29 marca 2024

Seks i problemy intymne po wyłonieniu stomii

Polskie społeczeństwo unika otwartego dialogu o seksie, stomia pozostaje zaś zjawiskiem, o którym większość Polaków nie wie nic. Życie intymne stomika jest tym bardziej traktowane jako temat tabu, a to właśnie otwarta rozmowa może pomóc w powrocie do zdrowia seksualnego.

Stomia to celowe, chirurgicznie wytworzone połączenie światła jelita z powierzchnią skóry brzucha. W wyniku jej wyłonienia człowiek wypróżnia się właśnie przez stomię. W zależności od miejsca wyłonienia wyróżniamy:

  • kolostomię – połączenie światła jelita grubego ze skórą,
  • ileostomię – połączenie światła jelita cienkiego ze skórą,
  • urostomię – połączenie światła dróg moczowych bezpośrednio ze skórą lub poprzez jelito cienkie.

Pomimo nieustającego natłoku treści o tematyce seksualnej ze strony mediów, wiedza społeczeństwa dotycząca ludzkiej seksualności nadal pozostaje niewielka. Dotyczy to głównie zdrowia seksualnego. Brak komunikacji z partnerem w kwestiach intymnych szkodzi związkowi – prowadzi do napięć, a czasem nawet bezpodstawnych podejrzeń o zdradę. Jeszcze bardziej wstydliwe staje się rozmawianie na intymne tematy w sytuacji, kiedy partner posiada stomię.

Chociaż rocznie przeprowadza się 6-8 tysięcy operacji jej wyłonienia, temat ten nadal pozostaje owiany tajemnicą. Aby właściwie funkcjonować ze stomią, należy przede wszystkim zadbać o swój organizm i nauczyć się siebie od nowa. Największym problemem po operacji jej wyłonienia może być akceptacja samego siebie, która u każdej osoby przebiega zupełnie inaczej.

– Statystycznie akceptacja stomii najszybciej przychodzi małym dzieciom i osobom w wieku podeszłym. Dla stomików poza tymi grupami wiekowymi, najważniejszy w procesie akceptacji jest dialog z członkami rodziny, innymi pacjentami czy też specjalistami. Przed intymnym zbliżeniem, kluczowa staje się rozmowa z partnerem – komentuje Bianca-Beata Kotoro, psycholog, psychoseksuolog, psychoonkolog i terapeuta, ekspert kampanii „StomaLife. Odkryj stomię”.

Powrót do życia seksualnego po operacji wymaga czasu i jest procesem bardzo zindywidualizowanym. Z medycznego punktu widzenia, współżycie może mieć miejsce, kiedy rany się zagoją, a pacjent powróci do pełni sił (statystycznie około 7 miesięcy). Bardzo istotna jest również zmiana podejścia do własnej seksualności i intymności. Konieczna może być zmiana pozycji seksualnych, poprzez wykluczenie tych, które powodują ocieranie czy nacisk na stomię.

Problemami, które mogą się pojawić u kobiet mających stomię w czasie stosunku, jest ból wynikający z nieobecności odbytnicy amortyzującej pochwę podczas stosunku czy też zwężanie lub bliznowacenie pochwy po radykalnym usunięciu pęcherza. Uszkodzenie autonomicznego systemu nerwowego może powodować natomiast obniżenie nawilżenia pochwy, czemu można jednak zaradzić używając żeli nawilżających do narządów intymnych.

U mężczyzny ze stomią mogą natomiast nastąpić zaburzenia erekcji, jeżeli w czasie zabiegu jej wyłonienia został uszkodzony nerw, odpowiadający za kontrolę erekcji i wytrysku nasienia. Im więcej cięć w okolicy krocza, tym większe ryzyko uszkodzenia. W takim wypadku do terapii i reedukacji można dołączyć nastrzykiwanie ciał jamistych prąci, czyli inwazyjną metodę farmakologiczną, która pomaga w walce z impotencją.

Nie należy jednak rezygnować z przyjemności, tylko w inny sposób do nich pochodzić. Istotne jest stosowanie się do zaleceń lekarzy, psychologów czy terapeutów seksuologicznych. Jeśli stomik czuje się niepewnie i nie wie jak się zachować w sytuacjach intymnych, a rozmowa z partnerem nie skutkuje, należy również pamiętać o możliwości korzystania z pomocy specjalistów.

Celem kampanii społecznej „StomaLife. Odkryj stomię” jest walka z wykluczeniem społecznym dotykającym stomików, przełamanie tabu związanego ze stomią oraz edukacja pacjentów i społeczeństwa w zakresie faktów i mitów z nią związanych. Kampania została objęta honorowym patronatem Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, prezydent m.st. Warszawy oraz Towarzystwa Chirurgów Polskich.


Więcej na temat wyłonienia stomii oraz gastroeneterologii piszemy tutaj.