Jaki potencjał ma odkrycie Noblisty?

W tym roku Noblem z medycyny nagrodzono badania podstawowe, ale mogą mieć one duże zastosowanie, jeśli chodzi o medycynę, weterynarię i kierunki związane ze zdrowiem ludzi i zwierząt – ocenia prof. Tomasz Motyl, kierownik Katedry Nauk Fizjologicznych w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Foto: www.facebook.com/nobelprize

Jak wyjaśnił naukowiec z SGGW, tegoroczny noblista w dziedzinie medycyny i fizjologii Yoshinori Ohsumie, był jednym z pionierów badań nad zjawiskiem autofagii. Dzięki japońskiemu naukowcowi zrozumiano jej proces.

W ocenie prof. Motyla w tej chwili zainteresowania autofagią na świecie „trochę wygasa” i nie jest to temat priorytetowy. Przypomniał, że Ohsumie „zainicjował kaskadę badań” nad autofagią w latach 90. ubiegłego wieku. Apogeum prac nad tym zjawiskiem i publikowanych artykułów przypada na początek tego wieku.

„Na to nie ma wielkiej presji, jeśli chodzi o finansowanie nauki” – stwierdził rozmówca PAP wyrażając wątpliwość, czy przyznanie Nagrody Nobla w zakresie poznania autofagii spowoduje ponowne, wzmożone zainteresowanie dziedziną.

Mechanizm autofagii polega na pozyskiwania źródeł energii przez komórki w stanach krytycznych dla nich, szczególnie w warunkach zagłodzenia, stresu.

Wtedy niedożywiona komórka potrzebuje dodatkowej ilości energii dla kluczowych procesów przeżycia. „Wówczas dochodzi do zjawiska autofagii – do pozyskiwania źródeł energii i podstawowych źródeł budulcowych z własnego organizmu, z ciała komórki” – opisał specjalista. Zaznaczył, że proces jest bardzo skomplikowany i regulowany przez wiele genów i wiele produktów ich ekspresji, czyli białka lub RNA.

Naukowiec zapytany o możliwość praktycznego wykorzystania poznanego przez noblistę zjawiska wskazał ingerencję w proces autofagii. „Możemy w jakiś sposób oddziaływać na autofagię przez stosowanie określonych substancji chemicznych, oddziałujących na pewne enzymy zaangażowane w ten proces. Możemy ją zarówno stymulować, jak i hamować” – powiedział.

Jego zdaniem wykorzystanie zjawiska autofagii razem z chemioterapeutykami czy radioterapią mogłoby usprawnić likwidowanie komórek nowotworowych.

„Poznanie mechanizmów (autofagii – przyp. red.) to badania poznawcze i wyjaśniające procesy fizjologiczne w organizmie, które ewentualnie w onkologii mogą mieć w przyszłości jakieś zastosowanie” – mówił naukowiec. Zapytany o praktyczne użycie zjawiska w terapii nowotworowej stwierdził, że „do praktyki jest jeszcze daleko”.

Prof. Motyl powiedział, że na SGGW prowadzone są nadal badania z zakresu autofagii. Badacze pod kierunkiem dr hab. Małgorzaty Gajewskiej analizują przebudowę gruczołu sutkowego – bo ten narząd podlega gruntownej zmianie w czasie cyklu laktacyjnego.

Prof. Tomasz Motyl jest autorem wielu publikacji dotyczących wykrywania, cech morfologicznych i molekularnych mechanizmów apoptozy i autofagii. Publikował je w renomowanych czasopismach międzynarodowych m.in. w „Apoptosis”, „Autophagy”, „European Journal of Cell Biology”. Specjalizował się w badaniach apoptozy i autofagii w gruczole sutkowym oraz raku sutka.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

Przypominamy: od 1 września recepty na bezpłatne leki dla pacjentów 75+ wystawiają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej udzielający świadczeń POZ u danego świadczeniodawcy, pielęgniarki POZ oraz lekarze wypisujący recepty pro auctore i pro familiae. Kliknij tutaj, żeby przeczytać komentarze ekspertów i pobrać pełną listę bezpłatnych leków dla seniorów.