniku tej współpracy powstał praktyczny internetowy Poradnik dla Pacjentów Razem dla Zdrowia.

Zrozumieć system

–Pacjent ma prawo do informacji zarówno ze strony lekarza – na temat swojego zdrowia, jak i ze strony państwa – na temat systemu ochrony zdrowia, w którym musi się odnaleźć. Jeśli chodzi o informacje o systemie, z tym Polska ma problem. Postanowiliśmy pomóc, bo problemy systemowe rzutują na podejście pacjenta do lekarza. Polski system ochrony zdrowia jest zagmatwany. To labirynt, w którym trudno odnaleźć się pacjentom, ale też pracownikom medycznym. Dzięki przewodnikowi nam wszystkim będzie łatwiej odnaleźć się w tej trudnej i skomplikowanej rzeczywistości. Wzajemna pomoc i zrozumienie ułatwi współpracę. Mam też nadzieję, że to będzie poradnik żywy, z czasem coraz szczuplejszy, a funkcjonowanie w systemie prostsze – tłumaczy prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz.

– Pacjenci w Polsce często nie wiedzą, jak korzystać z opieki zdrowotnej. Taka sytuacja rodzi konflikty w relacji z personelem medycznym. Poradnik pokazuje m.in. pułapki, w które wszyscy czasem wpadamy. Dlatego wyjaśniamy w nim między innymi, że nie ma rejonizacji, że pacjent nie musi stawiać się do szpitala z kompletem wykonanych badań laboratoryjnych, że skierowanie do szpitala może wypisać doktor także podczas wizyty prywatnej i wiele, wiele innych – ocenia z kolei Ewa Borek, prezes Fundacji My Pacjenci.

Zaufanie i porozumienie

Poradnik zawiera najbardziej aktualne informacje pomagające pacjentom poruszać się w systemie opieki zdrowotnej. Zachęcamy do skorzystania z niego wszystkich, którzy chcą się dowiedzieć między innymi, jak szybko i skutecznie znaleźć pomoc medyczną, nawet w nocy czy w święta, jakie są zasady zapisywania się na listy oczekujących, jakie są prawa pacjenta.

– W Polsce instytucje publiczne nie przywiązują wystarczającej wagi do komunikacji społecznej w obszarze zdrowia. Był to dla naszej koalicji, łączącej pacjentów oraz przedstawicieli zawodów medycznych, impuls do współpracy. Naszym wspólnym priorytetem jest chory. Codziennie doświadczamy niezadowolenia ze strony pacjentów, ale ta sytuacja wynika z nadmiernego obłożenia pracą. Ważne jest wspólne zrozumienie i zaufanie. Razem dla zdrowia możemy więcej – mówi Mariola Łodzińska, wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.

E-pomoc

Poradnik jest dostępny w przystępnej formie na stronie www.razemdlazdrowia.pl, z platformy można też pobrać książkę w wersji PDF. Będzie ona stale uaktualniana, w miarę pojawiania się kolejnych zmian w systemie ochrony zdrowia oraz propozycji i uwag czytelników.

– Z licznych badań wynika, że pacjenci i lekarze źle oceniają system ochrony zdrowia. Łatwo nie jest, mamy braki kadrowe zarówno wśród lekarzy, jak i pielęgniarek, walczymy z nadmierną „papierologią”, pacjenci długo czekają na świadczenia, i nikt nikomu nie ufa. Tymczasem wiele problemów można rozwiązać na linii pacjent – pracownik ochrony zdrowia, ale to wymaga wspólnego zrozumienia systemu. Poradnik zawiera praktyczne informacje i pokazuje ograniczenia systemu. Uznaliśmy, że musimy stworzyć przewodnik, który poprowadzi pacjenta przez system i pomoże te ograniczenia ominąć. Tym samym przyczyni się do poprawy relacji między lekarzami i pacjentami – mówi Romuald Krajewski, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej.

– Apteki i farmaceuci są istotnym elementem systemu. Opieka farmaceutyczna to ogromny potencjał, niestety bardzo niewykorzystany. Warto szukać u nas pomocy. Trzeba odbudować relację pomiędzy nami a pacjentami, lekarzami i pielęgniarkami – informuje z kolei Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Grono ekspertów, pracujące nad projektem „Razem dla Zdrowia” zapowiada, że poradnik nie kończy współpracy pomiędzy nimi, wręcz przeciwnie – ten dialog przedstawicieli zawodów medycznych i pacjentów będzie kontynuowany.

– Chcielibyśmy, aby ten poradnik stał się dla korzystających z ochrony zdrowia i dla pracujących w niej inspiracją do wspólnego działania na rzecz poprawy systemu – deklaruje Elżbieta Piotrowska-Rutkowska.

– Jest bardzo wiele tematów wymagających współdziałania środowisk medycznych i pacjenckich. Chcemy przede wszystkim odbudować zaufanie do lekarzy, zwiększyć rolę przedstawicieli zawodów medycznych w edukacji zdrowotnej i promowaniu profilaktyki, poruszyć zagadnienie opieki farmaceutycznej, odszkodowań za zdarzenia medyczne, zwiększyć zaangażowanie pacjentów w leczenie czy odpowiedzialne samoleczenie. Kontynuację wspólnych prac uważamy za nasze zobowiązanie, a fakt powstania koalicji zawodów medycznych na rzecz pacjentów za dużą i istotną wartość – podsumowują partnerzy „Razem dla Zdrowia”: Ewa Borek, prezes Fundacji My Pacjenci, Maciej Hamankiewicz, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej, Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, Mariola Łodzińska, wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.