Zmiany w ustawie o systemie informacji?

Stanowisko Nr 46/14/P-VII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 19 września 2014 r. w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw.

Foto: Mariusz Tomczak

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, po rozpatrzeniu projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw, przekazanego przy piśmie pana Piotra Warczyńskiego, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia, z dnia 4 września 2014 r. zgłasza następujące uwagi do przedmiotowego projektu.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej wyraża głęboki sprzeciw wobec faktu wyznaczenia samorządowi lekarskiemu rażąco krótkiego terminu na zgłaszanie uwag do ww. projektu. Projekt ustawy wpłynął do Naczelnej Izby Lekarskiej na 13 dni przed datą wskazaną w piśmie Podsekretarza Stanu jako końcowa data przyjmowania uwag. Wyznaczanie tak krótkiego terminu konsultacji społecznych w przypadku bardzo obszernego, liczącego ponad 130 stron projektu aktu prawnego, wprowadzającego głębokie zmiany w wielu ustawach o fundamentalnym znaczeniu dla systemu ochrony zdrowia w Polsce, jest lekceważeniem partnerów społecznych oraz ich roli w procesie tworzenia prawa. W związku z powyższym Prezydium Naczelnej Rady Lekarskie, zgłaszając poniższe uwagi do przedmiotowego projektu, zastrzega sobie możliwość zgłoszenia uwag w późniejszym terminie po przeprowadzeniu dalszej analizy projektu oraz konsultacji jego treści w całym środowisku lekarskim.

I. Przewidziana w art. 1 pkt 5 zmiana dot. art. 11 ust. 4 pkt 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia jest niezrozumiała, gdyż odnosi się do zdarzeń medycznych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 tej ustawy, podczas gdy rozporządzenie wydane na podstawie ww. przepisu nie zawiera wykazu zdarzeń medycznych.

II. Przewidziana w art. 1 pkt 6 zmiana dot. art. 12 ust. 4 ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia przyznaje płatnikom prawo do nieskrępowanego dostępu do danych medycznych pacjenta. Taki dostęp powinien być możliwy jedynie w stosunku do danych zanonimizowanych. Dostęp do danych osobowych powinien być możliwy jedynie w uzasadnionych sytuacjach, np. w przypadku podejrzenia nieprawidłowości. Dodatkowo, dostęp do takich danych musi podlegać kontroli zewnętrznej.

III. W art. 1 pkt 8 w projektowanym art. 14a ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia należy:
1) w ust. 2 skreślić lit. a i b;
2) po ust. 5 dodać ust. 5a i 5b w brzmieniu: „5a. Kartę Specjalisty Medycznego dla lekarzy i lekarzy dentystów stanowi wydawany im przez okręgową radę lekarską na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634, z późn. zm.) dokument „Prawo wykonywania zawodu”, „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza”, „Prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty”, „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty. 5b. Ilekroć w ustawie jest mowa o Karcie Specjalisty Medycznego rozumie się przez to również dokumenty: „Prawo wykonywania zawodu lekarza”, „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza”, „Prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty”, „Ograniczone prawo wykonywania zawodu dentysty”, o których mowa w ust. 5a.”;
3) wykreślić ust. 6 i 7 – zarówno warstwa graficzna, jak i elektroniczna KSM, powinny być określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie projektowanego ust. 10;
4) w ust. 9 wprowadzenie do wyliczenia powinno otrzymać brzmienie: „9. Wniosek o wydanie Karty Specjalisty Medycznego może być złożony w formie pisemnej lub w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy e-PUAP i powinien zawierać:”;
5) w ust. 11 wyrazy „ministra właściwego do spraw zdrowia” należy zastąpić wyrazami „podmiot, który ją wydał”. Ministerstwo Zdrowia uzgodniło z samorządem lekarskim rozwiązanie polegające na wprowadzeniu nowego wzoru dokumentu prawa wykonywania zawodu lekarza, prawa wykonywania zawody lekarza dentysty, ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza i ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty.

IV. W art. 1 pkt 11 projektu w art. 17 ust. 3 ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia powinien wskazywać użycie Karty Specjalisty Medycznego jako jedynej możliwości realizacji zadań, o których mowa w tym przepisie. Jednocześnie należy przewidzieć sposób postępowania w sytuacjach utraty lub zniszczenia Karty.

