Darowizny, ulgi za złe długi i rozliczanie strat. Finanse a pandemia

Mimo że nie wprowadzono zwolnień podatkowych dla grup dotkniętych przez pandemię, to jednak uchwalono przepisy, które ułatwić mogą wywiązanie się z obowiązków podatkowych. Poniżej przedstawiam wybrane z ułatwień.

Foto: pixabay.com

Odliczenie darowizn

Art. 4 i 23 ustawy o COVID-19¹ zezwoliły na odliczenie od podstawy opodatkowania „kwalifikowanej” darowizny.

Co ważniejsze, odliczenia można dokonać już od podstawy obliczenia zaliczki na podatek. Odliczeniu podlegać będą darowizny przekazane pomiędzy 1 stycznia a 30 września br. Przepisy nie limitują wysokości możliwego odliczenia.

W zależności od momentu przekazania darowizny wysokość odliczenia może być podwyższona. W przypadku darowizny przekazanej do 30 kwietnia br. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200 proc. wartości darowizny; w maju br. – 150 proc. wartości darowizny; od 1 czerwca do 30 września br. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.

Darowizny muszą być przekazane na przeciwdziałanie COVID-19:

• podmiotom wykonującym działalność leczniczą, wpisanym do wykazu, o którym mowa w art. 7 ustawy o COVID-19;
• Agencji Rezerw Materiałowych z przeznaczeniem na cele wykonywania zadań ustawowych;
• Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych z przeznaczeniem na cele wykonywania działalności statutowej.

Listę podmiotów prowadzi NFZ i są to w większości szpitale jednoimiennie. W efekcie nie każda darowizna – nawet dla jednostek publicznych – będzie uprawniała do dokonania odliczenia.

Warto dodać również, że towary takie jak maseczki, kombinezony czy środki dezynfekujące, przekazane nieodpłatnie wyżej wymienionym podmiotom, opodatkowane są zerową stawką VAT. Stawka 0 proc. obowiązuje od 1 lutego do 31 sierpnia br. Konieczne jest udokumentowanie darowizny umową. W przypadku dokonania darowizny w okresie od 1 lutego do dnia wejścia rozporządzenia w życie, trzeba pisemnie potwierdzić przekazanie kupionych lub wyprodukowanych produktów.

Zawieszenie ulgi na złe długi

Obecnie podatnik, który zaliczył dany wydatek w koszty uzyskania przychodu, ale nie dokonał płatności w ciągu 90 dni od terminu wskazanego na fakturze i w umowie, jest zobowiązany taką nieuiszczoną należność zaliczyć do przychodów. Z tego obowiązku zwolnieni zostaną podatnicy, którzy:

• ponieśli w danym okresie rozliczeniowym negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19;
• uzyskali w danym okresie rozliczeniowym przychody niższe o co najmniej 50 proc. w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku podatkowego, a w przypadku podatników, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności w 2019 r. – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów.

Warunku zmniejszenia przychodów nie stosuje się do podatników, którzy:

• stosowali w 2019 r. formę opodatkowania, w przypadku której nie ustala się przychodów (np. kartę podatkową);
• rozpoczęli prowadzenie działalności w ostatnim kwartale 2019 r. i nie uzyskali w tym okresie przychodów z działalności gospodarczej;
• rozpoczęli prowadzenie działalności w 2020 r.

Rezygnacja z zaliczek uproszczonych

Art. 4 ustawy o COVID-19 wprowadza również możliwość rezygnacji przez małych podatników PIT z wpłacania zaliczek w formie uproszczonej, jeżeli ponoszą negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu pandemii. Zrezygnować można z płatności zaliczek na miesiące marzec–grudzień br. O rezygnacji nie trzeba informować na bieżąco.

Taką informację należy przekazać w zeznaniu rocznym. Rezygnację z uproszczonych zaliczek powinni rozważyć podatnicy, którzy w roku będącym podstawą obliczania zaliczek osiągnęli przychody istotnie wyższe, niż przewidują, że osiągną w roku obecnym.

Możliwość rozliczenia straty

Art. 4 ustawy o COVID-19 wprowadza też mechanizm rozliczenia straty, polegający na tym, że podatnicy, którzy ponieśli w 2020 r. stratę z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz uzyskali w tym roku łączne przychody niższe o co najmniej o 50 proc. od łącznych przychodów uzyskanych w 2019 r. z tej działalności, mogą jednorazowo obniżyć o wysokość tej straty (nie więcej jednak niż o kwotę 5 mln zł) odpowiednio dochód lub przychód uzyskany w 2019 r.

Rozliczenie straty polegać będzie na złożeniu korekty zeznania rocznego za 2019 r. i wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Do rozliczenia straty jednorazowo uprawnieni są tylko przedsiębiorcy, którzy w 2020 r. uzyskali łączne przychody niższe o co najmniej 50 proc. od przychodów uzyskanych w 2019 r.

Paulina Bąk, radca prawny

¹ Ustawa z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.