6 października 2025

Medyczny Nobel 2025: ukłon w stronę immunologii

Mary E. Brunkow (USA), Fred Ramsdell (USA) i Shimon Sakaguchi (Japonia) zostali tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Doceniono ich za odkrycia dotyczące obwodowej tolerancji immunologicznej, która zapobiega szkodliwemu wpływowi układu odpornościowego na organizm.

fot: nobelprize.org

Naukowcy zidentyfikowali limfocyty T regulatorowe – komórki, które zapobiegają zbyt intensywnej autoreaktywnej odpowiedzi immunologicznej. Shimon Sakaguchi w 1995 r. odkrył nieznaną wcześniej klasę komórek odpornościowych, które chronią organizm przed chorobami autoimmunologicznymi. Z kolei Mary Brunkow i Fred Ramsdell w 2001 roku wyjaśnili, dlaczego konkretny szczep myszy jest szczególnie podatny na choroby autoimmunologiczne. Odpowiedzią na tę zagadkę okazała się mutacja w genie Foxp3. Co więcej, Brunkow i Ramsdell dowiedli, że mutacje w ludzkim odpowiedniku tego genu odpowiadają za rozwój ciężkiej choroby autoimmunologicznej IPEX (zespół dysregulacji immunologicznej, poliendokrynopatii i enteropatii). Dwa lata później Shimon Sakaguchi dowiódł, że gen Foxp3 reguluje rozwój limfocytów T regulatorowych. 

– Ich odkrycia były decydujące dla naszego zrozumienia, jak funkcjonuje układ odpornościowy i dlaczego nie wszyscy zapadają na poważne choroby autoimmunologiczne – skomentował Olle Kämpe, przewodniczący Komitetu Noblowskiego. 

W opinii Komitetu Noblowskiego dokonania badaczy w przyszłości mogą przyczynić się do rozwoju terapii onkologicznych i leczenia chorób autoimmunologicznych, a także poprawiać skuteczność przeszczepień. Więcej o odkryciu nagrodzonych naukowców można znaleźć w oficjalnym serwisie noblowskim

Mary E. Brunkow urodziła się w 1961 r., jest pracownikiem Institute for Systems Biology (Seattle, USA). Fred Ramsdell urodził się w 1960 r. Jest doradcą naukowym Sonoma Biotherapeutics (San Francisco, USA). Shimon Sakaguchi urodził się w 1951 r., jest profesorem Uniwersytetu w Osace (Japonia).