Skrining samorządu lekarskiego (czerwiec 2021)

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zgłosiło uwagi do społeczno-gospodarczego programu „Polski Ład”. W stanowisku z 20 maja pozytywnie oceniono fakt, że kwestie dotyczące polskiej ochrony zdrowia zostały ujęte w rządowym dokumencie i określone jako wymagające istotnej poprawy.

Jednakże, według opinii PNRL, same założenia mają głównie charakter hasłowy i są pozbawione szczegółów. Podsumowano, że realny wpływ zapowiadanych zmian na system ochrony zdrowia będzie możliwy do ustalenia i oceny w momencie przedstawienia projektów aktów prawnych, które będą miały wprowadzić w życie programowe plany. Pełną treść stanowiska można przeczytać na stronie internetowej NIL.

Niższe minimum wynagrodzenia

19 maja PNRL podjęło stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw, w którym m.in. krytycznie ocenia tryb prac poprzedzających ogłoszenie projektu oraz po raz kolejny zgłasza konieczność weryfikacji wysokości wynagrodzeń lekarzy i lekarzy dentystów zatrudnionych w podmiotach leczniczych, zaznaczając, że ich obecny poziom jest dalece niezadowalający.

Projekt prowadzi de facto do obniżenia poziomu minimalnego wynagrodzenia lekarzy poprzez przyjęcie niższego współczynnika przeliczeniowego od stosowanego obecnie. PNRL podkreśla, że brak jasno zakreślonej przez ustawodawcę perspektywy wzrostu wynagrodzeń lekarzy pracujących w ochronie zdrowia doprowadzi do dalszej zapaści systemu opieki zdrowotnej w Polsce oraz pogłębi zjawisko przechodzenia lekarzy do sektora prywatnego lub skłaniać będzie do najczęściej bezpowrotnej emigracji zarobkowej. Pełna treść stanowiska TUTAJ.

Prezes NRL zwrócił się o poparcie tego stanowiska do konsultantów krajowych, a także przekazał ten dokument ministrowi zdrowia oraz posłankom i posłom z prośbą o wnikliwą analizę, jak również uwzględnienie wniosków z niej płynących w pracach legislacyjnych. Stanowisko PNRL załączono także do pism skierowanych do przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” oraz przewodniczącego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, w których prezes NRL z wielkim ubolewaniem i brakiem zrozumienia odnotowuje fakt, że obie organizacje poparły zmiany niezgodne z interesem pracowników medycznych.

20 maja odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Zdrowia w Sejmie, na które zaplanowano pierwsze czytanie rządowego projektu. Przeciwko jego założeniom wypowiadali się przedstawiciele zawodów medycznych oraz posłowie opozycji. Prezes NRL zwrócił m.in. uwagę na obraźliwy dla środowiska krok resortu zdrowia zmierzający do obniżenia współczynnika wynagrodzeń oraz eliminację samorządu lekarskiego i reprezentantów innych zawodów medycznych z prac Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia, w ramach którego opracowywano propozycję nowelizacji.

Prof. Andrzej Matyja wskazał także, że zarobki lekarzy w większości krajów, z którymi nasz system ochrony zdrowia powinno się porównywać, stanowią średnio ponad dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia, co sprawia wrażenie wprowadzania mechanizmu „zachęty” dla lekarzy i lekarzy dentystów do wyjazdów za granicę w celach zarobkowych. Wszystkie poprawki dotyczące zmian we współczynnikach zgłoszone przez opozycję zostały odrzucone. Połączone komisje przyjęły rządowy projekt ustawy większością głosów. Drugie czytanie odbyło się na posiedzeniu Sejmu 21 maja, a projekt został ponownie skierowany do komisji w celu rozpatrzenia poprawek.

Charakterystyka choroby COVID-19

Wybitni eksperci wielu kluczowych dziedzin medycyny i nauki w ramach inicjatywy „Nauka przeciw pandemii”, którą wspiera m.in. Naczelna Izba Lekarska, opracowali tzw. białą księgę pt. „Charakterystyka choroby COVID-19, objawy oraz skutki zdrowotne.  Rekomendacje i doświadczenia polskich klinicystów”. Jest to pierwsza tak kompleksowa publikacja na temat wieloukładowych objawów, najbardziej powszechnych powikłań i rekomendacji w diagnostyce, leczeniu oraz terapii po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2.

