Czy warto żyć na Alasce? Rola klimatu w rozwoju raka

Życie w ekstremalnych warunkach klimatycznych sprzyja rozwojowi raka – tak w największym skrócie można podsumować wyniki badania mającego wyjaśnić przyczynę geograficznego zróżnicowania zachorowalności na nowotwory.

Foto: pixabay.com

Opublikowano je kilka tygodni temu w „Molecular Biology and Evolution”. Testowaną hipotezą była antagonistyczna plejotropia – teoria opisana po raz pierwszy przez George C. Williamsa, jako wytłumaczenie procesu starzenia się. Według niej, selekcja naturalna genów dających korzyść w przeżyciach może prowadzić do jednoczasowej predyspozycji do rozwoju pewnych chorób.

W cytowanej pracy założono istnienie korelacji pomiędzy genami adaptującymi do ekstremalnych warunków klimatycznych (zimno, wysokość) a zwiększonym ryzykiem rozwoju nowotworów. Na podstawie danych epidemiologicznych zidentyfikowano dwie populacje z wyjątkowo wysokim współczynnikiem zachorowalności na nowotwory (głównie płuca, piersi i jelita grubego): Innuitów (rdzennych mieszkańców obszarów arktycznych i subarktycznych Grenlandii, Alaski i Kanady) oraz Atabasków (rodowitych Amerykanów zamieszkujących głównie Alaskę).

Aby potwierdzić stawianą hipotezę, zebrano również dane odnośnie m.in. ich materiału genetycznego. Porównanie tych danych z dostępnymi bibliotekami genów związanych z rozwojem nowotworów wykazało selekcję w obrębie tzw. genów supresorowych, czyli odpowiedzialnych za hamowanie rozwoju nowotworów. Potwierdzenie hipotezy w populacjach żyjących na ekstremalnych wysokościach okazało się niemożliwe, ze względu na niepełne rejestry onkologiczne. Wydaje się, że u ludzi żyjących w ekstremalnych warunkach selekcja genów supresorowych pozwala unikać śmierci komórek w niesprzyjającym środowisku.

Przystosowanie ułatwiające przeżycie zdrowym komórkom ma wpływ również na komórki nowotworowe, wyciszając naturalne mechanizmy obronne organizmu i pozwalając na wzrost i namnażanie nowotworu. Prezentowane badanie przybliża odpowiedź na pytanie, skąd bierze się zróżnicowanie geograficzne w zachorowalności na nowotwory. Dalsza praca być może pozwoli znaleźć odpowiedź na pytanie, które z wariantów genów pozwalających na przeżycia w ekstremalnych warunkach zwiększają jednocześnie ryzyko zachorowania na nowotwory.

Źródło: www.academic.oup.com