Dotrzeć z innowacjami do wszystkich lekarzy

Profesjonalna baza innowacji i technologii dla lekarzy MedLoop to realizacja naturalnych potrzeb środowiska lekarskiego – piszą Artur Drobniak (dyrektor COBIK NIL) i Igor Farafanow (ekspert UX, prezes zarządu Uxeria.com).

Czy polscy lekarze mają czas na zapoznanie się z nowinkami i wdrażanie innowacji?

W NIL Innovation Network – Społeczności Lekarzy Innowatorów – wyciągnęliśmy wnioski z żywych dyskusji na to pytanie. Zdecydowanie nie mają tego czasu. Lekarzom należy dostarczyć sprawdzone, uprzednio porównane, rozwiązania i pokazać, jakie benefity płyną dla nich i ich pacjentów z ich wdrożenia w praktyce.

Jednym z kluczowych zagadnień związanych z adaptacją nowych technologii do praktyki lekarskiej jest skuteczne dotarcie do lekarzy. Firmy i instytucje oczekują od lekarzy zaangażowania i zainteresowania swoimi rozwiązaniami. Szukają Key Opinion Leaderów, którzy będą skupiać wokół siebie gremium lekarskie. Jak sami wiemy ze swojej praktyki, o takie zaangażowanie jest niezwykle trudno.

Dlatego w NIL IN uważamy, iż w adaptacji nowych technologii nie chodzi tylko o szukanie lekarzy chcących zaangażować się w innowację. Chodzi o dotarcie z innowacją i nowymi technologiami do wszystkich lekarzy, budując takie środowisko, które zrówna dostęp do nowych technologii. Nie zależy nam wyłącznie na szukaniu garstki lekarzy innowatorów, tylko o umiejętne wdrażanie innowacji u wszystkich lekarzy.

Bariery dla innowacji

Z poziomu idei zagadnienie równego dostępu do technologii brzmi bardzo szlachetnie. Jednakże rzeczywistość taka nie jest. Medycyna jest konserwatywna, a lekarze borykają się z różnymi barierami wdrażania innowacji i one stanowią główną przyczynę braku korzystania z nowinek technologicznych.

Czas

Pierwszą wspólną barierą dla lekarzy wszystkich specjalizacji jest czas. Lekarze swój tydzień muszą dzielić między pracę z pacjentem, konferencje i szkolenia zawodowe, adaptację do zmieniających się regulacji i systemów, rozbudowaną administrację, a także rodzinę i inne obowiązki pozazawodowe. Nie zostawia im to czasu na aktywne zainteresowanie nowymi technologiami, często nawet mimo chęci.

Uwarunkowania zewnętrzne

Dużą grupę barier stanowią uwarunkowania zewnętrzne, na które lekarz nie ma wpływu. Często jest to pozostały personel medyczny placówki lub pracownicy administracyjni, w tym osoby na szczeblu decyzyjnym i brak ich chęci/czasu/perspektywicznego myślenia. Innym razem są to kwestie budżetowe, jeszcze innym infrastrukturalne (dług infrastrukturalno-technologiczny). Powodów do biernej postawy wobec nowych technologii ze względu na niezależne czynniki jest wiele.

Cechy osobowościowe

Ostatnią grupę barier stanowią sami lekarze. To dobry moment, byś zadała/zadał sobie pytanie: „Kiedy ostatnio interesowałam/em się nowymi technologiami i innowacjami w obrębie mojej specjalizacji?”. Większość lekarzy z różnych powodów nie wykazuje aktywnej chęci poszukiwania nowych rozwiązań. Nadal główne grupy pozyskiwania informacji stanowią kontakty handlowe z przedstawicielami i dystrybutorami, konferencje czy znajomi lekarze. Brak jest też w pełni obiektywnych źródeł informacji na ten temat – niemal nieobecny w kształceniu uniwersyteckim i specjalizacyjnym.

Podstawą do zrozumienia misji MedLoop jest stwierdzenie, że skuteczna i szeroka adaptacja nowych technologii wcale nie wymaga przezwyciężania tych barier. Naszym celem nie powinno być jedynie angażowanie garstki lekarzy w „innowacyjne środowisko lekarskie”, lecz budowanie systemowych rozwiązań, które zaadaptują u lekarzy nowe technologie i ich do nich przystosują, bez wkładania nadmiernego wysiłku personalnego.

Od innowacji w medycynie nie uciekniemy. Jak więc stać się ich beneficjentem i jak system ma pomóc lekarzom w dostosowaniu się do zmieniającej się rzeczywistości? Istotą zrozumienia opisywanego wcześniej podejścia do problemu oraz jego rozwiązaniem jest skupienie działania na kilku frontach. Właśnie te chcemy wprowadzić w naszym systemie, którego elementem jest MedLoop.

Własne ja – innowacje adaptowane na różnych płaszczyznach

Nie każda innowacja musi dotykać kliniki/całej jednostki i wymagać zmian adaptacyjnych. Niektóre rozwiązania zaadaptować może Lekarz we własnym zakresie, znacząco optymalizując swoją pracę. Kluczowe jest zrozumienie, że każda innowacja powinna przynosić realne korzyści w: czasie lub/i kosztach/zarobkach lub/i jakości leczenia.

Połączenie tych dwóch spojrzeń (przez pryzmat własnych potrzeb lekarza i przez pryzmat mierzenia efektów) daje swobodną możliwość adaptacji innowacji na każdym szczeblu: od szczebla pracy w indywidualnej praktyce lekarskiej, poprzez zmiany w pracy zespołu terapeutycznego, wreszcie w całej placówce medycznej aż po szczebel sieci klinik czy szpitali. Na każdym szczeblu kontrolując sytuację i ewaluując korzyści. Niweluje to bariery zewnętrzne.

Krótka lista

Krytyczną barierą dostępu do innowacji jest brak jednego miejsca, gdzie różne rozwiązania będą prezentowane. Lekarz powinien móc bardzo precyzyjnie określić swoje potrzeby (w obrębie specjalizacji, danego rodzaju zabiegów czy aktywności dla danego typu praktyki) i otrzymać precyzyjną krótką listę rozwiązań. Z jednej strony krytyczne jest dążenie do skrócenia ścieżki decyzyjnej o wdrożeniu innowacji, z drugiej odpowiedzialność za wydatek związany z jej wdrożeniem.

Dlatego każde rozwiązanie dostępne dla lekarzy powinno być zweryfikowane pod wieloma względami: tymi związanymi z bezpieczeństwem dla pacjenta i oferowaną jakością albo ergonomią pracy, ale też kosztami wdrożenia, czasochłonności szkoleń własnych i personelu oraz kosztów utrzymania danego rozwiązania.

Łącząc dążenie do skracania ścieżek decyzyjnych z solidną podstawą do podjęcia decyzji, każda innowacja musi być zweryfikowana obiektywnym modelem ewaluacji. Również uwzględniającym ocenę bezpośrednio przez społeczność lekarską, a nie jedynie producenta lub certyfikującego audytora. Niweluje to barierę czasu.

Tam, gdzie ty

Ważnym czynnikiem zrozumienia istoty adaptacji technologicznej u lekarzy jest koncentracja na stwierdzeniu, że nie chcemy, by lekarz znacząco angażował swój wolny czas w celu poznania nowych technologii dla swojej specjalizacji.

Dlatego też krytyczne jest dostosowanie programu szkoleń zawodowych do modelu personalizowanego doradztwa w zakresie innowacji. Z racji braku kształcenia na uniwersytetach i w kształceniu specjalizacyjnym, Ośrodek Kształcenia Naczelnej Izby Lekarskiej wydaje się być idealnym miejscem dla wprowadzenia tego typu certyfikowanych, bezpłatnych dla lekarzy kursów i szkoleń.

Szkolenia warsztatowe mogą pomóc lekarzom lepiej zapoznać się z innowacjami dostosowanymi do ich specjalizacji i trybu pracy, a jednocześnie nie będą samodzielną próbą poszukiwania i dodatkową aktywnością, którą muszą podjąć w ramach swoich obowiązków zawodowych. Niweluje to barierę osobowościową – lekarz nie musi nabywać nowych przyzwyczajeń ani wykonywać nowych czynności – innowacja staje się kawałkiem jego szkolenia i pracy.

Pomocna dłoń

Mylnym twierdzeniem jest, że adaptacja innowacji kończy się na jej wprowadzeniu. Innowacja, jak i cała praktyka medyczna, powinna być ciągle ewaluowana pod kątem realizacji pożądanych wskaźników i celów. Krytyczna jest właściwa ocena, czy dana innowacja przyjmie się w danym konkretnym przypadku. Czy przyniesie efekty? Jak będą one zmierzone?

W przypadku dużych kosztów wdrożenia innowacji krytyczna jest minimalizacja ryzyk z nią związanych (czasowych, budżetowych i innych). Dlatego też ważne jest, by innowację wdrażać najpierw w małej skali (soft-launch) i dopiero po tym etapie skalować ją w obrębie pozostałych obszarów. Nie są to procesy, w których powinna się specjalizować placówka. Ani też nie jest to też proces, który powinien być realizowany przez dostawcę innowacji (ze względu na brak obiektywności pomiarowej w liczeniu zwrotu z inwestycji).

W naszej ocenie powinien to być obiektywny podmiot, który w odpowiedniej dyscyplinie placówki i dostawcy pomoże umiejętnie przetestować, wdrożyć i zmierzyć efektywność innowacji. Niweluje to bariery zewnętrzne – obiektywny partner wie, jak pogodzić sprzeczne interesy różnych grup interesariuszy, jednocześnie zapewniając wiarygodność i bezpieczeństwo.

Gremium

W misji dotarcia do szerokiego gremium lekarzy nie bez znaczenia są Key Opinion Leaderzy. Są to właśnie ci lekarze, którzy w praktyce wdrażają innowację. Do tego gremium zapraszani będą najaktywniejsi innowatorzy w Polsce. Otrzymają dostęp do najnowszych technologii dla swojej specjalizacji, które będą mogli w pilotażu producenckim wdrożyć i przetestować w swojej praktyce – całkowicie za darmo.

Odpowiednia troska i korzyści wizerunkowe i biznesowe oferowane Gremium MedLoop dają solidne podstawy do praktycznego tytułowania się Lekarzem Innowatorem – właśnie przez to, że się wdraża innowacje, a nie tylko się o nich mówi. Zapraszamy tych, którzy chcą wdrażać. Niweluje to barierę czasu i bariery zewnętrzne. Praktyka wdrożeniowa daje dobre wskazówki, jak pokonać bariery i pokazuje tzw. best practices.

Współpraca instytucjonalna

Krytyczna dla szerokiej adaptacji innowacji jest współpraca z MZ, CEZ, NFZ i innymi instytucjami odpowiedzialnymi za funkcjonowanie sektora medycznego w Polsce, w tym za wdrażanie innowacji. Współpraca polegać powinna na ewaluacji innowacji zgłaszanych do instytucji państwowych, dodatkowej ewaluacji urządzeń certyfikowanych przez właściwe jednostki, dostarczaniu instytucjom wiedzy i informacji na temat realnego feedbacku lekarskiego o urządzeniach i innowacjach.

Może się to odbywać na etapie wstępnym przedpilotażowym, jak i równolegle do pilotażu. Scentralizowany model ewaluacji innowacji medycznych pomoże również zmierzyć efektywność i trafność kierunków rozwoju poszczególnych gałęzi innowacji, co da też przestrzeń i podstawę do dalszego planowania i gospodarowania wydatkami badawczo-rozwojowymi i rozwojowymi dla sektora medycznego w Polsce.

Niweluje to bariery zewnętrzne – innowacja będąca elementem systemu jako system powinna być wdrażana w obrębie praktyki lekarskiej. Postawa pasywna zmniejsza konkurencyjność, produktywność i dochodowość placówki medycznej.

Skuteczny system łączenia lekarzy z innowacjami

Wszystkie powyższe punkty stanowią odpowiedzi na problemy, jakie widzimy na drodze pomiędzy połączeniem lekarzy z innowacjami. Zdefiniowanie tych problemów i znalezienie rozwiązań stanowi podstawę prac grupy roboczej ds. bazy technologii, powołanej w ramach NIL IN. Jej celem jest stworzenie kilku fundamentów, na których oprzemy skuteczną, szeroką adaptację innowacji w Polsce.

Fundamenty, na których potrzeba oprzeć system, by był skuteczny to:

• Platforma medyczna MedLoop – baza produktów z możliwością precyzyjnego i wygodnego wyszukiwania, z pełną informacją o ewaluacji produktów,
• Edukacyjny – szkolenia, webinary i materiały wideo dedykowane konkretnym grupom lekarzy (specjalizacje, placówki, lokalizacje), z punktami edukacyjnymi, które przedstawią dostosowane do potrzeb konkretnych grup innowacje,
• Model merytoryczny ewaluacji – model merytoryczny ewaluacji innowacji medycznych, uwzględniający certyfikaty i atesty, ale również cechy nieanalizowane na tym poziomie, jak względy użytkowe i koszty wdrożeniowe związane z adaptacją innowacji; ewaluacja realizowana jest bezpośrednio przez lekarzy,
• Gremium – środowisko Lekarzy Innowatorów, którzy wdrażają i testują innowacje w obrębie swojej specjalizacji i dokonują ewaluacji konkretnych produktów, urządzeń i rozwiązań,
• Business Case – środowisko/instytucja zrzeszająca ekspertów medycznych wspierających testy i ewaluację wdrożenia jako obiektywny partner,
• Partnerstwa – partnerstwa z instytucjami państwowymi odpowiedzialnymi za sektor zdrowia w Polsce.

Każdy z tych punktów jest realizowany w obrębie projektów Grupy Roboczej ds. bazy technologii NIL IN – MedLoop. Aktualnie jesteśmy na etapie opracowywania modelu merytorycznego ewaluacji i pozyskiwania Gremium lekarskiego. Wszystkich zainteresowanych udziałem w pracach zapraszamy do kontaktu medloop@nilin.org.pl.

Misją MedLoop jest stworzenie innowacyjnego środowiska medycznego w Polsce. Ukierunkowani jesteśmy na systemowe wdrożenie modelu innowacji do praktyki lekarskiej – na każdym poziomie. Gdy całkowicie zbudujemy fundamenty działań – stworzymy trwały łącznik między innowacją a lekarzami w Polsce.

Artur Drobniak – dyrektor COBIK NIL, Igor Farafanow – ekspert UX, prezes zarządu Uxeria.com