Choroby płuc mogą dotknąć nie tylko palaczy

Od 1 do 10 grudnia trwają Dni Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc. To doskonała okazja, żeby zwrócić uwagę, co należy robić żeby płuca pozostały jak najdłużej w dobrej kondycji. Prezentujemy rady dr. n. med. Macieja Hamankiewicza, ordynatora oddziału wewnętrznego Szpitala Świętej Elżbiety w Katowicach (Grupa American Heart of Poland), prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej w latach 2010-2018.

Płuca pełnią bardzo ważną rolę w naszym organizmie, pracują bez przerwy – bez powietrza większość z nas przeżyje ledwie kilka minut. – Płuca są jak gąbki, przez które filtrowane jest około 9 tysięcy litrów powietrza każdego dnia. W ciągu jednej doby wykonujemy ok. 20 tys. wdechów. To w płucach odbywa się wymiana gazowa. Podczas wdychania powietrza, płuca wyosabniają cząsteczki tlenu i przekazują je do krwiobiegu, którym przechodzą one do tkanek i narządów wymagających tlenu do prawidłowego funkcjonowania. Co istotne płuca pozbywają się również dwutlenku węgla – tłumaczy dr Maciej Hamankiewicz.

Płuca – narząd wrażliwy i podatny na szereg chorób

– Zalecam systematyczne wizyty u lekarza rodzinnego, przeprowadzanie badań okresowych. W celu sprawdzenia stanu płuc wykonujemy spirometrię, ultrasonografię, RTG. Kiedy zauważymy objawy takie jak: duszności, duszności powysiłkowe, kaszel, stany podgorączkowe, spadek ciężaru ciała, krwioplucie, osłabienie, bóle w klatce piersiowej oraz obfite nocne poty bezwzględnie należy udać się do specjalisty. Schorzenia płuc wpływają negatywnie na jakość życia, ograniczają możliwości, zwiększają objawy innych chorób, w tym układu krążenia – wyjaśnia ekspert American Heart of Poland.

Płuca to jedyne organy wewnętrzne, które są stale wystawione na interakcje środowiska zewnętrznego, ponieważ przetwarzają powietrze. – Jeśli palimy papierosy, to należy z tego nałogu zrezygnować, bez względu na to, czy są to papierosy tradycyjne czy elektroniczne. Powinniśmy również unikać przebywania w miejscach zadymionych. Palenie sprawia, że płuca produkują więcej śluzu, znajdujące się w nim toksyny kancerują funkcjonowanie rzęsek, czego skutkiem jest występująca chroniczna chrypka. Ponadto palenie dewastuje włókna sprężyste, dzięki którym możemy oddychać oraz wpływa na pękanie pęcherzyków płucnych, co finalnie zmniejsza wydolność oddechową – dodaje.

Chroń płuca przed smogiem

Na płuca negatywnie również wpływa przebywanie w miejscu, w którym występuje duże zanieczyszczenie powietrza. Szkodliwa jest nawet stosunkowo krótka ekspozycja na pył zawieszony, w szczególności przy wysokich stężeniach tej substancji. Szczególnie zagrożone są dzieci, osoby starsze oraz osoby cierpiące na choroby układu krążenia lub choroby układu oddechowego. – Kiedy porównamy płuca 60-letniego mieszkańca województwa śląskiego z płucami górala będzie to niezwykle znacząca różnica, w płucach Ślązaka dostrzeżemy wiele zmian pylicznych i są czarne jak smoła – ostrzega Maciej Hamankiewicz.

Aktywność fizyczna i odżywianie

Dla zdrowych płuc warto regularnie uprawiać ćwiczenia. Wpływa to na zwiększanie pojemności płuc, ułatwia oddychanie. Jeśli decydujemy się na aktywność fizyczną na zewnątrz, należy sprawdzić informacje o stężeniach zanieczyszczeń powietrza, kiedy mamy wysoki stężenie zanieczyszczeń powietrza poćwiczmy np. w domu.

 – Unikajmy często uczęszczanych arterii miejskich, ponieważ stężenie pyłów w takich okolicach jest największe. Jesteśmy też narażeni na nieprzyjemną woń spalin skoncentrowanych pomiędzy budynkami. Do ćwiczeń warto wybrać tereny zielone. Szczególnie rekomendowane są ćwiczenia aerobowe: jogging, aerobik, pływanie, nordic walking, jazda na rowerze. Warto także nauczyć się techniki oddychania przeponą, która pozwala na optymalne wykorzystanie pojemności płuc – wyjaśnia.

– Polecam głównie kiszoną kapustę, czosnek, kalafior, brokuły, rzepę, wszystkie rodzaje rzodkwi (czarną, czerwoną, białą), ogórki, cebulę, marchew, dynię, zielone warzywa liściaste. Ponadto miód skrystalizowany zasługują na zwrócenie szczególnej uwagi – podsumowuje dr Maciej Hamankiewicz.