28 marca 2024

Sądy: lekarze muszą udzielać świadczeń w ZOL całodobowo

Rzecznik Praw Pacjenta wydał decyzję o uznaniu stosowania praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością i nakazał ich zaniechania.

Foto: pixabay.com

Nieprawidłowe praktyki stosowane przez jeden z podmiotów leczniczych z województwa mazowieckiego (zakład opiekuńczo-leczniczy) polegały m.in. na niezapewnieniu w placówce właściwej obsady lekarzy, którzy monitorowaliby całodobowo stan zdrowia pacjentów, zapewniali im ciągłość leczenia oraz nadzorowali proces tego leczenia.

Decyzja została wydana 19 października 2016 r. Rzecznik wskazał, że podmiot, który udzielał świadczeń zdrowotnych w szczególności osobom starszym z wielochorobowością naruszył prawo przez nie zapewnienie pacjentom całodobowej opieki medycznej sprawowanej przez lekarzy.

Również wystąpienie pokontrolne wojewody mazowieckiego potwierdza, że w podmiocie leczniczym udzielane były całodobowe świadczenia zdrowotne obejmujące swoim zakresem opiekę, która powinna zostać udzielona przez lekarza a nie pielęgniarki czy opiekunki. Rzecznik uważa, że niewystarczająca liczba lekarzy z pewnością miała wpływ na wielokrotne wzywania przez podmiot leczniczy pogotowia ratunkowego do pacjentów, których stan zdrowia się pogorszył.

Podmiot leczniczy dwukrotnie odwoływał się od decyzji Rzecznika Praw Pacjenta najpierw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt VII SA/Wa 2950/16), a następnie skarżąc niepomyślny dla niego wyrok ww. sądu do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt II OSK 1929/17). Obydwa sądy potwierdziły zasadność decyzji wydanej przez Rzecznika Praw Pacjenta, oddalając skargi podmiotu leczniczego.

Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 listopada br. wskazał, że zakład opiekuńczo-leczniczy udzielający stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitalne nie może wyłączyć ze swojego zakresu działania świadczeń służących zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu czy też poprawy zdrowia.

Oznacza to, że w zakładach opiekuńczo-leczniczych konieczne jest zapewnienie całodobowej opieki lekarskiej. Opieka udzielana wyłącznie przez pielęgniarki, nie może stanowić pełnej realizacji praw pacjenta. Jeśli podmiot leczniczy uchyla się od zapewnienia udzielenia świadczenia zdrowotnego przez lekarza narusza prawa pacjentów.  Wyrok wydany przez Naczelny Sąd Administracyjny jest ostateczny.

Rzecznik przypomina, że zgodnie z art. 8 zd 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta podmioty lecznicze powinny udzielać pacjentom świadczeń zdrowotnych z należytą starannością w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym.