12 września 2024

Terapia daremna jest pojęciem lepiej oddającym istotę rzeczy

To z pewnością jest dobra zmiana – mówi Tomasz Imiela, członek Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej, członek Naczelnej Rady Lekarskiej, o art. 33 Kodeksu Etyki Lekarskiej, który wejdzie w życie po 1 stycznia 2025 r. 

Fot. OIL w Warszawie

Uchwalone modyfikacje w art. 33 KEL wprowadzają bardziej aktualną terminologię. Terapia daremna jest pojęciem współczesnym i lepiej oddającym istotę rzeczy. Nie mówimy bowiem o działaniach uporczywych, szkodzących, ale o takich, które nie przynoszą korzyści.

Istotną zmianą jest również uwzględnienie – w miarę możliwości – woli pacjenta. Dotychczas stosowaliśmy zasadę, że to lekarz podejmuje decyzje. Nowe zapisy sprawiają, że trzeba pomyśleć, jaka była wola pacjenta. Mówi o tym punkt trzeci art. 33. Na ten problem zwracało uwagę wielu ekspertów zajmujących się leczeniem paliatywnym i stanów końca życia.

Podkreślali, że pacjent, kiedy jeszcze jest przytomny, może tę wolę wyrazić, a lekarze powinni ją respektować. Niektórzy pacjenci chcą, aby stosować wszystkie możliwe sposoby i wydłużać ich życie za wszelką cenę. Ale osoby w wieku podeszłym, schorowane, często proszą, aby nie stosować terapii, która przyniesie im cierpienie.

Teraz naszym obowiązkiem wynikającym z nowego KEL będzie zapytanie o to wcześniej. Nad wytycznymi polskimi będziemy oczywiście jeszcze pracować. Mogę jednak podać przykład krajów anglosaskich, gdzie już w momencie przyjęcia do szpitala rutynowo pytają pacjenta o sposób postępowania w takich sytuacjach.

Chcę podkreślić, że zapis w KEL jest dla lekarzy szczególnie ważny, bo jest to problem dość mgliście opisany w innych przepisach, na przykład w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Dziś Kodeks Etyki Lekarskiej to jedyna wytyczna prawna, w jaki sposób postępować z chorymi w stanach terminalnych.