Za paszportem covidowym

W stanowisku z końca kwietnia Prezydium NRL poparło propozycję Komisji Europejskiej w sprawie ustanowienia ogólnounijnych ram dotyczących wydawania, weryfikacji i uznawania zaświadczeń potwierdzających, że dana osoba została zaszczepiona przeciwko COVID-19, uzyskała ujemny wynik testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 albo wyzdrowiała po zakażeniu, określanych jako „zielone zaświadczenie cyfrowe”, i jednocześnie zachęca instytucje unijne do kontynuowania prac nad wdrożeniem wspólnej europejskiej karty szczepień, która mogłaby być elementem krajowych programów immunizacyjnych.

PNRL ma nadzieję, że tymczasowe zaświadczenia, ułatwiające przemieszczanie się pomiędzy państwami członkowskimi UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego i przebywanie na ich terytorium, będą dodatkową zachętą dla mieszkańców tych krajów do zaszczepienia się przeciwko COVID-19. Podkreślono również, że instytucje UE muszą zadbać o to, aby omawiane regulacje nie dyskryminowały osób, które nie miały jeszcze możliwości zaszczepienia lub nie mogą być zaszczepione ze względów medycznych.

Podziękowania za wsparcie dla lekarzy

Do Naczelnej Izby Lekarskiej spływa wiele informacji o różnych formach wsparcia medyków w walce z pandemią. Jedną z nich była inicjatywa 9-letniej Martynki z Rumii, która na ogrodzeniu przed swoim domem wywiesza banery m.in. z hasłami i rysunkami z podziękowaniami dla medyków. Doceniając jej postawę, prezes NRL przekazał dziewczynce upominek.

Nadchodzą kasy online

Na początku kwietnia prezes NRL wspólnie z prezesami dwóch samorządów zawodów prawniczych – Naczelnej Rady Adwokackiej i Krajowej Rady Radców Prawnych – zwrócił się do ministra finansów o przesunięcie terminu wprowadzenia obowiązku ewidencji sprzedaży przy użyciu nowych kas fiskalnych (tzw. kas online) o co najmniej sześć miesięcy. Powodem tego wniosku są skutki wywołane epidemią, w tym ograniczenie przychodów przy jednoczesnym wzroście kosztów działalności podatników z branży medycznej i prawniczej.

W odpowiedzi Ministerstwo Finansów nie zgodziło się na zmianę terminu. Wskazano jednak, że podatnicy, którzy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji przy pomocy kas online, mają prawo do odliczenia od podatku należnej kwoty wydanej na jej zakup w wysokości 90 proc. ceny (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. Kasy online mają zastąpić kasy rejestrujące z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Termin ich obowiązkowego wprowadzenia dla niektórych grup podatników, w tym świadczących usługi w zakresie opieki medycznej, to 1 lipca 2021 r.

Apel o zmiany w prawach pacjenta

PNRL zaapelowało do ministra zdrowia o podjęcie prac nad nowelizacją ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w kierunku rozszerzenia katalogu sytuacji, w których możliwe jest wyrażenie zgody na udzielenie świadczenia o podwyższonym ryzyku terapeutyczno-diagnostycznym w formie dokumentowej.

Zaproponowano, aby zgoda mogłaby być udzielona w systemie teleinformatycznym usługodawcy pod warunkiem spełnienia wymagań technicznych opisanych w „Minimalnych wymaganiach technicznych i funkcjonalnych dla systemów usługodawców” – dokumencie wydanym na podstawie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia.

Samorząd lekarski wielokrotnie wskazywał na konieczność zapewnienia możliwości prawnych prowadzenia całej dokumentacji medycznej w formacie elektronicznym. Prezydium NRL zwraca uwagę, że podstawowym założeniem wprowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej jest eliminowanie wytwarzania dokumentów w wersji papierowej, a proponowane rozwiązanie służy realizacji tego postulatu.

Alicja Szczypczyk, Dział Mediów i Komunikacji NIL