Jak gminy i powiaty pomagają osobom starszym?
19 maja 2016 r. Komisja Polityki Senioralnej rozpatrzyła informację o wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Świadczenie pomocy osobom starszym przez gminy i powiaty”. Informację przedstawił wiceprezes NIK – Jacek Uczkiewicz.
Foto: Krzysztof Białoskórski
Z kontroli wynika, że jednostki samorządu terytorialnego umożliwiły osobom starszym korzystanie z usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania, a także kierowały je do domów pomocy społecznej, w których usługi bytowe, opiekuńcze i wspomagające świadczone były na poziomie określonym w obowiązujących standardach.
Prawo do korzystania z usług opiekuńczych uzyskały prawie wszystkie osoby, które o to wystąpiły, natomiast miejsca w DPS przyznano około 90% ubiegającym się o nie osób.
Samorządy nie tworzyły jednak własnych systemów pomocy, alternatywnych wobec DPS, jakkolwiek ustawa o pomocy społecznej przewiduje możliwość tworzenia dla tych celów zróżnicowanych form organizacyjnych:
- środowiskowych domów samopomocy,
- mieszkań chronionych,
- rodzinnych domów pomocy,
- domów dziennego pobytu.
Gminy z tej możliwości korzystały jednak w niewielkim zakresie.
Komisja rozpatrzyła informację na temat funkcjonowania gminnych rad seniora. Informację przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji – Sebastian Chwałek.
Gminne rady seniorów to podmioty o charakterze konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym. Ich celem jest integracja, wspieranie oraz reprezentowanie środowisk seniorów poprzez współpracę z władzami gminy. W kraju funkcjonuje 197 gminnych rad seniorów, co stanowi niespełna 8% ogólnej liczby gmin w Polsce.
Komisja rozpatrzyła informację na temat działalności jednostek samorządu terytorialnego na rzecz wsparcia i aktywizacji osób starszych. Informację przedstawił dyrektor Biura Związku Powiatów Polskich – Rudolf Borusiewicz.
Do działań samorządów powiatowych kierowanych do osób starszych (zawartych są w powiatowych strategiach rozwiązywania problemów społecznych) zaliczyć można m.in.:
- zapewnienie usług w zakresie ochrony zdrowia: profilaktyki, diagnozy, terapii, rehabilitacji oraz pielęgnacji osób starszych (np. szczepienia, programy promujące zdrowy styl życia);
- tworzenie instytucjonalnych form pomocy o charakterze dziennym, półstacjonarnym i stacjonarnym;
- wspieranie aktywności społecznej osób starszych;
- rozwój usług opiekuńczo-pielęgnacyjnych i tworzenie warunków do zachowania samodzielności w gospodarstwie domowym (np. asystent osoby niepełnosprawnej);
- modernizacja i poszerzenie bazy rehabilitacyjnej dla osób starszych i niepełnosprawnych;
- rozwijanie infrastruktury usług środowiskowych i ośrodków wsparcia;
- współpraca z różnymi instytucjami w celu wykorzystania potencjału danego regionu w zapewnieniu dostępu do usług dla mieszkańców w wieku 60+ z innych powiatów;
- aktywizacja rodzin na rzecz zapewnienia opieki swoim najbliższym (punkt konsultacyjny, krótkookresowa pomoc rodzinom pielęgnującym osoby starsze);
- prowadzenie poradnictwa prawnego, rodzinnego, psychologicznego, geriatrycznego dla osób starszych;
- tworzenie systemu wymiany informacji, diagnozy i koordynacji działań na rzecz osób starszych;
- wsparcie osób niepełnosprawnych poprzez likwidację barier architektonicznych znajdujących się w placówkach publicznych;
- ochrona socjalna i ekonomiczna osób starszych, chorych i niepełnosprawnych.
Zastępca sekretarza Generalnego Związku Gmin Wiejskich – Edward Trojanowski poinformował, że samorządy aktywnie uczestniczą w realizacji zadań związanych z polityką senioralną. Są to zadania o charakterze socjalnym integracyjnym oraz aktywizującym seniorów.
Komisja przyjęła merytoryczny patronat nad II Obywatelskim Parlamentem Seniorów, który ma odbyć się 1 października 2016 r.
W posiedzeniu uczestniczyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Elżbieta Bojanowska.
Źródło: Sejm