V. W art. 4 projektu zmieniającym ustawę z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
1) należy wprowadzić przepisy przywracające staż podyplomowy, jako właściwe i uzasadnione rozwiązanie gwarantujące wysoki poziom kształcenia lekarzy i lekarzy dentystów;
2) należy wprowadzić zmianę w art. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty polegającą na dodaniu ust. 4 w brzmieniu: „4. Lekarz, lekarz dentysta może wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, także za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.”;
3) należy wykreślić pkt 2 dotyczący zmiany brzmienia art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty;
4) w pkt 3 w projektowanym art. 5g ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty należy wykreślić wyrazy „albo Naczelna Rada Lekarska, jeżeli nie jest możliwe ustalenie właściwej okręgowej rady lekarskiej”;
5) w pkt 4 w projektowanym art. 14a w ust. 6 w pkt 2 i 4 wykreślić wyrazy „albo Naczelna Rada Lekarska, jeżeli nie jest możliwe ustalenie właściwej okręgowej rady lekarskiej”;
6) w pkt 4 i 5 w projektowanych art. 14a ust. 11, art. 14b ust. 10 pkt 1, art. 14e ust. 6 oraz art. 16w ust. 11 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty wartości kwotowe należy opisać poprzez odniesienie procentowe do zmiennych wskaźników finansowych;
7) w pkt 6 w projektowanym art. 14 c ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty należy:
a) wykreślić ust. 3,
b) ust. 4 nadać brzmienie: „4. Testy i pytania testowe podlegają udostępnieniu na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r. poz. 782).”;
8) w pkt 6 w projektowanym art. 14d ust. 7 powinien otrzymać brzmienie: „7. O dyskwalifikacji dyrektor CEM zawiadamia na piśmie osobę zdyskwalifikowaną. Osoba zdyskwalifikowana może złożyć, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wniosek o weryfikację rozstrzygnięcia o dyskwalifikacji. Osoba zdyskwalifikowana ma prawo zapoznania się w ww. terminie z wypełnionym przez nią testem, protokołem egzaminacyjnym oraz zapisem z urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk podczas egzaminu, jeśli taki zapis został zarejestrowany.”;
9) w pkt 6 w projektowanym art. 14d ust. 10 należy rozważyć możliwość wykreślania z SMK wzmianki o dyskwalifikacji po upływie określonego czasu;
10) w pkt 18 w projektowanym art. 16s ust. 4e powinien otrzymać brzmienie: „4e. O dyskwalifikacji dyrektor CEM zawiadamia na piśmie osobę zdyskwalifikowaną. Osoba zdyskwalifikowana może złożyć, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wniosek o weryfikację rozstrzygnięcia o dyskwalifikacji. Osoba zdyskwalifikowana ma prawo zapoznania się w ww. terminie z wypełnionym przez nią testem, protokołem egzaminacyjnym oraz zapisem z urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk podczas egzaminu, jeśli taki zapis został zarejestrowany.”;
11) należy wprowadzić przepisy wskazujące na samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów jako instytucję odpowiedzialną za specjalizacje lekarzy i lekarzy dentystów oraz znieść odrębny tryb specjalizowania się lekarzy MON i MSW;
12) przypisanie uprawnienia do wystawiania recept na leki refundowane do prawa wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty jest słuszne;
13) w pkt 25 dot. art. 45 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty w ust. 2 należy wykreślić zdanie drugie;
14) w pkt 25 dot. art. 45 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty wykreślić ust. 2a.

VI. W art. 6 projektu zmieniającym ustawę z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne: 1) w pkt 10 w projektowanym art. 95a ust. 2 w pkt 2 ustawy – Prawo farmaceutyczne wyraz „familae” należy zastąpić wyrazem „familia”, zgodnie z zasadami gramatyki łacińskiej; 2) pkt 11 dot. art. 96 ustawy – Prawo farmaceutyczne: a) niezrozumiałe jest przeniesienie szczegółowej regulacji dotyczących wystawiania recepty do ustawy – szczegółowe kwestie powinny się znaleźć w rozporządzeniu, co umożliwi sprawniejsze dokonanie zmiany przepisów, które mają charakter techniczny, b) w dodawanym ust. 1b należy zachować dotychczasowe rozwiązanie pozwalające wystawiać recepty na leki na maksymalnie 3 miesiące, a także dotyczące ilości produktu leczniczego antykoncepcyjnego i leku recepturowego, c) z treści dodawanego ust. 1e należy wykreślić pkt 2 oraz 7-10.

VII. W art. 10 projektu zmieniającym ustawę z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta: 1) w pkt 1 dot. art. 24 ust. 3 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta powinien ograniczać możliwość dostępu do dokumentacji medycznej pacjenta tylko do pracowników medycznych zaangażowanych w opiekę nad nim; 2) w pkt 1 dot. art. 24 ust. 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta nie określa niezbędnych dla zachowania bezpieczeństwa danych osobowych, warunków, jakie powinien spełniać podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych gromadzonych w dokumentacji medycznej.

VIII. W art. 11 zmieniającym ustawę z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich:
1) należy wykreślić pkt 1;
2) przewidzianemu w pkt 2 obowiązkowi odnotowywania w Centralnym Rejestrze Lekarzy daty zgonu lekarza lub lekarza dentysty powinien towarzyszyć obowiązek przekazywania tego rodzaju informacji przez stosowne urzędy, np. urzędy stanu cywilnego.

IX. W art. 12 projektu zmieniającym ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych:
1) Należy wprowadzić przepisy znoszące powiązanie prawa do refundacji produktu leczniczego z treścią Charakterystyki Produktu Leczniczego tego produktu leczniczego;
2) w pkt 5 w projektowanym art. 48 w ust. 7a należy wykreślić pkt 3 i 4;
3) w pkt 7 projektowany art. 53 ust. 3 przewiduje możliwość miarkowania kar pieniężnych, w tym kary przewidzianej w art. 52a, której wysokość jest określona w sposób sztywny.

X. W art. 14 projektu zmieniającym ustawę z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej należy wprowadzić przepisy uchylające przepisy umożliwiające pielęgniarkom i położnym wystawianie recept.