25 kwietnia 2024

Stomatolodzy o Światowym Dniu Zdrowia Jamy Ustnej (foto)

Zdrowie jamy ustnej to problem złożony, zależny od wielu czynników, a nie tylko niewłaściwej diety lub braku higieny – apelowali lekarze dentyści w czasie konferencji prasowej zorganizowanej w przededniu Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej w siedzibie Naczelnej Izby Lekarskiej.

Plakat promujący Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej

– Stomatologia jest ultraważną dziedziną medycyny – podkreślił Radosław Sierpiński, doradca ministra zdrowia Łukasza Szumowskiego.

Jak mówił Leszek Dudziński, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej i przewodniczący Komisji Stomatologicznej NRL, rynek usług dentystycznych w naszym kraju jest zdominowany przez podmioty prywatne.

– Znaczącą część rynku stanowią indywidualne prywatne centra stomatologiczne z kilkoma gabinetami, najczęściej działające bez kontraktu z NFZ oraz indywidualne prywatne gabinety zazwyczaj z zakresem świadczeń ograniczonym do podstawowych procedur. Rynek jest rozdrobniony, działa na nim bardzo wiele praktyk – mówił wiceprezes NRL.

Foto: Marta Jakubiak

Wiceprezes NRL dodał, że to segment prywatny ma napędzać cały rynek, a – w ocenie ekspertów – najszybciej rosnącym segmentem będzie ortodoncja (refundacja NFZ obejmuje tylko aparaty ruchome, aparaty stałe zakłada się dopiero po 12. roku życia). Zwrócił uwagę na fakt, że w sytuacji, kiedy na wizytę w gabinecie stomatologicznym trzeba czekać kilka tygodni, wykupienie wcześniejszej wizyty prywatnej staje się coraz atrakcyjniejszą opcją.

Na ścisłą korelację miedzy ogólnym zdrowiem człowieka i zdrowiem jamy ustnej oraz wpływie na nie ryzykowanych zachowań wśród młodzieży mówiła prof. Dorota Olczak-Kowalczyk, konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej. Zaprezentowane przez nią wyników badań pokazują, że palenie papierosów zwiększa ryzyko nieregularnego spożywania posiłków, a także dużego spożycia napojów bezalkoholowych i fast foodów oraz zmniejsza spożywania ilość spożywanych owoców, warzyw i produktów mlecznych oraz śniadań.

Długi czas spędzany przed telewizorem lub komputerem wiąże się wieloaspektowo z niezdrowym stylem życia (nie tylko ze sposobem odżywiania, ale także z brakiem wystarczającej aktywności fizycznej i skróceniem snu), zwiększa ryzyko niezdrowego odżywiania i zaniedbań higienicznych w zakresie jamy ustnej.

– Palenie papierosów sprzyja niewłaściwym zachowaniom zdrowotnym, a wielogodzinne korzystanie z komputera może skłaniać młodzież m.in. do popełniania błędów dietetycznych i nie tylko. Jeśli ktoś spędza dużo czasu przed komputerem, to maleje szansa na prawidłowe szczotkowanie zębów. To zrozumiałe, bo kiedy nastolatek siedzi do późna, to nie przyjdzie mu dog łowy, by wyszczotkować zęby przed snem – powiedziała prof. Dorota Olczak-Kowalczyk.

Anna Lella, prezydent ERO-FDI, zastępca sekretarza NRL, podkreślała, że jama ustna to zwierciadło organizmu. – Jej kondycja może pokazywać ogólny stan zdrowia człowieka, to w niej mogą manifestować się różne choroby. Większości chorób jamy ustnej można uniknąć dzięki właściwej postawie – mówiła.

Zwróciła też uwagę na ważną rolę stomatologów w monitorowaniu zdrowia pacjentów, bo o ile do lekarzy innych specjalności przychodzą z podejrzeniem, że coś złego dzieje się z ich organizmem, o tyle u stomatologów są zjawiają się na ogół ci, którzy są przekonani o swoim dobrym zdrowiu. Lekarz dentysta może niejako przy okazji wychwycić objawy jakieś choroby. – Stomatolodzy mają misję podnoszenia prozdrowotnej świadomości społeczeństwa – dodała prezydent ERO-FDI.

O tym, że chrapanie stanowi problem również stomatologiczny, mówiła prof. Marzena Dominiak, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, członek Komitetu ds. Edukacji FDI. Podkreśliła, że bezdech senny i bruksizm (tj. mimowolne zgrzytanie zębami) współistnieją często oraz że występuje współzależność pomiędzy zaburzeniami oddychania w trakcie snu, bruksizmem i periimplantitis. – Bruksizm dotyczy i dzieci, i osób dorosłych. Czynnikiem ryzyka jest np. picie kawy przed snem – mówiła prof. Marzena Dominiak.

Już wkrótce co czwarty obywatel Polski będzie miał co najmniej 65 lat. O wyzwaniach związanych z kondycją jamy ustnej osób starszych, w tym również osób użytkujących protezy, mówiła prof. Teresa Sierpińska, konsultant krajowy w dziedzinie protetyki stomatologicznej. Wśród zagrożeń zdrowotnych osób bezzębnych wymieniła:

  • podwyższone ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego,
  • ryzyko choroby wrzodowej,
  • ryzyko zachorowania na nowotwory przewodu pokarmowego,
  • ryzyko przewlekłej choroby nerek,
  • ryzyko cukrzycy typu 2.

Prof. Teresa Sierpińska podkreśliła, że bezzębność to kłopoty z oddychaniem, problemy z jedzeniem (brak zębów wyklucza spożycie twardych pokarmów, np. surowych warzyw i owoców, a często także chleba) oraz utrudnione kontakty społeczne. Kiedy dojdzie do całkowitej albo prawie całkowitej utraty zębów, warto założyć protezę. – Jej noszenie nie jest czymś wstydliwym. Protezy należy wymieniać przynajmniej raz na pięć lat oraz regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne, a nie tylko wtedy, gdy proteza ulegnie uszkodzeniu – podkreśliła.

Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej (ang. World Oral Health Day – WOHD) to najważniejsze święto stomatologiczne, którego głównym celem jest upowszechnianie wiedzy o znaczeniu zdrowia jamy ustnej oraz promowanie profilaktyki. Wydarzenie w 2007 roku ustanowiła Światowa Federacja Dentystyczna FDI, pierwsze obchody były rok później.