Trzeba uwzględnić bezpieczeństwo personelu medycznego w ustawie

Trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta trwają. Dokument został przyjęty przez Radę Ministrów.

Eksperci Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali postulują o uwzględnienie w projekcie zapisu dotyczącego bezpieczeństwa personelu medycznego, w tym na zapewnienie odpowiednich warunków pracy medykom. Zadbanie o kwestię bezpieczeństwa pracowników medycznych, gwarantuje pacjentom najwyższą jakość otrzymywanej pomocy.

Zagrożenia personelu medycznego

Pracownicy sektora ochrony zdrowia są narażeni na wiele różnych czynników mogących mieć negatywny wpływ na ich zdrowie – od problemów wynikających z ekspozycji na materiał biologiczny, przez kontakt z lekami cytotoksycznymi, po zaburzenia zdrowia psychicznego wynikających ze stresu zawodowego. Kwestię ryzyka, które towarzyszy medykom w miejscu pracy, szczególnie eksponuje pandemia COVID-19, w której ochrona zdrowia nadal odgrywa kluczową rolę.

– Jeszcze przed pandemią COVID-19 sektor opieki zdrowotnej był jednym z najbardziej niebezpiecznych sektorów do pracy. Tylko kilka placówek służby zdrowia wdrożyło programy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Pracownicy służby zdrowia cierpieli z powodu infekcji, zaburzeń i urazów układu mięśniowo-szkieletowego, przemocy i nękania w miejscu pracy, wypalenia zawodowego i alergii z powodu złego środowiska pracy — powiedziała dr Maria Neira, dyrektor Departamentu Środowiska, Zmian Klimatu i Zdrowia WHO.

Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w wyniku doświadczeń pandemicznych opracowały przewodnik dotyczący planowania i wdrażania programów bezpieczeństwa pracy dla pracowników ochrony zdrowia. Instytucje zaznaczają, że ww. programy powinny obejmować wszystkie zagrożenia zawodowe – zakaźne, ergonomiczne, fizyczne, chemiczne i psychospołeczne.

Warunki pracy w polskich szpitalach

W Polsce wielu absolwentów studiów medycznych, w tym lekarzy, rozważa wyjazd za granicę. Problemy kadrowe to jeden z największych problemów polskiego sektora ochrony zdrowia. Jedną z przyczyn emigracji medyków są warunki pracy. Konieczne są więc działania mające na celu poprawę jakości i bezpieczeństwa w polskich szpitalach. Ważnym elementem jest wykorzystywany przez medyków sprzęt, który powinien spełniać najwyższe standardy, zapewniające bezpieczeństwo. Zdarzenia niepożądane medyków skutkują ich absencją, a to z kolei może doprowadzić do pogłębienia problemu braków kadrowych.

Działania mające na celu zapewnienie jak najbezpieczniejszego środowiska pracy dla personelu medycznego powinny być obowiązkiem każdego szpitala. Ich wdrożenie z pewnością przyczyni się do większej rozpoznawalności placówki medycznej jako instytucji dbającej o swoich pracowników, a tym samym o pacjentów, którzy otrzymają opiekę najwyższej jakości – komentuje dr Paweł Witt, Przewodniczący Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali.

Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali

Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali od 2021 roku działa w celu zwiększania bezpieczeństwa i jakości w polskich szpitalach. Eksperci brali udział w konsultacjach dotyczących projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, postulując m.in. o uwzględnienie w dokumencie aspektu bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia, kwestii wykorzystywania sprzętu bezpiecznego, czy organizacji regularnych szkoleń dla medyków.

– Należy powszechnie uznać, że bezpieczeństwo pracowników służby zdrowia przekłada się na bezpieczeństwo pacjentów. Skupienie się na zapewnieniu bezpiecznego środowiska pracy poprzez stosowanie bezpiecznego sprzętu, organizowanie regularnych szkoleń, czy też raportowanie, a następnie analizowanie zdarzeń niepożądanych pacjenta i pracownika medycznego doprowadzi do podwyższenia jakości opieki nad chorymi, a to przecież jest nasz wspólny cel. W pierwszej kolejności musimy więc skupić się na unikaniu zdarzeń niepożądanych, a dopiero potem na ich raportowaniu – podkreśla Marzena Janowska, członek Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali, Naczelna Pielęgniarka Szpitala Klinicznego im. H. Święcickiego w Poznaniu.

Pod patronatem m.in. NFZ, RPP, NIL

Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali została zawiązana w 2021 roku, a głównym jej celem jest zwiększanie bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia w miejscu pracy, m.in. poprzez promowanie i zachęcanie szpitali do korzystania z bezpiecznego sprzętu medycznego. Głównym projektem koalicji jest program Deklaracji „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, do którego przyłączają się polskie placówki medyczne, przestrzegające zaleceń zawartych w Deklaracji. W poprzednim roku do Koalicji dołączyło ponad 40 instytucji (szpitali, powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych, centrów zdrowia, ośrodków rehabilitacyjnych), w tym roku liczba zgłoszeń na ten moment wynosi ponad 90. W tym roku ruszyła pierwsza w Polsce certyfikacja bezpieczeństwa i jakości szpitali, w wyniku której przyznano 52 certyfikatów placówkom w całej Polsce.

Patronat nad projektem objęły: Narodowy Fundusz Zdrowia, Rzecznik Praw Pacjenta, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Polska Federacja Szpitali, Naczelna Izba Lekarska, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych, Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Polski Klub Dostępu Naczyniowego, Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Naczelna Izba Aptekarska, Europejskie Stowarzyszenie Czyste Leczenie oraz Towarzystwo Chirurgów Polskich.

Poniżej analiza projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta opublikowana na łamach „Gazety Lekarskiej”: