Idą zmiany w uznawaniu kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach UE

Stanowisko Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 28 lutego 2020 r. w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Foto: pixabay.com

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po zapoznaniu się z projektem ustawy o zmianie ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, o którym powiadomił Pan Wojciech Maksymowicz Sekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego pismem z dnia 11 lutego 2020 r., znak: DLP.ZLS.0210.20.2019.EK, zgłasza do projektu następującą uwagę:

W art. 1 pkt 5 projektowanej ustawy proponuje wprowadzić zmianę polegającą na nadaniu 50b ust. 7 zmienianej ustawy następującego brzmienia:

„7. W przypadku gdy projektowane przepisy regulacyjne dotyczą zawodów związanych z opieką zdrowotną i mają skutki dla bezpieczeństwa pacjentów, przeprowadzając ocenę, o której mowa w ust. 1, bierze się pod uwagę konieczność zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia, w szczególności dostępu pacjentów do bezpiecznej, skutecznej i wysokiej jakości opieki zdrowotnej poprzez zapewnienie właściwego poziomu kwalifikacji zawodowych i niezależności zawodowej pracowników ochrony zdrowia”.

Omawiany projekt ustawy ma na celu wdrożenie do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/958 z dnia 28 czerwca 2018 r. w sprawie analizy proporcjonalności przed przyjęciem nowych regulacji dotyczących zawodów (dalej: dyrektywa 2018/958). Dyrektywa te przewiduje, że przed  wprowadzeniem nowych lub zmianą istniejących przepisów prawa krajowego dotyczących dostępu do zawodów regulowanych lub możliwości wykonywania tych zawodów, państwa członkowskie będą każdorazowo zobowiązane do przeprowadzenia analizy proporcjonalności (proportionality test) z zastosowaniem wskazanych w dyrektywie  kryteriów (m.in. charakter ryzyka, zakres czynności zastrzeżonych dla danego zawodu, związek między kwalifikacjami a czynnościami zawodowymi).

Samorząd lekarski uważa, że taka analiza proporcjonalności może być skomplikowanym procesem administracyjnym i stanowić duże wyzwanie dla podmiotów opracowujących projekty aktów normatywnych zawierających przepisy regulacyjne, co w konsekwencji może się okazać przeszkodą w przyjmowaniu nowych merytorycznie uzasadnionych regulacji.

Jeszcze w okresie prac legislacyjnych nad dyrektywą 2018/958 samorząd lekarski podkreślał, że przyjmując nowe regulacje prawne dotyczące tzw. zawodów regulowanych trzeba uwzględniać szczególny charakter zawodów medycznych oraz specyfikę sektora ochrony zdrowia. Z tego względu w ocenie samorządu lekarskiego z zakresu tej dyrektywy zawody medyczne powinny być wyłączone – tak samo jak z zakresu stosowania tzw. dyrektywy usługowej zostały wyłączone świadczenia opieki zdrowotnej. Stanowisko samorządu lekarskiego było w tym względzie tożsame ze stanowiskiem europejskich organizacji reprezentujących lekarzy (CPME), lekarzy dentystów (CED) oraz farmaceutów (PGEU).

W 2017 r. samorząd lekarski apelował do przedstawicieli polskiego rządu oraz do polskich posłanek i posłów do Parlamentu Europejskiego, aby opowiedzieli się za wyłączeniem zawodów medycznych z zakresu stosowania dyrektywy. Ostatecznie nie doszło do takiego wyłączenia, natomiast w dyrektywie 2018/958 podkreślono specyfikę ochrony zdrowia i regulacji dotyczących zawodów związanych z opieką zdrowotną, mających wpływ na zdrowie publiczne i bezpieczeństwo pacjentów (motyw 30 oraz art. 7 ust. 5 dyrektywy). Odzwierciedleniem tego jest proponowany w projekcie ustawy przepis art. 50b ust. 7 zmienianej ustawy.

Dostrzegając, iż przepis ten ma bardzo ogólny, w dużym stopniu niedookreślony charakter, samorząd lekarski proponuje, aby go uzupełnić poprzez doprecyzowanie pojęcia „wysoki poziom ochrony zdrowia” w sposób zgodny z treścią motywu 30 dyrektywy 2019/958. Takie doprecyzowanie będzie stanowić istotną wskazówkę dla podmiotów dokonujących analizy proporcjonalności, co należy mieć na względzie w przypadku oceny projektowanych przepisów regulacyjnych dotyczących zawodów związanych z opieką zdrowotną, w szczególności zawodów lekarza i lekarza dentysty.

Czytaj także: Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty: rząd nie wycofuje się z kontrowersyjnych przepisów »